Đức Thánh Cha Phanxicô nói về THĐ về Hiệp hành và vấn đề đồng tính luyến ái trong cuộc phỏng vấn mới | DCCT
Minh Nguyen Quang
Đức Thánh Cha Phanxicô nói về Thượng Hội đồng về Hiệp hành và vấn đề đồng tính luyến ái trong cuộc phỏng vấn mới
Đức Thánh Cha Phanxicô trong Thánh lễ bế mạc Thượng Hội đồng về Hiệp Hành tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày 29 tháng 10 năm 2023 (Ảnh: Daniel Ibanez/CNA)
Trong một cuộc phỏng vấn mới đề cập đến nhiều vấn đề, Đức Thánh Cha Phanxicô đã xác nhận kế hoạch đến thăm Dubai để tham dự hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên Hợp Quốc vào đầu tháng 12, đề cập đến các xung đột toàn cầu hiện nay và đưa ra ý kiến về một số vấn đề nóng bỏng được đề cập trong Thượng Hội đồng Giám mục về Hiệp hành vào tháng trước, bao gồm cả việc truyền chức cho phụ nữ và luật độc thân Linh mục.
Trò chuyện với nhà báo người Ý Gian Marco Chiocci, Giám đốc kênh truyền hình TG1 của Ý, khi được hỏi liệu ngài có tới Dubai để tham dự hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP28 sắp tới của Liên Hợp Quốc hay không, Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Có, tôi sẽ đi”.
Ngày giờ dự kiến cho chuyến đi, vẫn chưa được Vatican xác nhận, sẽ diễn ra từ ngày 1 đến ngày 3 tháng 12, Đức Thánh Cha cho biết.
Trước đó, Đức Thánh Cha Phanxicô đã lên kế hoạch tham dự hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP26 vào tháng 11 năm 2021 tại Glasgow và đã thông báo ý định đến thăm trong một cuộc phỏng vấn trước cuộc họp, nhưng đã rút khỏi chuyến đi, với lý do có những phức tạp về hậu cần do thời gian ngắn.
Tuy nhiên, vào thời điểm đó, một số báo cáo cho rằng lý do thực sự khiến Đức Thánh Cha Phanxicô rút lui là vì sợ rằng hội nghị thượng đỉnh Glasgow sẽ kết thúc mà không có nhiều tiến triển, có khả năng để lại ấn tượng rằng Đức Phanxicô đã cho mượn thẩm quyền luân lý của mình để rồi mọi thứ thất bại.
Trong cuộc phỏng vấn của mình, Đức Thánh Cha nhắc lại việc ngài đã công bố Thông điệp về sinh thái Laudato Si’ ngay trước hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP21 ở Paris vào năm 2015, đồng thời cho biết rằng theo quan điểm của ngài, “Cuộc gặp gỡ ở Paris là cuộc gặp gỡ tuyệt vời nhất. Sau Paris mọi người đều thụt lùi và cần phải có can đảm để tiến về phía trước”.
Lưu ý rằng có một số hòn đảo ở Thái Bình Dương có thể biến mất trong 20 năm nữa do mực nước biển dâng cao, Đức Thánh Cha nói: “Tương lai của chúng ta đang bị đe dọa. Tương lai của con cháu chúng ta. Phải có một số trách nhiệm”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã nói về Thượng Hội đồng Giám mục về Hiệp hành từ ngày 4 đến ngày 29 tháng 10, cuộc họp đầu tiên trong số hai cuộc họp mặt tại Rôma sẽ lên đến đỉnh điểm là quá trình tham vấn toàn cầu bắt đầu vào tháng 10 năm 2021 với cuộc thảo luận cuối cùng ở Rôma vào tháng 10 năm sau.
Bất chấp các cuộc bút chiến về một số chủ đề thảo luận như việc truyền chức Linh mục cho phụ nữ, chức Phó tế cho phụ nữ và các vấn đề LGBTQ+, với những đối thủ của Đức Thánh Cha gọi Thượng Hội đồng là “sụ ly giáo”, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết Thượng Hội đồng mang tính “tích cực”.
