Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

KOMMATIA TIS ELLINIKIS PSYXIS

54 views
Skip to first unread message

Styliani Nikouli

unread,
Jul 6, 1992, 10:03:56 AM7/6/92
to
AFIERWSI: KAI PALI STON SOTIRI GIA TIN AKOURASTI SUMMETOXI TOU STO .HELLAS


XRHSTOS XRHSTOVASILHS (1861-1937)


O MIKROS KRITIS (sunexeia)

(Eixame stamatisei ekei pou oi ksenitemenoi sto dromo tous gia tin Poli eixan
emplakei se filonikia, gia kapoia xrimata)

Filonikwntas, filonikwntas, eftasan s' ena xani. Hsuxasan ligo, oso na fan,
ki arxisan pali ti filonikia. Edwke pire o Rovas, o karvanaris, na tous
eirinepsei, alla den mporese. Kai ta duo meri eixan kapoio dikio, to ka0ena
gia ton eauto tou. H filonikia katalikse sta xeria, kai mesa sto
malliotravigma, kapoios eipe me pono kardiako:
-E! kai na ksefutrwnes, 0ee mou, ton kriti mas ton kur-Xristo edw pera apo kamia
meria, pws 0afeuge o triskataratos apo ti mesi mas, kai pws 0a genontan ola
meli gala!
-Ax! pou0e na itan kaimene, eipe enas allos tous, se mia stigmi 0a eirineuan ta
panta.
-Mour0e mia idea, eipe enas allos...
-Ti; ton rwtise o tetartos.
-Ti; exome to paidi tou edw pera...
-Kai san to 'xome;
-Na to valwme sto 0esi tou patera tou.. kriti.
-Mpre ali0eia! na to valwme kriti, an kai mikro akoma 0a kserei na eipei kati ws
paidi tou kriti mas.
-Spuro, fwnakse, Spuro! Ti ginetai o Spuros tou kur-Xristou;
O Spuros den akouotan. Ton eixe katalavei o kopos tou dromou ki ama efage,
akoumpise ston toixo ki apokoimi0ike exontas proskefalo to disakki tou, strwma
ti velentzoula tou kai skepasma tin kapa tou.
H protasi na ana0esoun tin krisi sto paidi, eixe ginei dekti ap' oli ti
sunodeia.
-Nai, nai!-akouontan anamesa stis kouventes tous- na ksupniswme to paidi na tous
krinei, einai paidi tou patera tou.
O arxigos tou karvaniou, o Rovas, akouontas oti i0elan na ksupnisoun to
paidi gia na kanei tin krisi kai pairnwntas to pragma gi' asteio, tous eipe:
-Ti logia wre einai auta pou lete; afeiste to paidi na koimi0ei.Ti kserei auto;
-Oxi, oxi!efwnaksan polloi, prepei na ksupniswme to paidi.
Duo treis arxisan na ksupnoun to paidi pou koimotan varia. Ypnos
paidiakisios kai malista ustera apo dromo. Tou fwnazan kai to travousan ap' edw
ki ap' ekei, alla den mporousan na to ksupnisoun. Telos tou evalan tampako sti
muti ki etsi ftarnistike kai ksupnise. To paidi anoikse ta matia tou, kuttakse
gurw-gurw kai to pire to parapano.
-Giati paraponiesai, wre; tou eipe o Rovas.
-Evlepa ston upno mou, oti imoun sto spiti mou me ton patera mou kai t'
aderfiamou.. mana den eixa.
Kai legontas auta arxise na klaiei.
-Mpre kriti pou sou ton dialeksan! eipe monos tou o karvanaris.
-Kser's giati se ksupnisame Spuro; tou eipe enas.
-Giati; rwtise trivontas ta matia tou.
-Se ksupnisame gia na mas kaneis tin krisi tis filonikias.
To paidi ton koitakse me to stoma anoixto.
-Mpre ti sas eftaige to kaimeno kai tou xalasate t' oneiro, eipe o karvanaris.
-Aeinte, paidi mou, krine tous, eipe o gerontoteros taksidiwtis tou
karvaniou..Gnwrizeis tin aitia. Ap' autou 0a katalavoume an 0a geneis san ton
patera sou.


