Fwd: کتابدار داده

0 views
Skip to first unread message

Rahmatollah Fattahi

unread,
Jun 26, 2024, 3:32:58 PM (7 days ago) Jun 26
to گروه بحث مشهد, IranKIS (KIS: Knowledge & Information Science)

---------- Forwarded message ---------
From: Jafar Mehrad <jafarm...@yahoo.com>
Date: Wed, 26 June 2024, 10:20 pm
‪Subject: کتابدار داده‬
To: Rahmatollah Fattahi <fattah...@gmail.com>


در گروه بحث مشهد نوشته ای را از خانم دکتر اکرم فتحیان خواندم که در آن نسبت به کتابدار داده ابراز علاقه شده بود و از این که تا کنون در مورد تربیت کتابدار داده کاری انجام نشده است، متأسف بود.

از آنجایی که از برنامه های آموزشی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی، تجدیدنظر در دروس، تغییرات و جایگزین ها به ویژه در دوره های تحصیلات تکمیلی خبری در دست نیست، همینطور از فعالیت های کمیته برنامه‌ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی وزارت عتف، طی دو سه هفته‌ای که در این باره مطالعه می کردم به نظرم رسید که علم داده مورد توجه کسب و کارهای مختلف است و از سرمایه های اصلی موسسات و سازمان ها بحساب می آید، برنامه درسی کتابدار داده را به صورت پیشنهادی طراحی و آن را در همین گروه به رویت کارشناسان و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی برسانم. قبلاً هم در این زمینه مطلبی را تحت عنوان « علم اطلاعات و کتابداری با علوم کامپیوتر، علم داده، ریاضیات و آمار ارتباطات تنگاتنگ دارد» در ٢٣ دی ماه ١٣٠٢ در خبرگزاری لیزنا منتشر کردم که بحث فعلی بی ارتباط با خبر بالا نیست. امیدوارم جمع علاقه مندی که در این گروه همکاری می کنند در این زمینه دیدگاه های خود را مطرح، و طرح پیشنهادی حاضر اگر پخته تر شود، آن را به کمیته برنامه‌ریزی علم اطلاعات و دانش شناسی در وزارت عتف ارجاع دهند.

علم اطلاعات از دیرباز با سازماندهی، بازیابی و انتشار اطلاعات سروکار دارد. به طور سنتی، این رشته بر روی کتابخانه ها، آرشیو ها و دیگر مخازن رسانه های فیزیکی و دیجیتال متمرکز است. با این حال، ظهور داده های بزرگ و تکنیک های محاسباتی پیشرفته دامنه علم اطلاعات را گسترش داده است و راه را برای ظهور علم داده به عنوان یک جزء مهم مدیریت اطلاعات مدرن هموار کرده است.

از طرف دیگر، علم داده شامل استخراج دانش و بینش از داده های ساختار یافته و بدون ساختار از طریق تکنیک های مختلف از جمله امار، یادگیری ماشین و داده کاوی است. می دانیم که کاربردهای آن بسیار گسترده است و زمینه های مختلفی مانند مراقبت های بهداشتی، مالی، بازاریابی و موارد دیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به اعتقادم، نقطه تلاقی علم داده و علم اطلاعات در هدف مشترک آن دو در تولید اطلاعات قابل دسترس، قابل فهم و مفید است.

لذا، با توجه به این هم افزایی، آشکار است که فرصت منحصر بفردی برای ایجاد برنامه‌های تخصصی در کتابداری داده وجود دارد. کتابداری داده را می توان به عنوان عملکرد مدیریت داده‌ها و بکارگیری اصولی از علم اطلاعات و علم داده برای اطمینان از سازماندهی، حفاظت و دردسترس قرار دادن داده ها برای تجزیه و تحلیل و استفاده مجدد تعریف کرد.

طراحی یک برنامه درسی برای کتابداری داده مستلزم یک رویکرد چندرشته‌ای، ادغام درس های علم اطلاعات مانند استاندارد های فراداده، علم آرشیو و بازیابی اطلاعات با درس های علم داده مانند داده کاوی، یادگیری ماشین و تجزیه و تحلیل آماری است.

مزایای این برنامه بسیار زیاد است. بر این باورم، دانشگاه هایی که در این زمینه سرمایه گذاری کنند، در خط مقدم یک رشته رو به رشد قرار خواهند گرفت، و متخصصانی را تربیت خواهند کرد که به دارایی‌های ارزشمندی در دانشگاه ها، صنعت و موسسات دولتی تبدیل خواهند شد.

درس ها و الزامات کلیدی شامل موارد پیشنهادی زیر است:

دروس اصلی:

١- مبانی علم اطلاعات و دانش شناسی
٢- فهرست نویسی و رده بندی
٣- بازیابی اطلاعات
۴- روش تحقیق

دروس تخصصی:

١- مدیریت داده
٢- تحلیل و تجسم داده
٣- مدیریت پایگاه های اطلاعاتی
۴- سپردنگاه ها و کتابخانه های دیجیتال
۵- اخلاق و حریم خصوصی
۶- داده های مکانی و GIS

دروس انتخابی:

١- کلان داده و یادگیری ماشین
٢- برنامه نویسی برای علم داده
٣- دسترسی باز و داده های باز

تجربه عملی:

١- تجربه عملی در یک کتابخانه یا در محیط مدیریت داده
٢- پروژه

- ملاحظات: 
این طرح برای دوره کارشناسی ارشد پیشنهاد می شود.

نوشتن شرح درس ها به بعد از حصول توافق درباره عناوین درس های پیشنهادی موکول می شود.

