Kính thưa quí bạn
Hôm nay xin đến cùng các bạn những góp ý của chư bằng hữu và biếu các bạn mươi quyển tự điển ngày xưa
1. Trích email Bác sĩ Nguyễn Thượng Vũ subject: Bài viết Đốc Sự Hành Chánh Lê Văn Tư : Hôn Phu và Hôn Thê. Biếu các bạn mươi quyển tự điển xưa.
2. Nhiều bằng hữu góp ý về việc dạy học ngày xưa, chuyện Mỹ Tho, về thơ văn và người Amish
3. Góc đố vui và lời giải
HCD 16-Nov-2025
Có 2 DOC attached theo email
---------
From: shaman9nguyenthuongvu@
Sent: Sunday, November 16, 2025 11:08 SA
Subject: Bai viết Dốc Sự Hành Chánh : Hôn Phu và Hôn Thê
Bài viết Đốc Sự Hành Chánh Lê Văn Tư : Hôn Phu và Hôn Thê
Xin chuyển lại các anh chị đóng góp của anh Đốc Sự Hành Chánh Lê Văn Tư, một người tôi hết sức kính trọng
Anh Lê Văn Tư trong thập niên 60-70 làm Trưởng Ty Thuế Vụ Mỹ Tho , một tỉnh hiền hòa mà tôi giữ nhiều kỷ niệm rất đẹp khi phục vụ tại Mỹ Tho trong thập niên 60.
Hồi đó tôi có mua được cái xe hơi đầu tiên do tiền phòng mạch gom góp được, xe hơi mua lại của 1 người bạn thân thiết BS Phạm Minh Chánh.
BS Chánh đã qua đời bên Pháp nhiều năm nay rồi
Nguyen Thuong Vu
Bác sĩ Vũ forward enail anh Tư:
From: LE Van Tu <levantu39@
Sent: Sunday, November 16, 2025 10:53 AM
Subject: Re: Bài phân tích về Hôn Phu và Hôn Thê, câu hỏi của BS Nguyen Thanh Bình và trả lời của BS Trần Văn Tích
Thưa quý Bác sĩ, Diễn đàn,
Theo Bs Tích, sau khi «tra cứu các từ điển, tự điển đơn ngữ liên quan đến Việt ngữ, tôi không hề tìm thấy hai chữ hôn phu hôn thê….», kiểm chứng lại thì trong quyển «Pháp Việt tự điển của Đào Duy Anh» và quyển «Việt-Nam tự-điển của Lê Văn Đức cùng một nhóm văn hữu soạn, Lê Ngọc Trụ hiệu đính» (hai quyển tự điển rất đáng tin cậy ở VNCH) có các chữ đó, xin ghi lại nguyên văn:
- Quyển Pháp Việt tự điển của Đào Duy Anh: Fiancé, e adj. Chồng, vợ chưa cưới, vị hôn phu, vị hôn thê.
-Quyển Việt-Nam tự-điển của Lê Văn Đức:
hôn-phu (vị) dt Người đã đính hôn làm chồng, người trai đã bỏ trầu cau nhưng chưa cưới: Cô đó đã có vị hôn phu.
hôn-thê (vị) dt. Gái đã đính hôn, đã được người bỏ trầu cau xin cưới nhưng chưa cưới: Anh ấy đã có vị hôn thê rồi.
