Romeins militair archief gevonden in Bunnik

[San Nicolás]

Romeins militair archief komt boven water in provincie Utrecht
zaterdag 10 juli 2010 11:18
Waardeer: 2 stemmen

Utrecht - Op 9 juli is in het archeologisch depot van de provincie
Utrecht een unieke vondst gepresenteerd uit de Romeinse tijd.

Het gaat om een verzameling van meer dan 100 fragmenten van
schrijfplankjes uit het Romeinse fort Fectio in Bunnik-Vechten. Het is
voor het eerst dat in Nederland aan de grens van het Romeinse Rijk een
dergelijke ontdekking is gedaan. De verzameling is verder bijzonder
omdat een groot aantal plankjes vrij compleet is en redelijk goed
bewaard is gebleven.

De houten schrijfplankjes zijn in de jaren 70 gevonden door twee
amateurarcheologen ten noorden van het Romeinse fort, waar
Rijkswaterstaat werkte aan een wegverbreding van de A12 en A27. Bij
het afgraven van de stortgrond langs de snelweg kwamen de plankjes
tevoorschijn. De bijzondere vondst is nu overgedragen aan het
archeologisch depot van de provincie Utrecht.

Romeins archief komt boven water

Inventariserend onderzoek van het archeologisch adviesbureau Hazenberg
Archeologie en de Vrije Universiteit uit Amsterdam wijst uit dat het
waarschijnlijk gaat om officiële documenten uit het militair archief
van het nabijgelegen stafgebouw van de Romeinse troepen. Daarbij valt
te denken aan oorkondes, schuldverklaringen, contracten of
testamenten. Vermoedelijk zijn de schrijfplankjes bij het opruimen van
het archief in de Rijn gegooid, waar deze na tweeduizend jaar in de
bedding van de rivier zijn terug gevonden.

De vondst is niet alleen bijzonder voor Nederland, maar valt ook in de
categorie van topcollecties als de Vindolanda schrijftabletten die
zijn gevonden bij de Muur van Hadrianus in Engeland. De eigenaren van
de Fectio documenten hebben de plankjes afgestaan aan de provincie
Utrecht, zodat deze kunnen worden onderzocht en geconserveerd. Dit
sluit goed aan bij de ambitie van de provincie om de geschiedenis van
het Romeinse fort opnieuw tot leven te brengen.

Aanvullend onderzoek

De schrijfplankjes worden in opdracht van de provincie Utrecht nader
onderzocht. Een Engelse archeoloog en expert op dit gebied van de
Universiteit van Oxford zal de teksten waar mogelijk vertalen. Alle
onderzoeksgegevens komen bovendien in een wetenschappelijke database
en worden in verschillende (populair) wetenschappelijke publicaties
gepresenteerd. Van het onderzoek wordt ook een fotoreportage en
filmverslag gemaakt. Nadat de schrijfplankjes zijn geconserveerd,
wordt een selectie uit de gevonden collectie tentoongesteld. Het
onderzoek is eind 2011 gereed. De begeleiding van het project is in
handen van Hazenberg Archeologie uit Leiden.

Het fort Fectio neemt een bijzondere plek in de geschiedenis in. Het
castellum werd omstreeks het jaar 5 na Christus gebouwd, als een depot
of vooruitgeschoven post van het Romeinse expeditieleger dat zich
voorbereidde op de verovering van Germania. Het fort is tot circa 270
na Christus bezet door hulptroepen uit Spanje en Thracïe (Bulgarije)
en werd waarschijnlijk bezocht door hoogwaardigheidsbekleders als
keizer Caligula.