To paidi kaloka0ise stauropodi ki eipe stous malwmenous me ufos ali0inou
kriti:
-Elate dw!
Pigan ki oi duo mprosta tou me ta xeria staurwmena.
-Kserete pou eimeste; tous rwtise sovara.
O karvanaris anoikse ta matia tou prosexontas n' akousei kalutera. Oi
mallwmenoi den milousan.
-Na sas to pw pou eimeste. Eimeste, akakorizikoi, deka meres makria ap' ton topo
mas, eimeste ksenoi pentaksenoi! De mas gnwrizei kanenas edw gura. H kseniteia
mas aderfwnei olous...
O karvanaris arxise n' aporei me ti noimosuni tou mikrou kriti kai legei
mesa tou:
-Mpre to palipaido, auto einai sofo!
-0elete na sas kanw tin krisi; -tous rwtise sovara-sovara...
-0elome -tou apologi0ikan- ki o,ti mas peis 0' akolou0iswme. Etsi kaname kai
ston patera sou.
-Gia na sas kanw tin krisi, prepei prwta n' agaliasteite kai na fili0eite ki'
ustera sas krinw.
Oi duo mallwmenoi koitaksan o enas ton allon perilupoi, sa na ntretpontan
na kanoun ekeino pou tous elege.
Oi alloi, to distagmo tous, tous fwnazan:
-Kanete, wre, opws sas legei o kritis, ti kamarwnete!
Oi malwmenoi agaliastikan kai fili0ikan klaiontas.
-Pigainete twra, eipe to paidi!
Teleiwse i krisi sas.
-Kai pws teleiwse; -eipan polloi.- O enas krataei ki o allos exei na lavei.
-Teleiwse, eipe to paidi. H diafora tous itan to misos. Afou mpike i agapi
anamesa tous, to misos efuge kai to dikio erxetai mono tou.
Kai pragmtika, ekeinos pou vastouse ta misa ta xrimata, evgale ap' ton korfo
tou kai tadwse ston allo, pou ta zitouse, legwntas:
-Par' ta aderfe!
Ki ekeinos pou ta zitouse tou apologi0ike:
-Oxi, aderfe, ola! vasta ta vretika sou. Krata osa 0es, kata ta ola..
-Oxi, oxi einai to diko sou vio- eipe ekeinos pou ta eixe vrei, makria apo mena
to adiko.
-Par'ta -tou fwnaksan oi alloi-, afou sou ta dinei o an0rwpos.
Ta pire tote ekeinos kai ta vale sti sakoula, ki afou tin evale ston korfo tou,
ksanagaliastikan kai ksanafili0ike me ton anti0eto tou.
-Euge! euge Spuro, fwnaksan oi alloi, eisai ali0ino paidi tou kur-Xristou! Kai
pigan oloi kai filisan to paidi, kai tou euxi0ikan na prokopsei.
O karvanaris o rovas, pou koroideue ton mikro kriti, pige kai ton filise
legwntas:
-Paidi mou na me sxwre'eis. Egw eimai megalos sta xronia kai su magalos sto
nou. Mia mera 0a geneis afentis.
Kai pragmatikws ezise kai prokopse, ki' oloi o suntaksidiwtes tou eginan
ustera apo liga xronia upiretes tou.


GIA TIN ANTIGRAFI
STELLA NIKOULI

Styliani Nikouli

unread,
Jul 7, 1992, 9:00:58 AM7/7/92
to
AFIERWSI: Ston IOANNIN VELISSARAKO, para ta elektronika "kapsonia" pou
prospa0ise na kanei, alla kai se osous agapane kapou-kapou na ksuponoun nwris
to prwi, i' na mi koimountai ka0olou.


PAULOS NIRVANAS (1866-1937)

APO TIN FUSIN KAI TIN ZWHN
(Kefallinia)

Mia proais0isis imeras, aoristos akomi, arxizei na xunetai eis tin
armosfairan,tin skoteinin, pou den tin fwtizei pleon to lipo0umon fws tis
selinis, to svinon siga-siga pisw twn usplwn dendrwn. H anavasis einai twra
kopiwdis, epi apotomwn vraxwdwn anwfereiwn, upo tas opoias orussontain va0i kai
parastekoun krimnoi.
Alla ti dinamin pou didei eis ta meli o prwinos aeras kai ti tonon eis tin
anapnoin i valsamwdis euwdia twn elatwn! Kai to upsos, to upsos ekeino upo to
opoion ai nisai kai i 0alassa kai oi xersoi kai oi an0rwpinoi sunikismoi
fainontai, ws paigniwdeis mikrografiai, ti ptera pou didei eis tin an0rwpinin
psuxi, ptera na petaksei eis ta agnwsta va0i tou aiwniou kuanou.
Ena ais0ima anakoufisews me katalamvanei eis tin proseggisi tou termatos tis
oreivasias kai prospa0w na ftasw ekei eis to eleu0eron korfovouni kai n'
anapneusw, n' anapneusw m' olin tin dunamin tou sti0ous mou ton zwogonon aera.
Kai omws, i korufi ekeini den einai to oneireuton terma. Apo ta upsi tis
anakaluptontai alloi lofoi kai allai anwfereiai. Estamatisa katakopos mian
stigmin. H 0ea einai eleu0era trigurw, alla to skotos sunxeei akoma ksiras kai
0alassas eis ena sumplegma fantastikwn skiwn. Me nean dunamin, tin opoian mou
fusa i zwogonos pnoi tis vounokorfis, anarrixwmai tous teleutaious lofous,
pernw ta teleutaia monpatia kai met' oligon patw epi twn krimnismenwn 0emeliwn
tou lealati0entos simatos, to opoion estisen eis tin upsiloteran korufin tis
eptanisou i gewdetiki apostoli. Twra euriskomai eis ton Megalon Swron, den
uparxei amfivolia. Enas meta ton allon kataf0anoun oi sunodoi mou, tous
opoious eilkusen ews ekei panw o po0os na idoun tin anatolin tou !
iliou.

