AAT: Yoan tẩy giả và chúa Yêsu có thân nhau không, trước khi cả 2 xuất thế? | Văn Lộc

[Mikali Nguyễn]

Yoan Tẩy Giả và Chúa Yêsu có thân nhau không, trước khi cả 2 xuất thế? 

* AAT đặt ở tiêu đề bài là chữ viết tắt của "Thần học chống teo não" (Anti-Atrophy Theology). Hình là do chúng tôi tự thêm vào. Như thường lệ, sẽ có bình luận đến sau 

---o0o---

Chào AE sắp đến Noel tôi xin chia sẻ đề tài này cho vui.
👉 Ta đọc Lc 1: 5-80: đại ý cha Yoan là tư tế, mẹ Yoan là dì của Chúa Yêsu (không rõ gần cỡ nào?) nhưng rất thân nên nghe tin mẹ Yoan có thai, Đức mẹ đến thăm và ở lại đến ba tháng cho đến khi Yoan được sinh ra. Như thế Yoan lớn hơn Chúa Yêsu 6 tháng như vậy là cùng tuổi. Gia đình Yoan ở cách đền thờ Yêrusalem khoảng 10km và khoảng cách địa lý từ nhà Đức mẹ và cha mẹ Yoan khoảng 100 km.

👉 Theo Lc 2: 41-45: hằng năm gia đình Chúa đi dự lễ Vượt qua (có thể cả lễ Ngủ tuần và lễ Lều) ở Yêrusalem. Ở tuổi 12 Chúa được tự do đi chơi với bạn bè tùy thích. Có thể sau lễ, hẹn nhau ở đâu đó rồi cùng về Nazareth rồi sau 1 ngày không gặp nên mới đi tìm…
👉 Thánh kinh không bao giờ nói Chúa và Yoan đã gặp nhau trước khi Chúa đến nhận phép rửa của Yoan nếu tôi không lầm!
Nếu thật sự là Chúa Yêsu và Yoan chưa bao giờ gặp nhau vì nhiều người cho là thời Chúa 100km rất xa …tôi cho là phi lý ! Vì các lý do:
a) Cha Yoan là thượng tế chắc chắn Yoan đi lễ vượt qua hằng năm .
b) Đức mẹ từng ở nhà cha mẹ Yoan để giúp đỡ mẹ Yoan sanh nở những 3 tháng .
c) Nhà Yoan chỉ cách đền thờ khoảng 10km thôi .
d) Gia đình Chúa Yêsu đi dự lễ vượt qua hằng năm ở đền thờ Yêrusalem .
e) Nghe tin Yoan bị trảm Chúa đi vào nơi hoang vắng riêng biệt (Mt 14:14) vì Ngài rất đau buồn! Với lòng đau xót đối với người thân chứ không phải chỉ đối với người chưa quen biết.
Với các điều kiện như thế ít nhất Chúa và Yoan gặp nhau ở đền thờ 1 năm 1 lần vì cùng tuổi và bà con nên không thể không thân được phải không?
👉 Có thể nghĩ thêm nhà của Yoan là nơi gia đình Chúa đã từng ở trọ và là điểm hẹn của gia đình Chúa mỗi khi đi dự lễ hằng năm ở Yêrusalem vì 2 gia đình rất thân.

1. Về bản tính con người
Theo tôi Chúa Yêsu và Yoan đã từng là bạn thân trước khi cả 2 xuất thế . Khó mà nghĩ khác hơn được.

2. Còn về bản tính Thiên Chúa thì sao?
a) Lc 1:41-45: Yoan đã nhận được thiên tính của Chúa Yêsu .
b) Mt 3:14 -17: Yoan biết cả nhân tính và thần tính của Chúa Yêsu. Còn Mt 11:2-6, có thể nói đây là sự cứng tin của Yoan vì đã chứng kiến sự kiện lạ khi làm phép rửa cho Chúa mà không tin 100% mà còn phái đệ tủ hỏi Chúa nữa hay Yoan muốn giới thiệu Chúa Yêsu cho các môn đồ của Yoan .
c) Yn 1:26-34: Yoan xác nhận Yêsu là thiên Chúa, Yn 1;32-33: “tôi đã không biết Người (là Chúa)…”. Theo tôi là Yoan muốn nói trước khi làm phép rửa, Yoan chưa biết Yêsu là Chúa chứ không phải có ý chối bỏ. Yoan và Chúa Yêsu từng vừa là bà con vừa là bạn thân! Có lẽ chính Yn 1: 26-34 mà đa phần cho Yoan và Yêsu chưa bao giờ gặp nhau trước khi Yoan làm phép tẩy cho Chúa!

Kết luận:
Trước khi Yoan làm phép rửa cho Chúa 2 người từng gặp nhau có thể rất thân, nhưng nhận biết của Yoan về Yêsu là Chúa còn mơ hồ có thể bằng không!

Chúc AE hưởng được mùa Noel tràn đầy bình an của Chúa Hài Đồng.
Lộc
Envoyé depuis l'application Mail Orange

[Mikali Nguyễn]

FACTCHECK

Dẫn nhập:

1. Đây là chủ đề mới thuộc bộ môn Thần học chống teo não (AAT) do giáo chủ Văn Lộc nghĩ ra, không rõ trong bối cảnh nào: đang lái xe giữa Paris hoa lệ hay đi bách bộ chiêm nghiệm tại ngôi nhà nghỉ dưỡng của y ở vùng rừng Fontainebleau heo hút, trong không khí lạnh lẽo và mang ý nghĩa khi mùa Giáng Sinh đang đến gần.

* Nhân tiện xin thông báo là năm nay Văn Lộc sẽ không về VN chiêu đãi anh em trong mùa Tết Tây và Noel như mọi năm vì đang lo chăm sóc sức khỏe cho bà xã!

2. Vì có nhiều thông tin lọa vượt quá tầm hiểu biết của các tín hữu, mà nếu nghiên cứu thông thường có thể dẫn đến "loạn não", nên chúng tôi buộc phải nhờ sự trợ giúp của AI. 

3. Cách làm là factcheck (chữ nâu) từng đoạn văn của Văn Lộc  trong bài (chữ xanh) bằng nhiều tập đính kèm để làm rõ từng vấn đề.