Trọng kính,
Lvt
HCD: Thưa anh Tư có hai chữ hôn phu hôn thê, nhưng theo tôi “điều tra” thì nó không đi hai chữ mà đi chung ba chữ vị hôn phu, vị hôn thê. Ghi thêm, tôi không rành văn chương chữ nghĩa chỉ biết “điều tra thôi”. Tôi để chữ màu den từ đây. Sau đây là kết quả
A. Từ điển Hán Nôm (https://hvdic.thivien.net/) (nguồn https://hvdic.thivien.net/hv/h%C3%B4n)
1. Chữ "Hôn" 婚:
Có nghĩa là lấy vợ hoặc chồng, cưới, kết hôn
Các từ ghép phổ thông:
- hôn lễ (婚禮), hôn nhân, li hôn (離婚), kết hôn (結婚)
- vị hôn phu (未婚夫) và vị hôn thê (未婚妻)
2. Chữ "Hôn" 昏:
Có nhiều nghĩa: hoàng hôn, tối tăm, mê man, mê mẩn, ngất đi, lơ mơ, lẩm cẩm
Các từ ghép:
- hoàng hôn (黃昏), hôn mê (昏迷), hôn quân (昏君- nhà vua lẩm cẩm)
3. Nghĩa cụ thể:
- Vị hôn phu nghĩa là "người chồng chưa cưới"
- Vị hôn thê nghĩa là "người vợ chưa cưới"
--------------
B. GS Nguyễn Ngọc Phách - "Chữ Nho và Đời Sống Mới" (2004) (nguồn https://hvdic.thivien.net/hv/v%E1%BB%8B%20h%C3%B4n%20phu )
Cuốn sách được xuất bản tại Melbourne, Australia năm 2004, là công trình nghiên cứu về thành ngữ Hán-Việt thông dụng
Trích dẫn từ trang 310 (như đã có trong email của anh):
( trích ==> "Không biết vì sao chữ Pháp (fiancé, fiancée) đã được dịch là vị hôn-phu và vị hôn-thê từ cả thế kỷ nay mà bây giờ nhiều người cứ nói "hôn phu" (!?!?), "hôn thê" (!?!?). Nhưng nói thế là bậy. Để chỉ những người đã đính-hôn với nhau (engaged to be married), Việt ngữ chỉ có vị hôn-phu (chồng chưa cưới) và vị hôn thê (vợ chưa cưới)." <== hết trích)
Phân tích: GS Nguyễn Ngọc Phách rất rõ ràng khẳng định rằng cách dùng không có chữ "vị" là SAI.
...... còn nhiều nguồn tham khảo nữa không trích ra đây.... dài rồi
Tất cả các học giả uy tín và nguồn tài liệu học thuật đều nói:
Cách dùng đúng:
- Vị hôn phu (未婚夫) = chồng chưa cưới
- Vị hôn thê (未婚妻) = vợ chưa cưới
Cách dùng sai:
- "Hôn phu" và "hôn thê" đứng riêng không có nghĩa là chồng/vợ chưa cưới
- Có thể bị hiểu nhầm thành "昏夫" (chồng u mê) và "昏妻" (vợ u mê)
Lại phân bua : tôi chỉ giỏi nghề tìm tài liệu thôi, chữ Nho tôi chỉ biết có ba chữ thôi, tới chữ tứ là bí. Những ý kiến trên tôi chỉ copy của quí vị chuyên môn thôi.
Các quyển tự điển đang có trong Quán Ven Đường, các bạn rảnh thì download mang về giữ dùm.
Bách Khoa Danh Ngôn Tự Điển.PDF (1972)
Tam Nguyen Tu Dien (Le Van Hoe 1941).pdf
Tu Dien Viet Phap xua (AM) (1900)
Tu Dien Viet Phap xua (NZ) (1900)
Việt Nam Tự Điển Lê Văn Đức Lê Ngọc Trụ (1970) (Thượng)
Việt Nam Tự Điển Lê Văn Đức Lê Ngọc Trụ (1970)
Việt Hán Tân Tự Điển.PDF (Phó Căn Thầm)
Đại Tự Điển Chữ Nôm (sách mới cẩn thận)
Nam Hoa Tự Điển (1940)
Tự Điển (1899)
Văn học từ điển (Lê Tùng Thanh)
Tự Điển Văn Liệu (1942)
Văn Học Từ Điển.PDF (1973)
Gian Yeu Han Viet Tu Dien (Dao Duy Anh) 1.pdf
Gian Yeu Han Viet Tu Dien (Dao Duy Anh) 2.pdf
Nam-Hoa_Tu Dien (Nguyen Tran Mo).pdf (1941)
Viet Nam Tu Dien (Khai Tri Tien Duc_1938_HaNoi).pdf
Tam nguyen Tu dien (Le van Hoe).pdf
Tu Dien Tieu chuan Viet Anh (Le Ba Kong).pdf
Viet ngu tinh nghia tu dien.pdf
Han Viet Phap Tu Dien.pdf (1929)
-----===<oOo>===-----
From: Michael Do <md46usa@ (tác giả Đỗ Văn Phúc)
Date: 11/16/25 11:24 AM (GMT-08:00)
Subject: Re: Bài phân tích về Hôn Phu và Hôn Thê, câu hỏi của BS Nguyen Thanh Bình và trả lời của BS Trần Văn Tích
Kính thưa ông Lê Văn Tư,
Hình như quí ông đã không nhìn vào cái trọng điểm mà tôi nêu ra từ đầu, là
không có chữ Hôn Phu và Hôn Thê với nghĩa là Chồng, Vợ..