Den kseurw gia tin prosdokia autis tis anatolis tou iliou den me sunginei
polu. O skoteinos ekeinos diskos, opws fenetai prwton apo ta upsi tou vounou,
anaduwn apo ta va0i tis 0alassas, o fwtizomenos ef' oson anerxetai pros to
sterewma, ws upermege0is kitrini sfaira, den genna tipote eis tin psuxi mou.
Me sunginei i anatoli tou fwtos, tou opoiou de vlepw tin pigin kai to opoio
vlepw xunomenon eis tas korufas twn vounwn, porfurwnon tin epifaneian tis
0alassis, paizwn me ta xrwmata ta apeira tis fusews. Aparallakta m' aresoun oi
pinakes, eis tous opoious o zwgrafos xunei ws apo mustikin, agnwston pigin, apo
mian gwnian tou ouranou tou, to fws tou iliou apanw eis tin topografian, i'
skorpa ena arguroun selinofws eis ta kumata apo ton sunnefwdi ouranon, opou o
diskos tis selinis kruptetai upo tin diafani araxnin twn sunnefwn.
Mia anatoli, opws ka0e alli. Alla upo tin skorpizomenin omixli, i opoia
katapiptei ws upermege0is fantastiki aulaia tis fusews, ti panorama anelissetai
upo tous podas mou. H nisos oli ws terastion 0alassion kitos epipleei epi tis
akumantou 0alassis. O kampos tis Liva0ous, epipedos, omalos, fainetai kat'
arxas ws mia skia aperantos, aplwmeni epanw eis ta nera, kai epeita
kseka0arizei, kataprasinos , kataspartos apo xwria, leukazonta edw ki ekei, ws
poimnia provatwn, pou katevainoun apo tous xloerous lofous eis tin astrafterin
ammoudian, epi tis opoias svinetai to smaragdion kuma.
Kai trigurw, diagrafomenai, ws epi xartou gewgrafikou, i I0aki kai i Leukas,
kai apoterw ta vouna tis Hpeirou, ta Akrokeraunia, o Parnassos en apoptw, i
oroseira tou Bodia kai o Eruman0os tis Peloponnisou.
Kai o ilios, i 0aumvi kai psuxra sfiara, i opoia pro oligou anedusen apo tin
0alassan, ws n' aneflex0ei dia mias entos tis giinis atmosfairas, louei me
plimmuran fwtos to aperranton panorama tis ksiras kai twn 0alasswn kai upo tas
prwtas tou 0ermas aktinas eksupna trigurw mou i zwi tou vounou kai tou dasous,
oi fwtoxareis mikroi organismoi, oi plirountes ton aeran kai ti gin, o apeiros
kosmos twn enomwn.
Ti plummira zwis kai gennesews kai gonimotitos kai morfologias. Entoma
pterwta kai aptera, polupoda kai oligopoda, me xrwmata astraptonta eis to fws
kai me xrwmata 0amva, alampi'. Entoma plumiroun ton aera, diagrafonta
fantastika gewmetrika sximata trella, kuklous kai toksa kai trigwna, kai
grammas eu0eias, sunxewmenas olas mazi eis aravourgima paradokson, me ena
vomvon pterwn, me mian mousikin asullipton, apoteloumeni apo tonous
adiakritous. Ean upirxe kai dia tin ako.i.n mikroskopion twn ixwn, dunamenon na
dwsei upsos kai entasin, eis tin apeirian twn diaresewn tou ixou, twn
asulliptwn, tis eide poia sumfwnian 0' apekalupte o sungexumenos ekeinos
vomvos, o kradainwn as0enos ta isuxa kumata tou aeros. Kai katw epi tis gis
kai epi twn zwirwn fullwn entoma alla, va0uxroa, sfairoeidi, orussonta tin gin,
trupwnonta upo tin xloin, upo tous li0ous. Entoma 0oruvodi kai la0rovia,
vomvounta kai afwna, deila kai propeti, aimovora kai mi xaritwmena kai
duseidi', apeira eis ton !
aera epi twn fullwn, epi tis gis k
ai upo tin gin, palaionta kai apolamvanonta, telounta gamous aenaous kai
katastrefomena aenaws, eis mian diadoxin geneewn astrapiaian, anupomonon...


GIA TI ANTIGRAFI
STELLA NIKOULI

Styliani Nikouli

unread,
Jul 8, 1992, 11:09:21 AM7/8/92
to
AFIERWSI: Ston Vaggeli Triantafullou gia ta kala tou logia.