Tập 1. Mối quan hệ họ hàng giữa Đức Maria và bà Êlisabét cùng những chi tiết địa lý – lịch sử trong Tin Mừng Luca”

Ta đọc Lc 1: 5-80: đại ý cha Yoan là tư tế, mẹ Yoan là dì của Chúa Yêsu (không rõ gần cỡ nào?) nhưng rất thân nên nghe tin mẹ Yoan có thai, Đức mẹ đến thăm và ở lại đến ba tháng cho đến khi Yoan được sinh ra. Như thế Yoan lớn hơn Chúa Yêsu 6 tháng như vậy là cùng tuổi. Gia đình Yoan ở cách đền thờ Yêrusalem khoảng 10km và khoảng cách địa lý từ nhà Đức mẹ và cha mẹ Yoan khoảng 100 km.

1. Cha của Yoan Tẩy Giả là tư tế → ĐÚNG

Lc 1,5: “Thời vua Hê-rô-đê cai trị miền Giu-đê, có một vị tư tế tên là Dacaria, thuộc phiên trực A-bi-a. Vợ ông tên là Ê-li-sa-bét…”
* Phiên trực A-bi-a (tiếng Do-thái: אֲבִיָּה – Avija; tiếng Hy-lạp: Ἀβιά – Abia) là một trong 24 phiên trực phục vụ trong Đền Thờ Giêrusalem, được tổ chức từ thời vua Đa-vít và chính thức quy định lại sau khi dân Israel từ lưu đày Babylon về (khoảng thế kỷ 6–5 TCN). Vua Đa-vít chia tất cả các tư tế hậu duệ của Aaron thành 24 phiên trực (mỗi phiên mang tên một người đứng đầu dòng họ).

2. Mẹ của Yoan (bà Ê-li-sa-bét) là dì hoặc bà con của Đức Maria → ĐÚNG, nhưng không nói rõ cấp độ họ hàng
Lc 1,36: Thiên sứ nói với Đức Maria: “Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng của bà (συγγενίς σου / syngenis = bà con, thân tộc) cũng đã thụ thai một người con trai dù đã già…”.
👉 Kinh Thánh không nói rõ là “dì ruột”, “chị em cô cậu”, hay chỉ là bà con xa trong cùng chi tộc Lê-vi. Truyền thống Công giáo Đông phương và một số giáo phụ gọi bà Ê-li-sa-bét là “chị em cô cậu” (cousin) của Đức Maria, nhưng Kinh Thánh chỉ nói chung là “họ hàng”.

3. Đức Maria đến thăm và ở lại 3 tháng cho đến khi Yoan được sinh ra → Gần đúng nhưng không chính xác

Lc 1,56: “Bà Maria ở lại với bà Ê-li-sa-bét chừng ba tháng, rồi trở về nhà mình.”
👉 Khi Đức Maria đến, bà Ê-li-sa-bét đang mang thai tháng thứ 6 (Lc 1,36).
👉 Ở lại 3 tháng: Đức Maria rời đi khi bà Ê-li-sa-bét mang thai khoảng tháng thứ 9 (gần sinh).
👉 Kinh Thánh không nói Đức Maria ở lại cho đến khi Yoan sinh ra (có thể vài ngày hoặc 1-2 tuần trước/sau khi sinh, không rõ). Nhiều người lầm tưởng là ở lại đúng đến ngày sinh, nhưng bản văn không khẳng định.

4. Yoan lớn hơn Chúa Giêsu 6 tháng, gần như cùng tuổi → SAI
Lc 1,36: bà Ê-li-sa-bét đang ở tháng thứ 6 khi Đức Maria thụ thai (qua lời thiên sứ).
👉 Khoảng cách chính xác là khoảng 6 tháng (có thể 5-7 tháng tùy ngày chính xác, nhưng truyền thống Công giáo nhận là 6 tháng).
👉 Yoan sinh khoảng tháng 3-4, Chúa Giêsu sinh 24/25-12 → chênh lệch khoảng 6 tháng.
👉 Nói “cùng tuổi” hoặc “gần như cùng tuổi” là không đúng. Chênh 6 tháng là đáng kể (ở Việt Nam cùng tuổi nghĩa là chênh <12 tháng và cùng năm học, nhưng Yoan và Chúa Giêsu thuộc hai năm sinh khác nhau).

5. Gia đình Yoan ở cách đền thờ Giêrusalem khoảng 10 km → GẦN ĐÚNG
👉 Truyền thống từ thế kỷ IV (và được Công giáo chấp nhận) cho rằng ông Dacaria và bà Ê-li-sa-bét sống ở Ein Karem (ngày nay là ngoại ô phía tây Giêrusalem).
👉 Khoảng cách từ Ein Karem đến Đền thờ: ~7-8 km đường chim bay, đi bộ đường đồi khoảng 10 km → chấp nhận được.

6. Khoảng cách địa lý từ nhà Đức Maria (Nadareth) đến nhà bà Ê-li-sa-bét ~100 km → ĐÚNG
👉 Nadareth (Galilê) → Ein Karem (Giu-đê):
- Đường chim bay: ~95-100 km
- Đường đi bộ thời đó (qua Samaria hoặc vòng ven biển): 120-150 km
👉 Nói tròn 100 km là chấp nhận được.

Tóm tắt fact-check:

Nội dung kiểm chứng	Đánh giá	Giải thích chính xác theo Kinh Thánh
1. Cha của thánh Yoan Tẩy Giả là tư tế	Đúng	Lc 1,5: Ông Dacaria là tư tế thuộc phiên trực A-bi-a
2. Bà Êlisabét (mẹ thánh Yoan) là dì của Đức Maria	Đúng một phần	Lc 1,36 chỉ nói là “họ hàng” (συγγενίς), không xác định rõ cấp độ (có thể là chị em cô cậu hoặc bà con xa)
3. Đức Maria đến thăm và ở lại cho đến khi thánh Yoan được sinh ra	Gần đúng nhưng không chính xác	Lc 1,56: Đức Maria ở lại khoảng 3 tháng rồi trở về nhà mình trước khi thánh Yoan chào đời (xem Lc 1,57 trở đi)
4. Thánh Yoan lớn hơn Chúa Giêsu 6 tháng nên “cùng tuổi”	Sai	Cách nhau đúng khoảng 6 tháng (Lc 1,36). Không cùng năm sinh, không coi là “cùng tuổi”
5. Gia đình thánh Yoan ở cách Đền thờ Giêrusalem khoảng 10 km	Gần đúng	Ein Karem (nơi truyền thống xác định) cách Đền thờ khoảng 7–10 km đường đồi núi
6. Khoảng cách từ nhà Đức Maria (Nadarét) đến nhà bà Êlisabét khoảng 100 km	Đúng	Đường chim bay ≈ 95–100 km; đường đi bộ thời đó khoảng 120–150 km