“Chúng ta đã nói về mọi thứ một cách hoàn toàn tự do. Đây là một điều tuyệt vời và có thể soạn thảo một tài liệu chung kết, vốn sẽ được nghiên cứu trong phần thứ hai này cho phiên họp tiếp theo vào tháng 10”, Đức Thánh Cha nói, bày tỏ sự xác quyết rằng “chúng ta đã đạt đến một cách đích thực việc thực thi tính Hiệp hành mà Thánh Phaolô VI mong muốn” vào cuối Công đồng Vatican II.
Về chủ đề độc thân Linh mục, Đức Thánh Cha nói rằng đó là “một luật tích cực, không phải luật tự nhiên: Các Linh mục trong các Giáo hội Công giáo Đông phương có thể kết hôn và thay vào đó ở Tây phương có một sự kỷ luật vì tôi tin vào thế kỷ 12, bắt đầu bằng luật độc thân”.
“Đó là một luật có thể được bãi bỏ, không có vấn đề gì”, Đức Thánh Cha nói, nhưng đồng thời cũng cho biết thêm rằng “tôi không nghĩ nó hữu ích, bởi vì vấn đề nằm ở khía cạnh khác”.
“Linh mục phải là một người cha, người đó phải được hòa nhập vào một cộng đồng”, Đức Thánh Cha nói, đồng thời cũng cho biết thêm rằng ngài lo lắng “khi Linh mục nhìn vào bên trong và làm cho mình trông thiêng liêng. Tôi không thích điều này vì vị Linh mục đó mất đi sự giao thiệp”.
Về việc tiếp cận cộng đồng LGBTQ+, mặc dù là một chủ đề thảo luận quan trọng trong Thượng Hội đồng nhưng phần lớn đã bị bỏ qua trong tài liệu tổng hợp bế mạc của Thượng Hội đồng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc lại sự nhấn mạnh của Ngài rằng “mọi người, tất cả mọi người, hết thảy mọi người” đều được chào đón trong Giáo hội bởi vì “họ là con người”.
“Giáo hội tiếp đón mọi người, tất cả mọi người và không hỏi bạn là người như thế nào. Sau đó, bên trong mỗi người lớn lên và trưởng thành trong sự thuộc về Kitô giáo của mình”, Đức Thánh Cha nói, đồng thời lưu ý rằng “việc nói về các vấn đề LGBTQ+ thì hơi thời thượng”, nhưng Giáo hội luôn “tiếp đón tất cả mọi người”.
Các tổ chức thì khác nhau, Đức Thánh Cha nói: “Nguyên tắc là thế này: Giáo hội tiếp nhận tất cả những người có thể được rửa tội. Các tổ chức không thể được rửa tội. Mọi người vâng”.
Về chủ đề phụ nữ, Đức Thánh Cha Phanxicô lưu ý rằng hiện nay có nhiều phụ nữ làm việc bên trong Vatican hơn, và đồng thời đề cập đến một số cuộc bổ nhiệm cấp cao mà ngài đã thực hiện, bổ nhiệm phụ nữ làm thư ký của các Thánh Bộ và cho phép phụ nữ tham gia vào một ủy ban có trọng trách về vấn đề bổ nhiệm các Giám mục.
“Phụ nữ hiểu những điều mà chúng ta không hiểu, phụ nữ có bản năng đặc biệt trước mọi tình huống và điều đó là cần thiết. Tôi tin rằng họ nên được đưa vào công việc bình thường của Giáo hội”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Việc truyền chức Linh mục cho phụ nữ là một chủ đề khác, Đức Thánh Cha nói, đồng thời cho biết rằng đó là “vấn đề thần học, không phải vấn đề hành chính”.
Ở Vatican, phụ nữ có thể làm bất cứ điều gì, “thậm chí bạn có thể có một nữ thống đốc, không có vấn đề gì. Nhưng từ quan điểm thần học và mục vụ, đó là những vấn đề khác nhau”, Đức Thánh Cha nói, đề cập đến nguyên tắc Phêrô của Giáo hội, mà ngài nói bao gồm quyền tài phán, và nguyên tắc Thánh Mẫu, mà ngài nói “là nguyên tắc quan trọng nhất vì Giáo hội có tính nữ, Giáo hội là Hiền thê, Giáo hội không phải là nam giới, Giáo hội là phụ nữ”.