PAULOS NIRVANAS (1866-1937)

O LOGARIASMOS

Kapoios neofermenos stas A0inas mas elege x0es:
-Sta restwran sas, prepei na omologisw uparxei arketi drastiriotis. Ta garsonia
trexoun, ta piata pigainoerxontai, oi paraggelies ektelountai grigora. Olos o
kairos, omws, pou kerdizei o pelatis, kata ti diarkeia tou geumatos, xanetai
sto logariasmo... A!o logariasmos, kurie, einai i megali upo0esis tou
A0inaikouestiatoriou. Wspou na lutrw0ei to garsoni apo ton proigi0enta
logariasmon, wspou na f0asei se sas, kai telos, wspou na apistrafoun ta resta
-auta ta resta pou de viazontai pote na f0asoun- exei kanenas olo ton kairo na
xwnepsei, oxi monon to fai pou efage pro oligou, alla, prokatavolikws, kai to
fagi pou 0a faei aurion. To sumperasma einai oti sta a0inaika estiatoria o
xronos den exei kamian simasian. Ton trwei o logariasmos...
O sumpa0is ksenos den eixe ka0olou adiko. O logariasmo,s pragmatikws, den
plirwnetai monon eis xrima. plirwnetai kai eis xronon. Kai o xronos, einai ws
gnwston, allo xrima.
To fenomenon den einai entelws aneksigiton. Oi pelatai, suni0ws, den
exoun mnimin i' ti xanoun suni0ws kata to stadio tis xwneusews.
-Ti efagate, kurie;
-Soupa.
-Katopin;
-Katopin... katopin..
Ews otou ftasei sto turi i a0lia mnimi tou pelatou, pernaei kapote olokliro
tetarto tis wras. Epeita, ta garsonia, kata kanona, den gnwrizoun pros0esin
kai diarkws kanoun la0i. Kai, epeidi oi pelates den gnwrizoun perissotera, i
a0roisis ana0ewreitai kat' epanalipsin. To garsoni ta vgazei perissotera, o
pelatis ta vgazei ligotera. kai ews otou na sumfwnisoun kai oi duo, to trapezi
touestiatoriou, metavalletai eis ma0imatikon frontistirion. Kai epakolou0ei i
upo0esis twn restwn:
-Ta resta paidi, suntoma giati viazomai..
-Amesws, kurie.

To garsoni feugei, ksanaerxetai, fernei makaronia, fernei keftedes, fernei
psita eis ta periks kai monon to logariasmo den fernei. Pws na to adikisei
kaneis; Yparxoun kai alloi pelatai, pou perimenoun na fane. Kai o xortatos
mporei na perimenei ton nistikon.
-Ekeina ta resta, paidi mou.
-A, malista, kurie.. Ta resta.. Amesws... Na servirw tous kurious apodw ki'
eftasa!

Kai diarkws prokeitai na f0asei. Kai to sumperasma einai gia na faei kaneis
se a0inaiko estiatorio, den arkei na exei oreksi kai xrimata. prepei na exei
kai kairo gia xasimo.
-Alla ti 0elete na ginei, loipon; eipa ston sumpa0i mas ksenon.
-Na ginei, aploustata, o,ti ginetai twra se merika estiatoria tis Dutikis
Eurwpis kai idiws tis Amerikis. To garson sas fernei katw apo to piato sas,
ena entupon logariasmon, me tis times diaforwn fagitwn -psitwn, psariwn,
entradwn, froutwn, ktl.- kai ka0e piato pou 0a sas ferei, to simeiwnei me mia
grammi tou moluviou stin antistoixi stili. Otan teleiwsete, pairnete to
logariasmo sas kai to kapelaki sas kai, ka0ws proxwreitai pros tin porta,
stamatatai sto tameio, sas kanoun tin a0roisi, plirwnete kai feugetai. Ki'
etsi, oute seis xanete ton kairo sas oute to garsoni ton dikon tou, oute la0i
ginontai stous logariasmous, afou den uparxei kanena sumferon na ginoun. Kai
trwei kaneis xwris na trwgetai.

O eugenis mas ksenos den egnwrizen, ws fenetai, duo pragmata: Oti ta
aploustata twn pragmatwn stas A0inas, einai kai ta pleon anefarmosta. kai oti
o logariasmos einai i megalutera apeili, tin opoian enas ellin imporei na
apeu0unei enantion enos allou ellinos:
-Polu kala! 0a logarias0oume....

( ef. "Estian", 24 Noemvr. 1937)

DIA TIN ANTIGRAFIN
STELLA NIKOULI

Styliani Nikouli

unread,
Jul 8, 1992, 6:02:30 PM7/8/92
to
AFIERWSI: STON Vaggeli Triantafullou, gia ta kala tou logia.

Styliani Nikouli

unread,
Jul 8, 1992, 6:05:09 PM7/8/92
to
AFIERWSI: Ston Louka, pou den tou aresoun oi plu0intikoi, alla xeirizetai tin
tin ka0areuousa polu kala.