Như vậy ở 6 luận đề đặt ra nói trên, Văn Lộc đã nói đúng: 2/6, gần đúng: 3/6 và sai: 1/6 (riêng tại luận đề này, nếu châm chước hiểu theo kiểu VN thì cũng được coi là đúng).
Nên nhớ đây là những suy đoán phần lớn ngoài Kinh Thánh, Văn Lộc đã đi ngược 2025 năm để quay lại với dòng lịch sử. Do đó đây là 1 nghiên cứu rất đáng khích lệ 🤗

MS ghi lại (còn tiếp)

  

[Mikali Nguyễn]

Tập 2. Chúa Giêsu 12 tuổi ở lại Giêrusalem: sự thật ở Kinh Thánh & Ngụy thư

* Bài này, Văn Lộc đưa ra nhiều giả thuyết thú vị, không hẳn là chống teo não mà gợi ý cho ta đào sâu tìm hiểu thêm về Kinh thánh.

* Ở factcheck lần này, vì có đoạn "Chúa được tự do đi chơi với bạn bè..," nên chúng tôi yêu cầu AI đưa cả Ngụy thư Phúc âm vào để phân tích và trong đó có phần yêu cầu AI phải điều chỉnh câu trả lời.

Theo Lc 2: 41-45: hằng năm gia đình Chúa đi dự lễ Vượt qua (có thể cả lễ Ngủ tuần và lễ Lều) ở Yêrusalem. Ở tuổi 12 Chúa được tự do đi chơi với bạn bè tùy thích. Có thể sau lễ, hẹn nhau ở đâu đó rồi cùng về Nazareth rồi sau 1 ngày không gặp nên mới đi tìm… 

FACTCHECK

1. “Hằng năm gia đình Chúa đi dự lễ Vượt Qua (có thể cả lễ Ngũ tuần và lễ Lều) ở Yêrusalem.”→ Đúng một phần, sai một phần.
👉 Đúng: Lc 2:41 nói rõ “hằng năm, cha mẹ Đức Giêsu trẩy hội đến Yêrusalem mừng lễ Vượt Qua”.
👉 Sai (hoặc không có cơ sở): Bản văn không hề nói họ đi cả lễ Ngũ Tuần và lễ Lều hằng năm. Luật Môsê chỉ bắt buộc đàn ông Do-thái trưởng thành phải lên đền thờ 3 lần/năm (Xh 23:14-17; Đnl 16:16), còn phụ nữ và trẻ em không bắt buộc. 

👉 Lc 2:41 nhấn mạnh: Đức Maria cũng đi lễ Vượt Qua hằng năm là điều nổi bật về lòng đạo đức, chứ không có bằng chứng Kinh Thánh nào nói cả gia đình đi cả 3 đại lễ.

2. “Ở tuổi 12 Chúa được tự do đi chơi với bạn bè tùy thích.” → Hoàn toàn không đúng – cả Kinh Thánh chính thức lẫn Ngụy thư đều không có.
👉 Lc 2:46-47: Sau 3 ngày, cha mẹ tìm thấy Ngài đang ngồi giữa các luật sĩ trong Đền Thờ, vừa lắng nghe vừa đặt câu hỏi, khiến mọi người kinh ngạc về trí thông minh và lời đối đáp. Không có một chữ nào về “đi chơi” hay “bạn bè”.

👉 Các Ngụy thư Phúc Âm (Infancy Thomas, Arabic Infancy, Pseudo-Matthew…) có kể cậu bé Giêsu 5–12 tuổi chơi với trẻ con thật (bờ suối, đường làng, đồng ruộng.... ở Nazareth), nhưng không hề có cảnh nào ở Giêrusalem năm 12 tuổi, và càng không có chuyện “tự do đi chơi” trong dịp lễ Vượt Qua. Biến cố ở lại Đền Thờ chỉ có trong Lc 2 mà thôi.

3. “Có thể sau lễ, hẹn nhau ở đâu đó rồi cùng về Nazareth rồi sau 1 ngày không gặp nên mới đi tìm…” → Sai hoàn toàn và thêm thắt rất xa bản văn.
👉 Lc 2:44: Cha mẹ “tưởng là cậu về chung với đoàn lữ hành”, tức đoàn hành hương rất đông từ Galilê về. Họ đi được một ngày đường mới nhận ra con không có trong nhóm bà con → lúc ấy mới lo lắng đi tìm.
👉 Không hề có chuyện “hẹn nhau”, “cùng về rồi lạc”, hay “đi chơi với bạn bè” mà sau 3 ngày mới tìm thấy Ngài trong Đền Thờ, đang đàm đạo với các luật sĩ.

Kết luận ngắn gọn
Chỉ có một sự thật: Năm 12 tuổi, Chúa Giêsu ở lại Đền Thờ 3 ngày làm cho cha mẹ Ngài phải lo lắng vì tưởng đi lạc. Thực ra Ngài ở lại Đền thờ để đối thoại với các luật sĩ và tuyên bố “Con phải lo việc của Cha Con” – chứ không phải đi chơi với bạn bè rồi lạc. Mọi cách hiểu hiện đại kiểu “hẹn bạn, đi chơi rồi lạc” đều không có trong Kinh Thánh chính thức lẫn bất kỳ ngụy thư Phúc Âm nào.

Chấm điểm về luận điểm của nghị phụ Văn Lộc ở từng điểm: vừa đúng, vừa sai: 1/3; sai, không đúng 2/3.

MS

[Mikali Nguyễn]

Tập 3: Liệu Chúa Giêsu và Gioan Tẩy Giả có từng gặp nhau trước khi Gioan làm phép rửa cho Chúa Giêsu không?

Thánh kinh không bao giờ nói Chúa và Yoan đã gặp nhau trước khi Chúa đến nhận phép rửa của Yoan nếu tôi không lầm!
Nếu thật sự là Chúa Yêsu và Yoan chưa bao giờ gặp nhau vì nhiều người cho là thời Chúa 100km rất xa …tôi cho là phi lý ! Vì các lý do:
a) Cha Yoan là thượng tế chắc chắn Yoan đi lễ vượt qua hằng năm .
b) Đức mẹ từng ở nhà cha mẹ Yoan để giúp đỡ mẹ Yoan sanh nở những 3 tháng .
c) Nhà Yoan chỉ cách đền thờ khoảng 10km thôi .
d) Gia đình Chúa Yêsu đi dự lễ vượt qua hằng năm ở đền thờ Yêrusalem .
e) Nghe tin Yoan bị trảm Chúa đi vào nơi hoang vắng riêng biệt (Mt 14:14) vì Ngài rất đau buồn! Với lòng đau xót đối với người thân chứ không phải chỉ đối với người chưa quen biết.
Với các điều kiện như thế ít nhất Chúa và Yoan gặp nhau ở đền thờ 1 năm 1 lần vì cùng tuổi và bà con nên không thể không thân được phải không?