Và từ bao nhiêu tài liệu đưa ra mấy hôm nay, rõ ràng không có hai chữ đó đứng một mình và có nghĩa là Chồng, Vợ.
Những chữ mà BS Tích nêu ra trước đây, và ông vừa lập lại trong email này là:
Hôn Phu (vị) và Hôn Thê (vị), và trong hai thí dụ, cũng có chữ "vị' đi trước, chứ không đơn độc Hôn Phu hay Hôn thê.
Và trong email hôm qua, BS Tích cũng trích dẫn:
Trang 310 cuốn "Chữ Nho và Đời Sống Mới" của tác giả Nguyễn Ngọc Phách, phát hành ở Melbourne-Australia năm 2004 ghi như sau :
"Không biết vì sao chữ Pháp (fiancé, fiancée) đã được dịch là vị hôn-phu và vị hôn-thê từ cả thế kỷ nay mà bây giờ nhiều người cứ nói "hôn phu" (!?!?), "hôn thê" (!?!?). Nhưng nói thế là bậy. Để chỉ những người đã đính-hôn với nhau (engaged to be married), Việt ngữ chỉ có vị hôn-phu (chồng chưa cưới) và vị hôn thê (vợ chưa cưới)."
Nếu đến lúc này mà vấn đề vẫn chưa sáng tỏ được, thì tôi đành đưa cả hai tay lên đầu hàng thôi.
Kính chào ông.
(tác giả Đỗ Văn Phúc)
-----===<oOo>===-----
From: hanh <mjcav2012@
Date: 11/15/25 10:16 AM (GMT-08:00)
Subject: My Hanh
Cám ơn anh Đẳng giới thiệu bài hát MP3 cho người My Tho nghe. Tôi bấm pièce jointe để nghe. Chỉ nghe vài câu là tôi biết ngay là AI hát, phải nghe thật kỷ mới biết được, bây giờ thiên hạ làm AI nhiều lắm, không phải ca hát, nhạc ...mà còn đủ thứ cả. Một thời gian nữa tôi già quá hát hết nỗi tôi cũng sẽ cho ca sĩ AI hát, mình phải theo thời hiện đại chứ phải không anh Đẳng. Đùa tí cho vui chứ khi tôi hát hết nổi là ngày đó tôi lên sao hỏa rồi !
Tôi có chị bạn ở USA cũng nhờ tôi nghe những bài hát mà chị đã nhờ người làm AI hát và hỏi tôi thấy thế nào giữa ca sĩ AI hát và ca sĩ người hát ? Câu hỏi nầy rất khó cho tôi trả lời mặc dù tôi phân biệt được nhưng đa số người nghe khó mà biết nếu không ghi là AI vì trong commentaires họ khen ca sĩ nầy hát hay quá v...v... cho nên tôi trả lời là được khen nhiều là OK rồi.
LMH
HCD: Cám ơn chị Mỹ Hạnh.
-----===<oOo>===-----
From: LE DO <lehdo38@
Sent: Saturday, November 15, 2025 9:19 CH
Subject: Re: Da Khach, Coc cuoi tuan, te nan Internet, tho nhac, giai dap do vui
Kính thưa Thầy Cô cùng bằng hữu trường Nguyễn đình Chiểu,
Anh Trần Thanh Sơn, tác giả nhạc phẩm MP3 “ Em có về Mỹ tho…” là con của Giáo sư Pháp văn Trúc Giang, ông Thầy mà các bạn học trò ở Mytho thập niên 1960 vô cùng kính mến.
Cám ơn anh Thanh Sơn đã cho nghe một bản nhạc hay, cảm động.
H. Lễ.
Sent from my iPhone
HCD: Cám ơn chị Lệ
Thưa chị Giáo Sư Trúc Giang là thầy dạy Pháp Văn của tôi đó. Lúc nhỏ tôi học Thầy Trúc Giang, sau đó đi dạy ở Trường Trung Học Kiến Hòa thì lại đi chung xe lôi, qua cùng chuyến Bắc với Thầy nên rất thân.