PAULOS NIRVANAS (1866-1937)

PERI KATARAS (APO TA : "Mallia Kouvaria")

Duo laikoi tupoi eixan pias0ei, x0es to apogeuma, para tin stasin tou tram
Gargarettas. Afou antillaksan diafores vrisies ef0asan kai stis katares.
-Na mi swseis na ksimerw0eis, gourouni...eipen o enas pros ton allon.
O allos tou antapedwke tin filofronisin.
-Na mi swseis esu na pas sto spiti sou, palian0rwpe.
Kai me tas teleutaias autas amoivaias euxas, exwris0isan.
Ek periergeias, parakolou0isa ton an0rwpon, pou sumfwna me tin katara, den
eprepe na f0asei sto spiti tou. Ef0ase, mia xara, extupise tin porta kai
mpikemesa, swos kai avlavis. Eimai de vevaios, oti kai o allos, pou eprokeito
na min ksimerw0ei simeron, ksimerw0ike ugiistetos kai pige sti douleia tou opws
panta.
Touto einai lupiro kai kapws apogoiteutikon. Dioti, an epianan oi
katares,oxi monon ta gaidouria 0a isan psofia, sumfwna me tin stereotupon
kataran pou tous dinoun oi korakes, apo katavolis kosmou, alla kai oi alloi
an0rwpoi 0a eluan polla zitimata twn, me ton aploustato tropon. Gia
n'apofugei, logou xarin, kaneis ton enoxlitikon daneistin tou, 0a tou edide
kataran na spasei to podi tou. 0a to espaze kai 0a ton afinen isuxon. Gia na
glutwsei apo enan fluaron 0a tou edine tin saiksipirikin katara:
-Aftres na vgalei i glwssa sou.
0a evgaze aftres kai 0a evouvaineto. Kai palin, gia na klironomisei ton
0eion tis Amerikis, 0a tou edine tin kataran "na mi vgalei ton xronon". Kai de
0a ton evgaze. Opws palin, dia na ekdiki0ei ton uvristi tis timis tou, 0a
periwrizeto na tou pei aploustata:
- Tamplas na sour0ei.
O axreios 0a epefte apopliktos kai i timi 0a ikanopoieito.
Aploustata, diladi, 0a epauon, ws ek 0aumatos, ola ta eglimata, oi fonoi, ai
dolofoniai, ta dramata tis timis. Oute peristrofa, oute maxairia, oute
faltsetes, oute dilitiria pleon. H katara 0a ta aneplirwnen ola. Kai anti na
eglimatologoun oi an0rwpoi, 0a eglimatousan ai ouraniai dunameis, pou den exoun
ws gnwston, na dwsoun logon twn praksewn twn eis kanena. Dustixws i katara i'
den apiane, isws pote, i'exase tin dunamin tis epi twn imerwn mas. Kai
apemenen ws apli parigoria, gia tis gunaikoules twn aulogurwn, pou kalliergoun
akomi auti tin plousian filologian, gia na vgazoun to axti tous.
En toutois, fenetai, oti kapote pianoun kai oi katares. S' enan
prwtoxroniatikon filikon mpakaran, pro oligwn etwn gnwstotatos iatros, o
agapitos filos k. St. eixe xasei kai tin teleutaian tou pentaran. Otan
anetinax0ei kai o teleutaios tou mpagos, egurise kai pros ta duo t a m p l w
kai eksestomise mian tromeran kataran kata twn filwn tou:
- Sto giatro na ta dwsete osa mou pirate, a0lioi.
Oi sumpaiktai ekuttax0isan ekpliktoi pro tis 0iriwdias.
- Akous ekei, epeidi tou pirame liga katostarika na mas katarietai to 0irio n'
arrwstisoume!
Ekeinos xwris na proseksei tin eleeinin entupwsin, pou eixe proksenisei
kaistous kaluterous tou filous, edaneis0ei apo kapoion, kai "arrozarise" ton
mpagon tou. Mesa se treis gurous, eixe ksanaparei ola ta xrimata.
-Vlepete, loipon, kurioi, -eipe kata0etwn, panigurikws tis trapoules- oti i
katara mou epiase. Osa kerdisate sto giatro ta dwsatte.
Kai edeikse ton eauton tou.
OI filoi tou oxi monon den elupi0ikan gia ti xasoura, alla kai emeinan
ev0ousiasmenoi, oti edwkan ta kerdi twn "sto giatro", xwris na lavoun eutuxws
tin anagin tou. Kai omws, ton eixan pareksigisei toson tragika ton akakon
an0rwpon.

DIA TIN ANTIGRAFIN
STELLA NIKOULI

ka0areuousa polu kala.

Styliani Nikouli

unread,
Jul 9, 1992, 5:19:35 PM7/9/92
to
AFIERWSI: Sto Louka

Styliani Nikouli

unread,
Jul 12, 1992, 11:07:51 AM7/12/92
to
AFIERWSI: S' osous gurizoun apo Ellada.


ANDREAS KRAKAVITSAS (1865-1922)

O KUR ALEXANDROS (APO: p. "Kallitexnis", 1911)