“Cần có nền tảng thần học để hiểu được điều này và thẩm quyền của Giáo hội nữ tính và phụ nữ trong Giáo hội mạnh mẽ và quan trọng hơn thẩm quyền của các Thừa tác viên nam. Đức Maria quan trọng hơn Thánh Phêrô, bởi vì Giáo hội có tính nữ”, Đức Thánh Cha ngài nói, đồng thời cảnh báo rằng “nếu chúng ta muốn giản lược điều này thành thuyết chức năng luận, chúng ta sẽ thất bại”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã nói về cuộc khủng hoảng lạm dụng. Chỉ ra những nỗ lực của người tiền nhiệm của mình là Đức nguyên Giáo hoàng Bênêđíctô XVI, Đức Phanxicô cho biết “rất nhiều công việc dọn dẹp đã được thực hiện” dưới sự giám sát của Đức Bênêđíctô, và “tất cả đều là những trường hợp lạm dụng và một số người trong Giáo triều cũng đã bị bãi nhiệm. Đức nguyên Giáo Hoàng Ratzinger đã can đảm trong việc này. Ngài đã tự mình giải quyết vấn đề đó và thực hiện nhiều bước rồi tiếp tục hoàn thiện”.
Công việc vẫn tiếp tục, Đức Thánh Cha nói, đồng thời cho biết bất kỳ hành vi lạm dụng nào, dù là lạm dụng tình dục hay lạm dụng quyền lực và lương tâm, đều “không nên được dung thứ”.
“Điều đó trái ngược với Tin Mừng, Tin Mừng mang tinh thần phục vụ chứ không phải lạm dụng và chúng ta thấy nhiều Giám mục đã làm rất tốt việc nghiên cứu vấn đề lạm dụng tình dục cũng như những vấn đề khác”, Đức Thánh Cha nói, và đồng thời lưu ý rằng hầu hết các vụ lạm dụng đều xảy ra trong gia đình, và ngay cả ở đó, có xu hướng bao che.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã không gây ra phản ứng dữ dội của công chúng về việc xử lý vụ án cấp cao nhất hiện nay của Giáo hội, vụ án của Linh mục Marko Ivan Rupnik người Slovenia, người đã bị buộc tội lạm dụng ít nhất 25 phụ nữ trưởng thành và hiện có thể phải đối mặt với một phiên tòa Giáo luật sau khi Đức Thánh Cha dỡ bỏ thời hiệu đối với các tội ác của ông, một năm sau khi các cáo buộc được công khai.
Đức Thánh Cha cũng nói về các cuộc xung đột toàn cầu hiện nay, bao gồm cuộc chiến ở Gaza và cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, đồng thời nhắc lại khẳng định của mình rằng “Mọi cuộc chiến đều là một sự thất bại. Không có gì được giải quyết bằng chiến tranh. Không có gì. Mọi thứ đều đạt được nhờ hòa bình và đối thoại”.
Lưu ý rằng cuộc chiến ở Gaza bắt đầu bằng cuộc tấn công của các chiến binh Hamas, những kẻ bắt giữ con tin và giết hại dân thường, và tiếp tục bằng các cuộc tấn công trả đũa từ Israel, Đức Thánh Cha lưu ý rằng: “Trong chiến tranh, cái tát này sẽ khiêu khích cái tát khác. Người này mạnh và người kia thậm chí còn mạnh hơn, và vì vậy chúng ta cứ thế tiến tới”.
Đức Thánh Cha Phanxicô ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho vấn đề Israel-Palestine, đồng thời cho biết rằng họ là “hai dân tộc phải chung sống với nhau. Với giải pháp khôn ngoan đó: hai dân tộc, hai quốc gia. Thỏa thuận Oslo: hai quốc gia rất hạn chế, và Giêrusalem có vị thế đặc biệt”.