Nhân đây xin gởi đến các bạn Mytho câu chuyện vui có thật (tếu hết biết) “Thầy Bùi Văn Mạnh và tôi” (attached)
-----===<oOo>===-----
From: Katum Tran <katumtran975@
Date: 11/15/25 11:02 AM (GMT-08:00)
Subject: Re: Da Khach, Coc cuoi tuan, te nan Internet, tho nhac, giai dap do vui
Thưa,
Đọc bài viết của một cựu SV ĐHSP Sài Gòn trước 1975, thấy vui vui.
Hai đứa tôi cũng từ đó 1967 - 1970- mà ra ....giờ này đang bước vào ngưỡng cửa 80. Vì có chút liên hệ nên đã cùng đọc hết bài viết.
Không thấy thời điểm nhập học, ra trường, nam nữ... nhưng đoán chừng sau năm 1969 vào... và chưa...ra.
Nếu đến năm 1975, chưa ra trường... mà lại cho biết chương trình 4 năm ( tụi này với chứng chỉ dự bị thi vào và học thêm 3 năm)... thì có lẽ phải vào từ năm 1972....
Nữ SV ban Viet Han ???
Học bổng của tụi này phải đợi 3 tháng mới được lãnh một lần và tổng cộng là 1200 đồng. Ra trường với chỉ số 470. Nếu không nhận thêm giờ ( chỉ nhận giờ bắt buộc 16 giờ lớp thi , ơn 18 giờ không có lớp thi/ tuần) thì luong mới ra trường chỉ có khoảng chừng 12000 đồng....
Không biết tiền học bổng lúc đó sao mà cao quá vậy,? Chỉ cách nhau vài ba năm mà gần gấp 10x.!!!
Nếu vào trường trước 1969..., thì cũng không thể có học bổng nhiều như vậy. Lúc đó...gần bằng lương thầy giáo đang giảng dạy....( 4 - 5000).
HCD: Cám ơn anh Thảo Chương
Thưa đúng như anh nói. Gs Trung Học thời đó chỉ dạy có 18 giờ một tuần cho lớp không đi thi, và dạy 16 giờ một tuần cho lớp đi thi. Tôi để chữ màu den từ đây.
Nếu có sức từ Saigon xuống các tỉnh dạy ngày 6 tiếng, dạy ba ngày là xong, bốn ngày còn lại dong về Saigon dạy tiếp trường tư.
Tôi nhớ là dạy tư lớp đệ nhị trường tư thục trả 120 đồng một giờ, còn dạy lớp đệ nhất thì trả tới 240 đồng (tiền Việt Nam) 1 giờ. (Lương chánh thức lúc đó nhà nước trả khoảng 7500 đồng 1 tháng)
Chắc đa số các bạn không còn nhớ giá trị của một đồng lúc đó bao lớn. Tôi nhớ thế nầy Sau khi dạy xong kéo ba bốn bạn đồng nghiệp vào quán ăn Đào Viên nằm trên bờ hồ Bến Tre ăn uống tưng bừng... trả tiền chưa hết 1 giờ dạy. Nếu như kéo ba bốn người vào quán ăn ở Mỹ gọi món ăn tùy thích thì chắc sẽ tốn hơn 120 đô.
-----===<oOo>===-----
From: Viet Tran <viettran0425@
Date: 11/15/25 10:38 AM (GMT-08:00)
Subject: Re: Da Khach, Coc cuoi tuan, te nan Internet, tho nhac, giai dap do vui
( trích ==>
Dạ Khách
Hắc nguyệt khinh khinh khấu bế song,
Xao thanh mạn mạn thấu cô phòng.
Lão ông ỷ trượng khai môn khán,
Chích diệp từ chi bạn lãnh phong.
Trần Văn Lương
Người Khách Đêm
Cửa đóng, trăng đen gõ nhẹ nhàng,
Tiếng vang len lỏi vượt hành lang,
Hoang mang ông lão lần ra ngõ,
Chỉ gió lạnh đưa xác lá vàng.
Trần Văn Lương
Cali, 11/2025
<== hết trích)
Xin mạn phép góp bản chuyển sang Việt ngữ, căn cứ vào nội dung dịch nghĩa của Cụ Trần Văn Lương.
KHÁCH TRONG ĐÊM
Bóng trăng đen gõ nhịp ngoài song,
Chầm chậm âm thanh vọng đến phòng.
Chống gậy, lão ông ra cửa ngóng,
Gió đưa chiếc lá giữa tầng không.
15-11-2025
HCD: Cám ơn anh Thảo Chương.
