ĐGH Lêô XIV cảnh báo về lòng thương xót giả tạo trong thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu | Vietcatholic

[Mikali Nguyễn]

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cảnh báo về lòng thương xót giả tạo trong thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu

Trong lời kêu gọi mạnh mẽ nhằm tránh “lòng thương xót giả tạo” trong thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nhắc nhở rằng lòng cảm thương không thể bỏ qua sự thật.
Trong buổi tiếp kiến hôm thứ Sáu với các tham dự viên khóa đào tạo pháp lý-mục vụ của Tòa Phúc thẩm Rôma, Đức Thánh Cha đã đọc một bài diễn văn dài, trong đó ngài nhắc lại tầm quan trọng của việc cải cách các thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu do Đức Giáo Hoàng Phanxicô khởi xướng 10 năm trước.
Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh rằng thần học, luật pháp và chăm sóc mục vụ phải được hiểu một cách hài hòa, chứ không phải là những lĩnh vực tách biệt hay đối lập, và chỉ ra rằng các thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu không chỉ đơn thuần là những thủ tục kỹ thuật để đạt được “quyền tự do của con người” mà còn là một dịch vụ của Giáo hội dựa trên việc tìm kiếm chân lý và chăm sóc mục vụ gia đình.
Các thủ tục tư pháp phục vụ chân lý
Trong bối cảnh này, Đức Giáo Hoàng Lêô nhấn mạnh rằng các thủ tục tư pháp của Giáo hội phải “phục vụ chân lý” và cũng nhắc lại rằng “mầu nhiệm giao ước hôn nhân” phải được ghi nhớ.
Ngài nói: “Một khía cạnh cơ bản của công tác mục vụ hoạt động trong thẩm quyền tư pháp: diaconia [thừa tác vụ] chân lý. Mỗi tín hữu, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn đều cần sự thật về tình hình Giáo hội của mình để bước đi đúng đắn trên con đường đức tin và bác ái. Sự thật về các quyền cá nhân và cộng đoàn nằm trong bối cảnh này: chân lý pháp lý được công bố trong các tiến trình của Giáo hội là một khía cạnh của chân lý hiện sinh trong Giáo hội”.
Do đó, Đức Thánh Cha chỉ ra rằng “quyền bính thánh thiêng là sự tham gia vào thẩm quyền của Chúa Kitô, và việc phục vụ chân lý của nó là một cách để nhận biết và đón nhận chân lý tối hậu, chính là Chúa Kitô.”

Biểu hiện của công lý và lòng thương xót
Sau đó, ngài nhắc lại rằng trong sự phán xét của Chúa về ơn cứu rỗi, “sự tha thứ của Người dành cho tội nhân ăn năn luôn hoạt động, nhưng sự phán xét của con người về sự vô hiệu của hôn nhân không thể bị thao túng bởi lòng thương xót giả tạo.”
Ngài nhấn mạnh: “Bất cứ hoạt động nào trái với việc phục vụ cho tiến trình chân lý chắc chắn phải bị coi là bất chính. Tuy nhiên, chính trong việc thực thi đúng thẩm quyền tư pháp mà lòng thương xót đích thực phải được thực thi”.
Về khía cạnh này, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV nhấn mạnh rằng thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu có thể được xem là “một đóng góp của các luật sư nhằm đáp ứng nhu cầu công lý vốn đã ăn sâu vào lương tâm của các tín hữu, và do đó thực hiện một công việc chính đáng được thúc đẩy bởi lòng thương xót đích thực.”
Ngài nói thêm: “Mục đích của cuộc cải cách là làm cho thủ tục dễ tiếp cận và nhanh chóng hơn, nhưng không bao giờ làm tổn hại đến sự thật, do đó được coi là một biểu hiện của công lý và lòng thương xót.”
Đức Giáo Hoàng cũng nhấn mạnh tính cấp thiết của việc bảo đảm tính thực tế trong các vụ tuyên bố hôn nhân vô hiệu và kêu gọi trách nhiệm của các thẩm phán Tòa Thượng Thẩm Rôma. Do đó, ngài khuyến khích họ xem định chế của thủ tục tư pháp “như một công cụ của công lý” trong đó có “một thẩm phán công bằng” và mục đích là tìm kiếm “lợi ích to lớn cho tất cả những người liên quan và cho chính Giáo hội.”
Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “nỗ lực thúc đẩy sự hòa giải giữa các cặp vợ chồng là rất quan trọng, bao gồm, nếu có thể, thông qua việc xác minh hôn nhân.”
Ngài lưu ý: “Đằng sau những thủ tục kỹ thuật, cùng với việc áp dụng trung thực luật pháp hiện hành, những tiền đề giáo hội học của tiến trình hôn nhân đang bị đe dọa: việc tìm kiếm chân lý và chính ‘salus animarum’ [ơn cứu rỗi của các linh hồn]”.

Sự hiệp lực giữa công lý và chăm sóc mục vụ
Về vấn đề này, Đức Giáo Hoàng Lêô nhắc lại rằng, trong những năm gần đây, “đã có sự nhận thức ngày càng tăng về việc đưa hoạt động tư pháp của Giáo hội vào lĩnh vực hôn nhân trong khuôn khổ chăm sóc mục vụ chung cho gia đình.”
Ngài chỉ ra rằng “việc chăm sóc mục vụ này không thể bỏ qua hoặc đánh giá thấp công việc của các tòa án giáo hội, và các tòa án này không được quên rằng sự đóng góp cụ thể của họ cho công lý là một phần trong nhiệm vụ thúc đẩy lợi ích của các gia đình, đặc biệt là những gia đình đang gặp khó khăn.”
Vì vậy, ngài nhấn mạnh rằng “Sự hiệp lực giữa việc lưu ý mục vụ tới các tình huống khủng hoảng và lĩnh vực tư pháp đã tìm được các biểu thức quan trọng trong việc thực hiện các cuộc điều tra sơ bộ nhằm xác định sự hiện hữu của các cơ sở để khởi động một vụ án vô hiệu.”