FACTCHECK

Câu hỏi của bạn rất hay và sâu sắc! Đây là một chủ đề mà nhiều người Công giáo và các học giả Kinh Thánh hay tranh luận: Liệu Chúa Giêsu và Gioan Tẩy Giả có từng gặp nhau trước khi Gioan làm phép rửa cho Chúa Giêsu không? Kinh Thánh có nói rõ không?

Chúng ta cùng fact-check từng điểm một cách khách quan, dựa đúng vào Kinh Thánh và bối cảnh lịch sử.

1. Kinh Thánh có nói rõ họ đã từng gặp nhau trước đó chưa?

→ Không, Tân Ước không hề ghi lại bất kỳ cuộc gặp nào giữa Chúa Giêsu và Gioan Tẩy Giả trước biến cố phép rửa tại sông Giođan.

• Khi Gioan làm phép rửa cho Chúa Giêsu:
  • Gioan nói: “Tôi cần phải chịu phép rửa bởi Ngài, sao Ngài lại đến với tôi?” (Mt 3,14)
  • Và đặc biệt: “Tôi đã không biết Ngài, nhưng Đấng đã sai tôi làm phép rửa… đã bảo tôi…” (Ga 1,33)
  • Gioan còn nói thêm: “Tôi đã không biết Ngài, nhưng chính vì thế mà tôi đã đến làm phép rửa trong nước: để Ngài được tỏ ra cho dân Israel.” (Ga 1,31)

→ Câu “Tôi đã không biết Ngài” (ἐγὼ οὐκ ᾔδειν αὐτόν – egō ouk ēdein auton) được Gioan Phúc Âm lặp lại hai lần rất nhấn mạnh. Đây là chi tiết rất quan trọng trong thần học của thánh Gioan Tác Giả.

Vì vậy: Theo văn bản Kinh Thánh, rõ ràng Gioan Tẩy Giả chưa từng nhận ra Chúa Giêsu là Đấng Mêsia trước khi thấy Thánh Thần ngự xuống (dù có thể đã từng gặp con người Giêsu từ nhỏ).

2. Nhưng với các lý do bạn nêu, chắc chắn họ phải gặp nhau thường xuyên chứ?

Bạn đưa ra các lập luận rất hợp lý về mặt đời thường và gia đình. Ta xét từng điểm:

Điểm bạn nêu	Có đúng không?	Có dẫn đến việc họ chắc chắn gặp nhau thường xuyên không?
a) Cha Gioan là tư tế → Gioan phải lên Đền Thờ dự lễ Vượt Qua hàng năm?	Sai. Dacaria thuộc phiên ban Abia (Lc 1,5), chỉ lên Đền Thờ phục vụ 2 tuần/năm. Trẻ con trai tư tế không bắt buộc phải lên Đền Thờ hàng năm, nhất là khi còn nhỏ.	→ Không chắc chắn
b) Đức Mẹ ở nhà Dacaria-Êlisabét 3 tháng	Đúng (Lc 1,39-56)	Nhưng lúc đó Chúa Giêsu mới là thai nhi 1-6 tháng tuổi, Gioan cũng vậy → chưa sinh
c) Nhà Gioan ở Ain Karim cách Giêrusalem ~10km	Đúng	Có gần thật
d) Gia đình Chúa Giêsu lên Giêrusalem dự lễ Vượt Qua hàng năm	Đúng với nam giới từ 13 tuổi trở lên (theo truyền thống Do-thái hậu kỳ), nhưng không bắt buộc trẻ em nhỏ phải đi hàng năm. Lc 2,41 nói gia đình Chúa Giêsu có thói quen đi, nhưng khi Chúa Giêsu 12 tuổi mới được kể lần đầu.	→ Có khả năng, nhưng không chắc chắn
e) Chúa Giêsu đau buồn khi Gioan bị chém	Đúng (Mt 14,13) – Chúa lui vào nơi hoang vắng	Điều này chứng tỏ tình cảm sâu đậm, nhưng không bắt buộc phải từng gặp mặt nhiều lần từ nhỏ. Có thể là tình thân bà con + tình cảm dành cho vị Tiền Hô.

Kết luận thực tế nhất

1. Về mặt lịch sử và đời thường: Rất có khả năng cao hai anh em bà con (Chúa Giêsu và Gioan là anh em họ – Lc 1,36) đã từng gặp nhau ít nhất vài lần khi còn nhỏ hoặc thiếu niên, nhất là trong các dịp lễ lớn ở Giêrusalem hoặc khi hai gia đình thăm viếng nhau.
2. Về mặt Kinh Thánh và thần học: Thánh sử Gioan nhấn mạnh rất mạnh rằng Gioan Tẩy Giả “không biết” Chúa Giêsu là Đấng Mêsia cho đến khi thấy dấu lạ Thánh Thần. Điều này không mâu thuẫn với việc họ có thể đã từng gặp nhau như hai con người bình thường từ nhỏ.

→ Nói cách khác: Gioan có thể đã từng gặp cậu bé/thiếu niên Giêsu (anh em bà con), nhưng không nhận ra đó là Đấng Mêsia cho đến giây phút phép rửa.

Tóm tắt trả lời câu hỏi của bạn

• Kinh Thánh không hề nói họ đã gặp nhau trước đó → bạn đúng.
• Nhưng cũng không nói họ chưa từng gặp nhau về mặt con người.
• Lập luận của bạn về khoảng cách gần, quan hệ bà con, lễ Vượt Qua… rất hợp lý và thuyết phục về mặt đời thường.
• Tuy nhiên, thánh Gioan Phúc Âm cố ý nhấn mạnh “tôi đã không biết Ngài” để nói về việc mặc khải thần linh, chứ không phải phủ nhận hoàn toàn việc từng gặp mặt từ nhỏ.

Vì vậy: Họ rất có thể đã gặp nhau vài lần từ nhỏ (như anh em bà con bình thường), nhưng Gioan chưa hề nhận ra căn tính Mêsia của Chúa Giêsu cho đến khi Chúa đến chịu phép rửa.