شاید ایجاد یک کمیته تخصصی برای تدوین این طرح مناسب تر باشد

از جناب آقای دکتر فتاحی که در این زمینه اقدام و پیگیری خواهند کرد قدردانی می کنم.
مهراد
Sent from my iPhone

Rahmatollah Fattahi

unread,
Jun 26, 2024, 3:40:41 PM (7 days ago) Jun 26
to گروه بحث مشهد, IranKIS (KIS: Knowledge & Information Science), Hasanzadeh, Mohammad
درود و شادمانی بر همه 
با سپاس فراوان از استاد دکتر مهراد که همواره و به شکلی پویا به خبرها، رخدادها و مسائل جاری حرفه بازخورد نشان می دهد.
مبحث علم داده و کتابدار داده یکی از موضوع های پراهمیت روز می باشد.
امیدوارم بتوانیم این مبحث را به گونه ای ویژه مورد بررسی قرار دهیم و برنامه و محتوای لازم برای آموزش، پژوهش و خدمات را تدوین کنیم.
از آقای دکتر حسن زاده خواهش می کنم چنانچه کمیته برنامه ریزی درسی و نیز پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات فعالیت‌هایی در این راستا دارند بازتاب دهند.
سرفراز باشید

--
You received this message because you are subscribed to the "IranKIS" group. IranKIS is an Iranian discussion group for Librarians, Information scientists, Archivists, Documentalists, Museum specialists, Information managers, Scientometricians, & Computer Science specialists.
To post to this group, send email to: Ira...@googlegroups.com
---
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "IranKIS" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to IranKIS+u...@googlegroups.com.
To view this discussion on the web visit https://groups.google.com/d/msgid/IranKIS/CAJqxfu6DGgupsak5htB%2BHr6fOt8%2BF4t33WQ-rLNkBOqKUNwEcw%40mail.gmail.com.

Rahmatollah Fattahi

unread,
Jun 27, 2024, 1:33:28 AM (7 days ago) Jun 27
to hasan...@irandoc.ac.ir, l...@list.um.ac.ir, Ira...@googlegroups.com

درود و بهروزی بر همه
سپاس فراوان از آقای دکتر حسن زاده، ریاست پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات و همچنین کمیته برنامه ریزی درسی وزارت عتف.
من هم از همکاران و حرفه مندان درخواست می کنم در این زمینه پویا باشند و مشارکت کنند. فرصت خوبی است.
روزگارتان نیکو
فتاحی


On Thu, 27 June 2024, 8:23 am Hasanzadeh, Mohammad, <hasan...@irandoc.ac.ir> wrote:
با سلام
ضمن تشكر از همه عزيزان،
كميته برنامه ريزي هم اكنون با همكاري دانشگاه ها در حال بازنگري برنامه هاي كارشناسي و همچنين ارشد و دكتري است.
مطالب جديد و نيازهاي نوظهور مورد توجه عزيزان مان قرار دارد. از آنجايي كه جلسات كميته با حضور نمايندگان دانشگاه ها در حال برگزاري است، از همه عزيزان مان خواهشمندم پيشنهادهاي خودشان را له ما ارسال كنند تا بتوانيم در بازنگري جديد بگنجانيم.
با احترام
حسن زاده
From: Rahmatollah Fattahi <fattah...@gmail.com>
Sent: Thursday, June 27, 2024 12:10:25 AM
To: گروه بحث مشهد; IranKIS (KIS: Knowledge & Information Science); Hasanzadeh, Mohammad
Subject: Re: [IranKIS]: Fwd: کتابدار داده
 

Mahmood Khosrowjerdi

unread,
Jun 27, 2024, 4:05:21 AM (7 days ago) Jun 27
to Rahmatollah Fattahi, Ira...@googlegroups.com, hasan...@irandoc.ac.ir, l...@list.um.ac.ir
درود بر همه
سپاس از استاد مهرداد عزیز برای طرح این نیاز مهم

من فکر‌ می کنم بین دو اصطلاح data scientist و data librarian تفاوت بنیادین وجود دارد. 

سرفصلی که در ایمیل قبلی آمده است، البته با حذف مقدمات، برای یک‌ درس مقدماتی data scientist یا data mining مفید است.

به طور‌کلی، نقش اصلی کتابداران دانشگاهی در اروپا «پشتیبانی» تدریس و‌ پژوهش است و برای آنکه این دو نقش را به درستی ارائه دهند نیاز به مهارتهایی دارند که تعدادی از آنها در پایین آورده شده است

/ آشنایی با جنبشهای داده (منحصرا داده های علمی) و استراتژیها و خط مشی های ملی و بین المللی در این زمینه
/ مهارتهای جستجوی داده های پژوهشی
/ مهارتهای مشاوره ای در زمینه نگارش بخش مدیریت داده های پژوهشی به پژوهشگرانی که می خواهند برای یک پروژه گرنت بگیرند
/ آشنایی با استانداردهای متادیتا در آرشیوهای دسترسی باز داده های پژوهشی
/ آشنایی با لایسنسهای داده های پژوهشی
/ شیوه های بازانتشار داده های پژوهشی
/ آشنایی با شیوه های انتشار داده های پژوهشی

بهتر است مشخص شود قرار است چه تخصصی به جامعه تحویل شود و متناسب با آن برنامه درسی طراحی شود. ملغمه ای از برنامه نویسی و یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و دیتاماینینگ و مبانی کتابداری و اطلاع رسانی چندان موٍثر نخواهد بود. 

شاد باشید
خسروجردی
 



Mahmood Khosrowjerdi, Senior Librarian, Inland Norway University, inn.no


Reply all
Reply to author
Forward
0 new messages