0a itan 10 i wra otan patisa ti skala tis Skia0ou. 10 i wra stis 14 Magiou
1909. Mas kaloswrisan o dimarxos, o telwnis, o eirinodikis, o astunomos kai o
kafentzis me tis pantofles tou kai tin podia tou, oloi diladi oi episimoi kai
anepisimoi antiproswpoi tou nisiou. Oxi emena vevaia. to nomarxi kai tin alli
suntrofia.
Egw molis patisa to podi mou sti steria ki apo ti varka, mporw na eipw ki ap'
to vapori akomi, guriza to mati mou psaxouleuta stous dromous gia n' apantisw
to filo mou. Eixa xrono kai perissotero eixa na ton dw! ka0isame sto
kafenadeki gia kfe, ma to mati mou douleue. Evlepa nautes, kapetanious,
okswmaxous, logis-logis, mpalkonakia kai para0ura stolismena me glastres,
dromous aniforikous kai monopatia xuta sto gialo, ma to zwgrafo tous oxi. O
nomarxis rwtouse gia to ka0eti kai oloi t'a pantousan amesws: poso ladi vgazei
to nisi, poso krasi, ti sodeuei to telwneio, posoi psifoi. ma kaneis de
milouse oute rwtouse gia ton Papadiamanti.
Akoua egw kai den parakseneuomoun diolou. itan toso fusiko to prama! Ekei omws
pou koitaza zervodeksa skalwse i matia mou s' ena magazi pera. Mou fanike pws
arpakse aksafna ena kommati ap' to gnwrimo panwfori, ap' to kapelo to imipsilo,
ap' tin traxeia austiri fusiognwmia tou filou mou. Ekeinos itan xwris allo.
stirize to ena tou pleuro ston parastati tis portas kai provalle fulaxta to
kefali na mas idei kai pali to mpaze, san erastis pou kataskopeuei tin erwmeni
tou. Arxisa ki egw n' alli0wrizw apo fovo mi fugei. Paiksame to paixnidi etsi
ws ena tetarto. Epeita sa na pire tin apofasi, fanike 0arreta stin porta
oloswmos. epeita vgike sto dromo kai vadise isa panw mas me to suni0ismeno tou
perpatima, me to mpastouni or0o stin aristeri masxali, to aristero xeri
kleinontas to panwfori sto sti0os, me to imipsilo katevasmeno sta frudia,
xamw0oris kai or0okomos san kuparissi. Ka0e allos 0a nomize pws erxotan na mas
xairetisei. Egw allo perimena. Kai den argisa. Molis eftas!
e eikosi-trianta vimat' apo mas, e
kane deksia kata to gualo, panta xamilovlepontas kai or0ofhkormos, san to kalo
ton kapetanio pou kavantzarei tis kseres. Sikw0ika piga, xaireti0ikame.
Fainotane polu sunginimenos.
-Nar0is ston topo mou kai na mi mporw na se peripoii0w! na pas allou! na mi se
parw spiti mou! eipe ki arxise na dakruzei.
-Vre aderfe Aleko, ntropi! einai na skefterai tetoia pramata! den kseroume enas
ton allo;
-Ti na sou kamw, de mporw, ti na sou kamw! ksanalege.
-Tipota na mi mou kameis, ti suntrofia sou monaxa, eipa gia na tou riksw allou
to nou. pame na ka0isoume.
-A.i. katse, den erxoume. pws nar0w egw se tetoia suntrofia; ti eimai egw. den
eprepe kai nar0w na se xairetisw malista.

Estripse apotoma pire ton idio dromo kai xw0ike pali sto magazi.
-Mwr' ton gnwrizeis; me rwtise o nomarxis me aporia.
-Pws. einai filos.
-Mwr' einai megalos an0rwpos, lew! eipe me messologitiki profora kai afeleia.
Toutos den einai pou toukame i priggipissa Maria ston "Parnasso" ti giorti;
Pige o diadoxos, pigan oi priggipisses kai to an0os ts' A0inas. Mwr' einai
megalos an0rwpos! Ki ets' nanai ntumenos! Ki ets' nanai ntumenos! Na mi vastaei
ti 0esi tou!
Arxise tote geniki kouventa gia ton Papadiamanti. Enas me ton allon oloi oi
episimoi ton e0aumazan, oloi ton agapousan, ton timousan, ton periooiountan
ma.. de vastouse 0esi o eulogimenos! Pote den pigaine me tous kalous tou topou,
me to dimarxo, (o dimarxos, ali0eia, tou exei upo0iki to partiko tou gia xilies
draxmes, ma einai dimarxos!) me ton eirinodiki, me ton telwni, pote! Olo me
psaltades, me kantilanaftes, me nautikous, kai stis tvernes.
-A! den kanei kala, den kanei kala. epemene o nomarxis. Egw 0a tou eipw. enas
megalos an0rwpos!...

(SYNEXIZETAI)

DIA TIN ANTIGRAFI
STELLA NIKOULI

Styliani Nikouli

unread,
Jul 13, 1992, 1:20:02 PM7/13/92
to
AFIERWSI: To deutero meros tou "Kup Aleksandros" einai afierwmeno s' osou
feugoun gia tin Ellada.