Đây cũng là cách hiểu phổ biến nhất trong thần học Công giáo hiện nay.

[Mikali Nguyễn]

Tập 4. Về nhân tính cả 2 người có thể là bạn thân trước khi xuất thế, còn về thiên tính thì sao?

* Chúng tôi vừa nhận được email 2 của Văn Lộc phản hồi về các phân tích ở Tập 1 và về 1 số vấn đề khác. Tuy nhiên để liền mạch, ta sẽ đề cập đến các vấn đề ở email 1 cho trọn vẹn rồi sau đó mới bắt tay qua email 2 sau.

* Chống teo não cần liều thuốc phải uống liên tục và hàng ngày mới cho hiệu quả, nếu không là...teo. Do vậy chúng tôi rất hoan nghênh khi có ý tưởng mới của Giáo chủ ATT để các tập được kéo dài thêm, càng dài càng tốt 😁. Cũng chính vì vậy mà Google đã bắt đầu theo dõi và đăng lên mạng cho bá tánh khắp nơi được nhờ 🤗

---o0o---

Văn Lộc:

1. Về bản tính con người
Theo tôi Chúa Yêsu và Yoan đã từng là bạn thân trước khi cả 2 xuất thế . Khó mà nghĩ khác hơn được.

2. Còn về bản tính Thiên Chúa thì sao?
a) Lc 1:41-45: Yoan đã nhận được thiên tính của Chúa Yêsu .

b) Mt 3:14 -17: Yoan biết cả nhân tính và thần tính của Chúa Yêsu. Còn Mt 11:2-6, có thể nói đây là sự cứng tin của Yoan vì đã chứng kiến sự kiện lạ khi làm phép rửa cho Chúa mà không tin 100% mà còn phái đệ tử hỏi Chúa nữa hay Yoan muốn giới thiệu Chúa Yêsu cho các môn đồ của Yoan .

c) Yn 1:26-34: Yoan xác nhận Yêsu là thiên Chúa, Yn 1;32-33: “tôi đã không biết Người (là Chúa)…”. Theo tôi là Yoan muốn nói trước khi làm phép rửa, Yoan chưa biết Yêsu là Chúa chứ không phải có ý chối bỏ. Yoan và Chúa Yêsu từng vừa là bà con vừa là bạn thân! Có lẽ chính Yn 1: 26-34 mà đa phần cho Yoan và Yêsu chưa bao giờ gặp nhau trước khi Yoan làm phép tẩy cho Chúa!
Kết luận:
Trước khi Yoan làm phép rửa cho Chúa 2 người từng gặp nhau có thể rất thân, nhưng nhận biết của Yoan về Yêsu là Chúa còn mơ hồ có thể bằng không!

FACTCHECK

Bạn đang đi rất sâu và rất đúng hướng! Tôi sẽ fact-check và làm rõ từng điểm bạn nêu một cách chính xác, khách quan, dựa sát vào bản văn Kinh Thánh và cách hiểu của Giáo hội (Công giáo và Chính Thống).
1. Về bản tính con người: “Chúa Giêsu và Gioan từng là bạn thân trước khi xuất hiện công khai”

Kinh Thánh không có bằng chứng trực tiếp nào nói họ là “bạn thân” hay thường xuyên chơi với nhau từ nhỏ.
Tuy nhiên, như đã nói ở lần trước: họ là anh em họ (Lc 1,36), nhà cách nhau chỉ khoảng 10 km (Nazareth ↔ Ain Karim), và cả hai gia đình đều sùng đạo → rất có khả năng họ đã gặp nhau nhiều lần trong các dịp lễ lớn, hoặc khi thăm viếng nhau.
Từ 12–30 tuổi, Chúa Giêsu sống “ẩn dật” ở Nazareth, còn Gioan thì “sống trong hoang địa” (Lc 1,80). Như vậy khoảng 18 năm cuối họ gần như không gặp nhau.
Vì thế: có thể từng rất thân lúc nhỏ (khoảng dưới 12 tuổi), nhưng từ thiếu niên đến 30 tuổi thì hầu như không gặp. Không nên nói chắc chắn “luôn là bạn thân cho đến lúc công khai rao giảng”.

2. Về bản tính Thiên Chúa – việc Gioan nhận biết căn tính Mêsia của Chúa Jêsus
Bạn phân tích rất hay. Tôi đồng ý gần như 100% với cách hiểu của bạn. Ta xét kỹ từng đoạn:

Đoạn Kinh Thánh	Nội dung chính	Ý nghĩa chính xác nhất theo thần học Công giáo
Lc 1,41-44	Gioan nhảy mừng trong lòng mẹ khi Đức Mẹ đến	Gioan được đầy tràn Thánh Thần từ trong lòng mẹ, và đã nhận biết Chúa Giêsu là Chúa ở mức độ nào đó (nhưng là mặc khải siêu nhiên, không phải nhận thức tự nhiên).
Mt 3,14	Gioan nói: “Chính tôi cần được Ngài làm phép rửa”	→ Rõ ràng trước hoặc ngay lúc Chúa Giêsu đến sông Giođan, Gioan đã biết Ngài là Đấng cao trọng hơn mình (có thể đã nhận ra từ trước, hoặc được Thánh Thần cho biết ngay lúc đó).
Ga 1,31 & 1,33	“Tôi đã không biết Ngài… nhưng để Ngài được tỏ ra cho Israel, nên tôi đến làm phép rửa…”	Câu này là chìa khóa và gây hiểu lầm nhiều nhất. Cách hiểu đúng nhất (theo hầu hết các nhà chú giải Công giáo hiện nay – Brown, Fitzmyer, Benoit, v.v.): → “Tôi đã không biết Ngài” = Tôi chưa biết chắc chắn 100% Ngài chính là Đấng Mêsia cho đến khi thấy dấu lạ Thánh Thần ngự xuống như chim bồ câu (dấu mà Thiên Chúa đã báo trước cho Gioan – Ga 1,33).
Mt 11,2-6	Gioan từ trong tù sai môn đệ hỏi: “Thầy có thật là Đấng phải đến không?”	Có 2 cách hiểu chính (cả hai đều được Giáo hội chấp nhận): 1. Gioan đang nghi ngờ thật (vì bị tù, thấy Chúa Giêsu không hành động như Đấng Mêsia chính trị mà người Do-thái mong đợi). 2. Gioan không nghi ngờ, mà muốn môn đệ của mình trực tiếp nghe câu trả lời từ Chúa Giêsu để họ theo Ngài (cách hiểu này được nhiều thánh và nhà thần học ủng hộ: thánh Augustinô, thánh Gioan Kim Khẩu, thánh Tôma Aquinô…).