Về vấn đề Ukraine và việc họ từ chối chấp nhận các cuộc đàm phán hòa bình không phù hợp với kế hoạch của chính họ, Đức Thánh Cha Phanxicô nói, “hiện nay chúng ta không được phán xét họ.
“Dân tộcUkraine là một dân tộc chịu giày vò khốn khổ, họ đã bị đàn áp rất mạnh mẽ dưới thời Stalin. Họ là dân tộc chịu giày vò khốn khổ… họ đã từng là một dân tộc đã phải chịu đựng rất nhiều đau khổ và giờ đây bất cứ điều gì cũng khiến họ hồi tưởng lại điều đó. Tôi hiểu họ”, Đức Thánh Cha nói, nhưng đồng thời vẫn nhất quyết khẳng định yêu cầu hòa bình à nói: “Hãy dừng lại! Xin hãy dừng lại một chút và tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình, các thỏa thuận là giải pháp thực sự cho vấn đề này. Cho cả hai dân tộc”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết thời điểm khó khăn nhất của ngài trên cương vị Giáo hoàng là khi chiến tranh bùng nổ ở Syria và quyết định tổ chức một buổi cầu nguyện quy mô lớn vì ngài không biết phải làm gì và không muốn làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn. Đức Thánh Cha thừa nhận rằng ngài cũng lo sợ về cuộc chiến hiện tại ở Thánh địa và về việc tình hình sẽ kết thúc như thế nào, nhưng đồng thời bày tỏ sự tin tưởng rằng vấn đề sẽ “được giải quyết trước mặt Chúa”.
Xét về Triều đại Giáo hoàng của chính mình và nhận thức rằng ngài có một chương trình nghị sự cánh tả, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bác bỏ các phạm trù chính trị cổ điển về “cánh hữu hay cánh tả”, ngài nói rằng: “Chúng là những nhãn hiệu không thực tế”.
Đối với các Kitô hữu, “câu hỏi thực sự là: Nó có nhất quán không, nó có nhất quán không? Những điều được đề xuất có phù hợp với nguồn gốc hay chúng là những điều lạ thường?”.
Đức Giáo hoàng Phaolô VI, Đức Thánh Cha Phanxicô nói, là “một nhà đổi mới” và bị buộc tội về đủ mọi thứ, “Và Ngài không có gì là cánh tả hay cộng sản…cánh hữu, cánh tả, thật không dễ để hiểu điều đó có nghĩa gì”.
Về vấn đề sức khỏe của mình và tương lai của Giáo hội, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết ngài vẫn còn vấn đề với đầu gối trái, nhưng có thể đi lại, và sau cuộc phẫu thuật thoát vị bụng vào mùa hè này, “Hiện tại tôi ổn, tôi có thể ăn bất cứ thứ gì”.
Về tương lai của Giáo hội, Đức Thánh Cha nói: “Chúa biết nhưng luôn có nỗi sầu muộn về quá khứ”.
“Đó là điều gì đó hiện diện trong các tổ chức và cả trong Giáo hội nữa. Họ là những người muốn thụt lùi, họ là những người ‘nhìn về phía sau’, không chấp nhận rằng Giáo hội đang tiến về phía trước, không chấp nhận rằng Giáo hội đang trên đường đi, bởi vì Giáo hội luôn chuyển động, Giáo hội phải phát triển”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Sử dụng hình ảnh cái cây, Đức Thánh Cha nói rằng Giáo hội phải phát triển từ cội rễ của mình, và đồng thời nhấn mạnh rằng: “Một Giáo hội tách rời khỏi cội rễ sẽ thụt lùi và đánh mất tinh túy của truyền thống lành mạnh, vốn không phải là chủ nghĩa bảo thủ, không. Truyền thống ngày càng phát triển. Và nó phải tiến về phía trước”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng nói về vấn đề di cư và cho biết cầu thủ bóng đá yêu thích của ngài là danh thủ Pelé, một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Brazil được nhiều người coi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại, và đã qua đời vào tháng 12 năm ngoái ở tuổi 82.
Minh Tuệ (theo Crux)