ANDREAS KARKAVITSAS (1865-1922)

O KUR ALEKSANDROS ( APO: p. "Kallitexnis", 1911)

Emeina sti Skai0o kapou oxtw imeres. O Papadiamantis suntrofos mou. Ali0eia de
me pigaine ston kalon kosmo. me sustaine se keinous pou ton eserne i psuxi tou.
Gurizame stous tsarsanades, sta kswklisia, sti limni, sta perivolia, st'
apokrufa limnakia kai ta stenosokaka tis xaritwmenis mikris partidas tou "dipla
eis tin ammon tou xeimadiou, parapera apo to mikro mouragio tis Piatsas, katw
apoton vraxodi krimnon tou Panwmaxala". M' esmige me karavokurides me
kalafatades, me psaltades, me krosapoulous, me suntaksiouxous upallilous i'
apomaxous nautikous, me gries mauromantilouses, m'a orfana pou evoskan apomera
tis katsikes tous, me staxomazwstres ki eliomazwstres "xiliovasanismeni i zwi
mas adelfoula mplio..." Oloi ki oles molis plisiazame prosiknontan kai
xairetousan me sevasmo ton kur Aleksandro. Den pisteuw pws to ikseran swsta ti
aksize, opws ton iksere o kalos o kosmos. edeixnan omws to sevasmo tous ston
an0rwpo. s' ekeinon pou perase ti zwi tou stis ekklisies kai sto!
us psalmous, pou exune gurw tou mi
an aksioprepeia ieratiki kai mian aplotita paidiatiki.
-Kalws ton kur Aleksandro mas.-Pws pernas kur Aleksandre mas;

O kur Aleksandros mas eisai ma0es; Etsi anafwnousasn oloi ki oles sto diava
mas. Ki ekeinos mou 'lege: Gia ka0e ti proswpo, i' prama, an0rwpo, xtirio,
dentro, rematia, vounaki, eixe mian istoria na diigi0ei. istoria oxi makrini,
oxi paradosi, alla sunxroni. Ekei to Malaxrw, to Va.i.noglw, to Maxw, to Pasw,
to Ouraniw, to Diomiko. ekei o mparmpa Monaxakis, o Giwrgis tous Mpourmpainas,
o Simadiakos, o Ntaltogiannis. Idioi i' sunomoioi tous. Kai apo tote
skeftomai pws o Papadiamantis pote i' polu ligo aggarepse ti fantasia tou. Ama
i0ele diigima eftane na ksefillisei ti mnimi tou, zeugaronwntas ti me to va0u
ais0ima tou. Topos ploki, epeisodia, logia, xwrata, 0rinoi, lupi, erxontan
monaxa tous kordella. Kai an kamia fora eleipan merika tetoia stolidia i' kai
ola mazi, de stenoxwriotan diolou, afou eleipan ki ap' tin ali0ini zwi twn
proswpwn tou. Tote, eida kai ti diafora pou exei o Papadiamantis apo allo
gnwsto mou diigimatografo, pou sxedon oli i ergasia tou kserw ein!
ai plasma tis fantasias tou. Giat
i oi an0rwpoi tis patridas ekeinou, zoun kai pe0ainoun oloi sxedon oloi to idio,
opws ta xorta tou vounou, me koines 0lipseis, koinous agwnes, koines xares, kai
koinous erwtes. Ksexwristoi tupoi den uparxoun kai gia touto den tous ezitise.
Tous eplase monaxos tou gia na ntusei tis idees tou. Kata poso tous eplase
ali0inous, auto einai allo zitima.


Ws toso o kur Aleksandros mera me tis mera malakwse. Gnwristike me to
nomarxi, ir0e kai ston kafene pou suxnaze o kalos kosmos kai ka0otan mazi tou.
Ti deuteri-triti mera tou 'riksa pontous pws i0ela na paw spiti tou. Taraxtike.
-Spiti mou! Pou tovra egw to spiti; den exw spiti egw. den exw! ki efuge apotoma
apo konta mou.

O nomarxis omws i0ele ki autos na tou kanei episkepsi.
-Tetoion an0rwpo na ton timisoume, lew. na pame en swmati. einai megalos
an0rwpos!... 0a 'r0eis ki elogou sou, Pantelew, na ton timisoume!

O aga0os nomarxis pisteue pws me tin episkepsi tou 0a xalouse ti Skia0o kai 0a
sunginouse ton kosmo.
-Vevaia, na pame, apokri0ike o dikastis, Messologgitis ki ekeinos. Ton timise,
akous, oulo to Palati kai na min pame meis!...

O Papadiamantis, otan akouse gia tin episkepsi tou nomarxi, stin arxi ekame ta
suni0ismena tou kai telos dextike na mas orisei mera. Pigame. mas dextike
kapou sti skala kseksepos. apanou mas dextikan oi aderfades tou. mia xira
nautikou i alli anupantri. duo gunaikares, kaloplasmenes, megaloswmes,
eugenikes san ki ekeinon. To spiti tou ap' ta suni0ismena tis eparxias, me
skala ksulini, me taratsa megali, asproi, katasproi oi toxoi tou, asvestwmeni i
auli tou. Mas evgalan gluko tis koupas. o Papadiamantis, or0os, peripoiitikos,
omilitikos -allos apo ton gnwsto mas tou dromou. Apanou sto trapezi to
strwmeno me ntopio trapezomantilo, enas tomos tou Saikspirou sto aggliko. Kati
mas metafrase etsi sto podi. Otan fugame mas sunevgalan ws tin auli, ekeinos
mprosta, oi aderfades tou katopin. O nomarxis, o dikastis magemenoi.
Etsi fugame ap' ti Skia0o ena vradu. Prin mas dwsoun to xeri tous oi
episimoi, mas apoxairetise o Papadiamantis kai viastika xwrise ap' tous allous,
travikse gia to magazi pou ton prwtoeida. San eftase stin porta, gurise
apotoma, kuttakse to limani, staurw0ikan ta matia mas kai ton exasa mesa stin
pukni atmosfaira tou ouzou. Twra diavazw sto simeiwmatario mou auta ta logia:
--"H fusi edw einai kompsi, leptokamwmeni. Tipota megalo, fovero, ekplixtiko.
Vounakia, rematies, aniforakia, gefurakia, vrusoules, eskwkklisakia. Oi elies,
oi sukies, ola ta fulla kai ta futra sa giapwnezika, kompsotexnimata." Kai
parakatw: "Omopfi einai i skia0os tou 0eou. ma i skia0os tou Papadiamanti
mou fenetai omorfoteri!".