Thưa các bạn bài thơ viết bằng chữ Hán cũng là do anh Trần Văn Lương sáng tác.
Cả “Lời than của Phi Dã Thiền Sư” cũng của ảnh luôn.
-----===<oOo>===-----
From: Khoi Pham <pham.n.khoi@
Date: 11/15/25 4:41 PM (GMT-08:00)
Subject: Góp ý: Kien thuc Internet thay chay luon
Thưa anh Đẳng, xin góp ý:
1) Cách nay khá lâu, tôi có nghe một anh bạn kể 1 chuyện vui về vợ chồng hòa thuận như sau: Có 1 cặp vợ chồng nọ rất hòa thuận. Bạn bè hỏi bí quyết, được anh chồng trả lời là họ đồng ý quy tắc 50/50, nghĩa là khi vợ chồng có chuyện bất đồng ý kiến thì bà vợ quyết định. Tuy nhiên, khi cả hai vợ chồng cùng đồng ý kiến thì ông chồng phải được quyết định.
2) Trong bài viết của anh dưới đây, anh viết: "Ngày nay kiểu sống của người Mormon có khi vậy mà hay". Chắc là ý của anh muốn nói tới Amish people hoặc Luddite thay vì Mormon là người theo đạo Mormon?
Khôi
HCD: Cám ơn anh Khôi. Tôi sơ ý viết sai quá nặng Thưa anh đã thấy đúng chỗ sai. Tôi định viết về kiểu sống của người Amish, mà lại viết thành Mormon.
Người Amish không dùng những máy móc kỷ thuật hiện đại, tránh các tiện nghi ngày nay như: xe hơi (họ thường dùng xe ngựa), điện, điện thoại (không gắn trong nhà), máy tính, TV... Cuộc sống xoay quanh gia đình, cộng đồng địa phương, họ sống khiêm tốn, phản đối bạo lực...
-----===<oOo>===-----

Nguồn tin và chi tiết: https://www.benzinga.com/markets/tech/-wife-to-hospital-all-the-way-after-she-got_medium=partner_feed&&utm_content=top20tickers
HCD: Tóm tắt nội dung bài báo
Tesla Thành 'Người Hùng': Hệ Thống Fsd Tự Lái Vợ Chủ Xe Đi Sinh Trong Tình Huống Cấp Bách!
Một câu chuyện khó tin nhưng có thật vừa được chia sẻ trên mạng chứng minh giá trị đáng kinh ngạc của công nghệ tự lái trong cuộc sống hàng ngày.
Chủ xe Tesla, được biết đến với tên Ikechi, đã đăng tải câu chuyện về vợ mình trên nền tảng X (Twitter). Theo đó, vợ anh đã chuyển dạ sớm một cách bất ngờ và anh không kịp có mặt.
Trong tình huống nguy cấp, khi các cơn co thắt xảy ra liên tục, người vợ đã quyết định sử dụng chiếc xe Tesla của mình. Hệ thống Full Self-Driving (FSD) của xe trở thành người lái an toàn và đáng tin cậy.
"Vợ tôi đã phải tự mình đến bệnh viện trước khi tôi kịp đến. Chiếc Tesla đã tự lái cô ấy suốt quãng đường trong khi cô ấy bị co thắt mỗi vài phút. Chắc chắn là một chiếc xe tuyệt vời," Ikechi chia sẻ.
Tesla Lên Tiếng
Câu chuyện này nhanh chóng lan truyền, thu hút sự chú ý của các lãnh đạo Tesla.
Ashok Elluswamy, Phó Chủ tịch phụ trách Autopilot và AI của Tesla, đã phản hồi lại câu chuyện:
"Tesla đang có xu hướng trở thành một nhu cầu thiết yếu,"
-----===<oOo>===-----
From: Hoai Vu <hoai.hvu@
Sent: Saturday, November 15, 2025 6:30 CH
Subject: Câu đố hay
Kính thưa anh Đẳng,
Một anh bạn học cùng năm với em ở CVA, cũng là một kỹ sư điện và giáo sư đại học ở Mỹ, gửi cho một nhóm bạn cùng niên khóa một câu đố hay lắm. Xin chuyển đến anh để mọi người cùng tập thể dục trí óc.
Kính anh,
Hoài
HCD: Cám ơn anh Hoài, mời các bạn trả lời cho vui
Tôi thấy thoáng qua chỗ sai, chưa kiểm
-----===<oOo>===-----