Kết luận chính xác và súc tích nhất

Về nhân tính:
Họ là anh em họ, rất có thể đã gặp nhau nhiều lần lúc nhỏ, thậm chí rất thân. Nhưng từ khoảng 12–30 tuổi thì hầu như không gặp nhau nữa (một người ở Nazareth, một người vào hoang địa).
Về việc nhận biết căn tính Mêsia:
Gioan đã nhận biết Chúa Giêsu là Đấng Thánh từ trong lòng mẹ (Lc 1,41-44).
Khi lớn lên, rất có thể Gioan nghi ngờ/nghi vấn rằng anh em họ Giêsu của mình có thể là Đấng Mêsia, nhưng chưa chắc chắn 100%.
Chỉ khi thấy dấu lạ chim bồ câu và nghe tiếng Chúa Cha tại sông Giođan, Gioan mới chắc chắn tuyệt đối và công khai làm chứng: “Đây Chiên Thiên Chúa, đây Con Thiên Chúa” (Ga 1,29-34).
Vì vậy câu “Tôi đã không biết Ngài” (Ga 1,31.33) không có nghĩa là chưa từng gặp mặt bao giờ, mà có nghĩa:
→ “Tôi chưa biết chắc chắn Ngài là Đấng Mêsia cho đến khi thấy dấu Thiên Chúa đã báo trước”.

Tóm lại, bạn nói đúng gần hết:
“Trước khi làm phép rửa, hai người có thể đã từng gặp nhau, thậm chí rất thân về mặt nhân loại, nhưng việc nhận biết Giêsu là Thiên Chúa thì vẫn còn mơ hồ, chỉ trở nên chắc chắn tuyệt đối vào lúc phép rửa tại sông Giođan.”
Đó chính là cách hiểu chuẩn mực và tinh tế nhất trong thần học Công giáo ngày nay.

[Mikali Nguyễn]

Tập 5. Thư phản hồi của Văn Lộc 

Văn Lộc là người ngồi sau người mặc áo xanh ở bên phải hình.

* Đáng lẽ có thể chú giải đính kèm từng đoạn theo bức thư dưới đây. Nhưng để kéo dài thời gian, giúp chống teo não hiệu quả hơn nên chúng tôi đăng riêng và đang nghiên cứu nát óc để giải trình thuyết phục trong bài tiếp theo sau, theo chiều hướng làm cho Giáo chủ vui vẻ 🤗

Văn Lộc:

Chào thầy Minh,

Tôi định không lên tiếng để người đọc tự hiểu! Nhưng ngồi buồn tán dóc cho vui.

1) Yoan cùng tuổi Chúa: ý tôi là cùng lứa tuổi độ dài của thời gian nên ở độ tuổi 12 cả 2 xêm xêm như nhau nên dễ thân! Nhưng thầy thêm “năm tuổi“ không cùng tuổi, bèn đem ra chém đầu “sai“. Tôi dùng chiều dài liên tục của thời gian, còn thầy dùng điểm thời gian là năm.
Ví dụ cho vui: A sinh 23 giờ 59 phút ngày 31 /12/2025. B sinh 00 giờ 01 phút ngày 01/01/2026 chỉ cách nhau 2 phút. Tôi cho cùng độ tuổi còn thầy thì không! khác năm!
Chưa hết thầy bảo Yoan và Chúa không sinh cùng năm, thầy dựa vào lịch nào?
Tôi dựa vào lịch hiện hành và Tin mừng để chứng minh. T heo lễ quan trọng thứ 2 của Kitô giáo đêm Chúa sinh là đêm 24 rạng 25 tháng 12 năm 0, 1, 2…không chính xác, vậy Yoan sinh khoảng ngày 24-25 tháng 6 cùng năm với Chúa phải không? Vậy nói Yoan và Chúa cùng năm tuổi đâu sai.

2) Chúa được tự do, điểm hẹn …Đương nhiên là thánh kinh không có nói, tôi đồng ý.

Tôi không thích dùng ngụy thư vì không có giá trị chính thức chỉ đọc chơi cho vui như tiểu thuyết chẳng hạn.

Nhưng theo tôi, đọc Tin mừng không phải là đọc 1 bài toán đã được giải mà mình phải đặt mình vào hoàn toàn mọi bối cảnh và tìm hiểu Tin mừng muốn nói gì? Nếu không  đọc như vậy thì chán chết phải không?

Ví dụ đọc Lc 2;44 ….họ đi được 1 ngày đường mới nhận ra con không có trong nhóm bà con. Suy ra trong suốt cả ngày Chúa được tự do chứ còn gì nữa? Tôi đã từng sống như vậy! Lúc cả gia đình đi chơi như đi phố, đi hội chợ…Còn ở độ 10- 12 tuổi thường không  thích đi với cha mẹ mà thích đi với bạn bè hơn nên chúng tôi giao hẹn “gặp lại nhau ở đâu và lúc nào…” và tôi hiểu không chỉ lần này thôi (năm Chúa 12) mà cả 30 năm ẩn dật của Chúa vào những năm toàn xá chẳng hạn gia đình Chúa cũng có thể dự lễ Ngũ tuần, lễ Lều … ai cấm. Tôi dùng từ có thể …nằm trong dấu ngoặc mà bị đánh túi bụi chấp nhận để vác thánh giá với Chúa!

3) Đọc Lc 2;46-47 sau 3 ngày…ông bà mới thấy con trong đền thờ …. Nếu hiểu theo toán học đâu chắc gì Chúa ở trong đền thờ 3 ngày có thể ít giờ thôi !

Bây giờ tôi suy nghĩ tiếp cho vui:
Sau lễ Yoan và Chúa bàn cãi nhau về đoạn thánh kinh nào đó rất sôi nổi quên hết mọi chuyện và thời gian… căng quá không ai chịu thua ai nên cả 2 đến với các nhà thông thái nhờ phân sử nhưng các nhà thông thái không hiểu nổi nên nhờ Chúa giải nghĩa 👉 SAI Tin mừng không có nói!

Lộc .

[Mikali Nguyễn]

Tập 6. Giải trình với nghị phụ Văn Lộc về 1 số vấn đề ở Tập 5

* Tập này ta đưa ngoại ngữ tiếng Pháp và tiếng La tinh vào cho nó rôm rả.

