Người Việt đầu tiên theo Đạo? (St). Fr: Peter Lương, Sdb

[Mikali Nguyễn]

Người Việt đầu tiên theo Đạo? 

Người Việt Nam đầu tiên theo đạo công giáo được sử sách ghi lại, chính là Ông Đỗ Hưng Viễn, quê ở Bồng Trung, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Ông theo đạo CG vào khoảng từ năm 1573 – 1580, dưới thời vua Lê Anh Tông. Tuy nhiên, việc ông theo đạo như thế nào, ai đã rửa tội, tên thánh là gì, thì không có tài liệu nào ghi rõ. Các tài liệu chỉ phỏng đoán rằng, ông đã theo đạo Chúa trong một lần triều đình cử đi sứ vụ. Trong chuyến đi, ông đã dừng chân tại Ma Cao – trung tâm truyền giáo lớn của Dòng Tên thời bấy giờ. Tại đây, ông lãnh nhận bí tích Rửa tội, trở thành tín hữu Công giáo. (x. Nguyên Hồng, Lịch sử Truyền giáo ở Việt Nam, tr. 23-24) Tài liệu khác cho rằng, ông trở lại đạo khi đã hồi hưu (Constant Poncet, Bulletin des Amis de Vieux du Hue, III, 1941).

Ngoài ông Hưng Viễn, lịch sử Giáo hội vào thế kỷ XVI, còn nhắc đến việc trở lại đạo Công giáo của Bà Chúa Chàm còn gọi là công chúa Mai Hoa (Maria Flora). Bà gia nhập đạo ngày 22-5-1591 cùng với 72 người khác là những người phục vụ trong dinh của bà. Bà chọn cho mình tên thánh Maria. (Nguyễn Thế Thoại, Công giáo trên Quê hương Việt Nam, I, Lưu hành Nội bộ, tr. 51).

Việc Công chúa Mai Hoa, ông Đỗ Hưng Viễn theo đạo được sử sách ghi lại cho thấy rằng, ngay từ đầu, đức tin Công giáo không chỉ thu hút, hấp dẫn và là “tín ngưỡng của dân nghèo” mà còn có sức hấp dẫn đối với giới quan lại, học thức.

Ngoài ra, việc họ trở lại đạo ngay từ cuối thế kỷ 16 cho thấy rằng, đạo Công giáo không phải là tay sai mở đường cho thực dân xâm lược Việt Nam như dư luận xưa nay áp đặt cho người Công giáo