- Toi, Moi: là cách xưng hô thân mật trong tiếng Pháp, có thể hiểu là mày tao, mi tớ
- Placet và Non Placet: là thuật ngữ Latinh được dùng trong các cuộc bỏ phiếu trang trọng, đặc biệt trong môi trường học thuật cổ điển hoặc trong các hội đồng của Giáo hội.
👉 Placet = OK, Đồng ý, Tán Thành.
👉 Non Placet = No OK, Phủ nhận, Không đồng ý, Không tán thành

Ta làm việc từng đoạn theo các vấn đề mà Văn Lộc đặt ra ở Tập 5

---o0o---

 

1) Yoan cùng tuổi Chúa: ý tôi là cùng lứa tuổi độ dài của thời gian nên ở độ tuổi 12 cả 2 xêm xêm như nhau nên dễ thân! Nhưng thầy thêm “năm tuổi“ không cùng tuổi, bèn đem ra chém đầu “sai“. Tôi dùng chiều dài liên tục của thời gian, còn thầy dùng điểm thời gian là năm.

Ví dụ cho vui: A sinh 23 giờ 59 phút ngày 31 /12/2025. B sinh 00 giờ 01 phút ngày 01/01/2026 chỉ cách nhau 2 phút. Tôi cho cùng độ tuổi còn thầy thì không! khác năm!
Chưa hết thầy bảo Yoan và Chúa không sinh cùng năm, thầy dựa vào lịch nào?

Tôi dựa vào lịch hiện hành và Tin mừng để chứng minh. Theo lễ quan trọng thứ 2 của Kitô giáo đêm Chúa sinh là đêm 24 rạng 25 tháng 12 năm 0, 1, 2…không chính xác, vậy Yoan sinh khoảng ngày 24-25 tháng 6 cùng năm với Chúa phải không? Vậy nói Yoan và Chúa cùng năm tuổi đâu sai.

* Ối giời ơi! Toa nói như vậy thì oan cho moi quá. Moi đã nói ngay từ đầu là các phân tích ở bài này đều hỏi ý kiến của AI. Nó nói sao moi chép y như vậy, trừ đoạn chấm điểm thì do moi tự đặt ra từ nhận định của AI, con AI không có chấm điểm gì ráo mà chỉ nói sai, đúng, gần đúng...mà thôi.

* Đoạn này là ở Tập 1.4: Yoan lớn hơn Chúa Giêsu 6 tháng, gần như cùng tuổi → AI nói: Sai. Moi có nói thêm "nếu châm chước hiểu theo kiểu VN thì cũng được coi là Đúng" và còn tâng bốc thêm: "Nên nhớ đây là những suy đoán phần lớn ngoài Kinh Thánh, Văn Lộc đã đi ngược 2025 năm để quay lại với dòng lịch sử. Do đó đây là 1 nghiên cứu rất đáng khích lệ 🤗"

2) Chúa được tự do, điểm hẹn …Đương nhiên là thánh kinh không có nói, tôi đồng ý.

Tôi không thích dùng ngụy thư vì không có giá trị chính thức chỉ đọc chơi cho vui như tiểu thuyết chẳng hạn.

* Placet. Tuy nhiên sở dĩ moi sai biểu con AI dùng Ngụy thư phân tích là để coi có ai nói gì thêm về thời thơ ấu của Chúa Giêsu hay không.
Như ta đã biết, ngoại trừ 1 biến cố lúc 12 tuổi, toàn bộ thời niên thiếu, thiếu niên và thanh niên của Chúa Giêsu, đặc biệt từ 13 đến 29 tuổi), là một khoảng trống lớn, im lặng gần như tuyệt đối trong toàn bộ Thánh Kinh. 

👉 Chính vì có các khoảng trống thời thiếu niên mà Ngụy Thư mới sáng tác ra thêm để lấp đầy khoảng trống đó và cho ta biết vào thời niên thiếu, Chúa cũng chơi đùa, nghịch ngợm với các bạn nhỏ đủ kiểu, trong đó có cách chơi rất kinh dị! Dĩ nhiên là đọc để giải trí cho biết. 

👉 Và cũng từ khoảng trống từ năm 13 - 29 tuổi mà có người đơm đặt nói Chúa đi Ấn Độ, Tây Tạng học và giảng đạo Phật...như có lần ta đã bàn.

Nhưng theo tôi, đọc Tin mừng không phải là đọc 1 bài toán đã được giải mà mình phải đặt mình vào hoàn toàn mọi bối cảnh và tìm hiểu Tin mừng muốn nói gì? Nếu không  đọc như vậy thì chán chết phải không?

* Placet: Cái này thì hoàn toàn đồng ý, bởi vậy mới có bộ môn "Thần học chống teo não" (AAT) xuất hiện vào hậu TK 20 nhằm mục đích vừa nghiên cứu mở rộng Kinh thánh vừa giúp cho bá tánh chống teo...

Ví dụ đọc Lc 2;44 ….họ đi được 1 ngày đường mới nhận ra con không có trong nhóm bà con. Suy ra trong suốt cả ngày Chúa được tự do chứ còn gì nữa? Tôi đã từng sống như vậy! Lúc cả gia đình đi chơi như đi phố, đi hội chợ…Còn ở độ 10- 12 tuổi thường không  thích đi với cha mẹ mà thích đi với bạn bè hơn nên chúng tôi giao hẹn “gặp lại nhau ở đâu và lúc nào…” và tôi hiểu không chỉ lần này thôi (năm Chúa 12) mà cả 30 năm ẩn dật của Chúa vào những năm toàn xá chẳng hạn gia đình Chúa cũng có thể dự lễ Ngũ tuần, lễ Lều … ai cấm. Tôi dùng từ có thể …nằm trong dấu ngoặc mà bị đánh túi bụi chấp nhận để vác thánh giá với Chúa!

* Placet: Có thể suy diễn như vậy (suốt cả ngày Chúa tự do, có thể là đi chơi với bạn bè...) không hề gì, phù hợp với lứa tuổi của Ngài. Nhưng các thánh sử không ghi lại như vậy vì "Tin Mừng chỉ muốn nói cho chúng ta  biết những lời quan trọng nhất mà Chúa Giêsu đã nói, cùng những hành vi cử chỉ có liên quan đến thông điệp cứu độ của Ngài mà thôi".

- Placet ở đoạn "năm toàn xá":
👉 Riêng đoạn này mới đầu moi tưởng đâu toi bị tẩu hỏa nhập ma hay viết nhầm vì lật lại lịch sử thì thấy: năm toàn xá chỉ bắt đầu có rất lâu sau này ở đạo Công giáo vào năm 1300 khi ĐGH Bônifaciô VIII ban hành sắc lệnh Antiquorum habet fida relatio, công bố Năm Thánh đầu tiên trong lịch sử Kitô giáo. 

👉 Nhưng nào ngờ khi tra hỏi AI thì lấy làm ngạc nhiên khi nó nói rằng: Do Thái giáo có “Năm Toàn xá” (Năm Thánh – Jubilee) và đó chính là nguồn gốc trực tiếp của Năm Thánh Công giáo! Trong Cựu Ước, Thiên Chúa truyền cho dân Israel giữ Năm Toàn xá (Yovel – Jubilee)...Đây chính là Năm Toàn xá đích thực đầu tiên trong lịch sử tôn giáo.
Hoan nghênh cho kiến thức sâu rộng của toi!

3) Đọc Lc 2;46-47 sau 3 ngày…ông bà mới thấy con trong đền thờ …. Nếu hiểu theo toán học đâu chắc gì Chúa ở trong đền thờ 3 ngày có thể ít giờ thôi! 

* Non placet: đoạn này nếu hiểu theo toán học thì 3 ngày là 3 ngày (1+1+1 =3), không thể hiểu theo kiểu suy diễn 3 ngày mà có thể biến thành ít giờ được.

TD như các đoạn Công vụ Tông đồ nói Chúa xuống ngục tổ tông 3 ngày. Lẽ nào ta lập luận: "sao xuống đó lâu vậy, nóng nực muốn chết, phải hiểu là tối đa 1 ngày thôi!"

Nhưng cũng tùy chỗ, có đôi lúc cũng cần phải hiểu theo kiểu suy diễn, TD: sách Sáng thế nói ĐCT tạo ra vũ trụ trong 6 ngày thì theo cách lý giải bây giờ là: Không bắt buộc phải hiểu 6 ngày sáng tạo là 6×24 giờ theo nghĩa đen như đồng hồ. Đó là 6 ngày thần học “ngày–thời đại” (day-age)". Giáo hội cho phép hiểu theo nhiều cách, miễn là tin Thiên Chúa tạo dựng mọi sự.

Bây giờ tôi suy nghĩ tiếp cho vui:

Sau lễ Yoan và Chúa bàn cãi nhau về đoạn thánh kinh nào đó rất sôi nổi quên hết mọi chuyện và thời gian… căng quá không ai chịu thua ai nên cả 2 đến với các nhà thông thái nhờ phân xử nhưng các nhà thông thái không hiểu nổi nên nhờ Chúa giải nghĩa 👉 SAI Tin mừng không có nói!

* Placet: Vụ này mới, rất tiếc phải đồng ý là sai như toi đã cho biết.

Con AI trả lời vui như sau:
Câu chuyện giả tưởng bạn vỡ toác ngay từ gốc. Dưới đây là những điểm bất hợp lý nghiêm trọng, xếp theo mức độ “chết người” nhất:

STT	Nội dung trong câu chuyện giả tưởng	Bất hợp lý thực tế (100 % chắc chắn không thể xảy ra)
1	“Sau lễ, Yoan Tẩy Giả và Chúa Giêsu bàn cãi nhau rất sôi nổi”	Thánh Gioan Tẩy Giả chưa hề xuất hiện công khai khi Chúa Giêsu 12 tuổi (năm ~6–8 sau Công nguyên). Gioan chỉ bắt đầu rao giảng khoảng năm 28–29 sau Công nguyên, tức sau đó 15–20 năm. Hai người chưa từng gặp nhau trong thời điểm này.
2	Gioan Tẩy Giả và Giêsu 12 tuổi cùng có mặt trong Đền Thờ Giêrusalem để tranh luận Kinh Thánh	Gioan lớn hơn Chúa Giêsu khoảng 6 tháng (Lc 1,36). Khi Giêsu 12 tuổi thì Gioan mới ~12–13 tuổi. Lúc đó Gioan đang sống trong hoang địa (Lc 1,80: “Cậu bé càng lớn lên thì tinh thần càng vững mạnh, và cậu ở trong hoang địa cho đến ngày ra mắt dân Israel”). Gioan không hề lên Đền Thờ dự lễ ở tuổi đó.
3	Hai cậu bé 12–13 tuổi “căng quá không ai chịu thua ai” về một đoạn Kinh Thánh	Một bên là Ngôi Lời nhập thể (Ga 1,1–14), một bên là ngôn sứ lớn nhất nhưng vẫn tự nhận mình “không đáng cởi quai dép” cho Chúa Giêsu (Ga 1,27). Nên không thể có chuyện tranh luận ngang hàng.
4	Cả 2 cùng kéo nhau đến các nhà thông thái nhờ phân xử	Trong Lc 2,46–47 chính các kinh sư, tiến sĩ luật đã ngạc nhiên, sửng sốt trước câu trả lời của một mình cậu bé Giêsu 12 tuổi. Không có cậu bé 12–13 tuổi nào khác được nhắc đến trong khung cảnh đó.
5	Các nhà thông thái “không hiểu nổi” nên phải nhờ cậu bé Giêsu giải nghĩa	Mâu thuẩn với Kinh thánh ở Luca 2,41–52: Mọi người nghe cậu bé Giêsu nói đều sửng sốt, kinh ngạc trước sự thông minh và những lời đáp của cậu. Các kinh sư, tiến sĩ luật là những người bị đặt câu hỏi và bị thắc mắc, còn cậu bé Giêsu là người đáp lại một cách xuất sắc đến mức họ không phản biện nổi.

Tóm lại chỉ một câu là đủ để phá tan cả câu chuyện giả tưởng này:
Khi Chúa Giêsu 12 tuổi lên Đền Thờ (khoảng năm 7–8 sau Công nguyên), thánh Gioan Tẩy Giả chỉ mới 12–13 tuổi và đang sống ẩn dật trong hoang địa, chưa hề ra mắt dân Israel, chưa hề rao giảng, và chắc chắn không có mặt trong Đền Thờ Giêrusalem.
→ Gioan và Giêsu không thể cùng xuất hiện trong Đền Thờ lúc đó, huống chi là cùng nhau tranh luận sôi nổi rồi kéo nhau đi nhờ các rabbi phân xử!
Câu chuyện này “gãy cổ” hoàn toàn. Muốn có một câu chuyện “gần đúng” thì chỉ được để một mình cậu bé Giêsu 12 tuổi làm các tiến sĩ luật “câm nín” thôi – đúng như Luca đã kể!