*TELOS*

Styliani Nikouli

unread,
Jul 15, 1992, 1:10:59 PM7/15/92
to
AFIERWSI: Ston advisor mou, pou par' olo pou einai se diakopes, de m' afinei s'
isuxia, kai frontizei na xrisimopoiei ola ta mesa epikoinwnias (tilefwno,
e-mail, FAX) gia na me "ka0odigei" kai na mou vgazei tin psuxi.


NIKOS KAZANTZAKHS (1883-1957)

O ALEKSIS ZORMPAS (APO: "Aleksi Zormpas")

Ka0isame stin akri tis 0alassas, evale o Zormpas to klouvi anamesa sta gonata
tou kai kamposi wra swpaine. Enas foveros asterismos anevike sto vouno,
poluommato teras me stroufixti oura, kapou kapou ena asteri ksekolouse ki'
epefte.
O Zormas kuttakse t' ateria, me to stoma anoixto, sa na ta vlepe gia prwti
fora.
-Ti na ginettai, ekei panw, mourmourise.
Kai se ligo pire tin apofasi, milise.
-Ksereis na mou peis afentiko, eipe kai i fwni tou askw0ike episimi sunginimeni
mesa sti zesti auti nuxta, ksereis na mou peis ti paei na poun ola auta; Poios
takame; kai panw ap' ola, etouto (i fwni tou Zormpa itan gemati 0umo kai
tromo): Giati pe0ainoume;
-Den kserw Zorpma! apokri0ika, kai ntrapika sa na me rwtousan to pio aplo
pragma, to pio aparaitito, kai den mporousa na to eksigisw.
-Den ksereis! ekame o Zormpas kai ta matia tou gourlwsan.
Omoia gourlwsan kai mia alli nuxta otan me rwtise an xoreuw kai tou
apokri0ika pws den kserw xoro.
Swpase ligo, aksafna ksespase.
-Tote ti 'nai auta ta palioxarta pou diavazeis; Ama de lene auto. ti lene;
-Lene ti stenoxwria tou an0rwpou pou den mporei n' apantisei s' auta pou rwtas
Zormpa, apokri0ika.
-Na ti vrasw ti stenoxwria tous! ekame o Zormpas xtupwntas me aganaxtisi to podi
tou stis petres.
O papagalos stis ksafnikes fwnes tinaxtike apanw:
-Kanavaro! Kanavaro! eskouze sa na zitouse voi0eia.
-Skasmos ki esu! ekane o Zormpas ki edwke mia gro0ia sto klouvi.
Strafike pali s' emena.
-Egw 0elw na mou peis apo pou erxomaste kai pou pame. Tou logou sou tosa xronia
marazwses panw stis Solomwnikes, 0axeis stipsei duo treis xiliades okades
xarti, ti zoumi evgales;
Tosi agwnia eixe i fwni tou Zormpa, pou i pno.i. mou kopike. ax na mporousa
na tou dina mia apokrisi!
Eniw0a va0ia pws to anwtato pou mporei na ftasei o an0rwpos den einai i
Gnwsi, mite i Areti, mite i Kalwsuni, mite i Niki, ma kati allo pio apsilo, pio
irwiko ki apelpismeno: To Deos, o ieros tromos. Ti 'nai pera apo ton iero
tromo; o nous tou an0rwpou den mporei na proxwrisei.
-Den apantas; ekame o Zormpas me agwnia.
Dokimasa na dwsw sto suntrofo mou na katalavei ti einai o ieros tromos.
-Eimaste skoulikakia mikra, Zormpa, apokri0ika, apanw s' ena fullaraki gigantiou
dentrou. To fullaraki auto einai i gi mas, t' alla fulla einai t' asteria pou
vlepeis na kouniountai mesa sti nuxta. Sournomaste panw sto fullaraki mas kai
to psaxouleuoume me laxtara, t' osmizomaste, murizei, vrwmaei. to geuomaste,
trwgetai. to xtupoume, antixaei kai fwnazei san prama zwntano.
Merikoi an0rwpoi oi pio atromitoi ftanoun ws ta akra tou fullou. apo tin akra
auti skuvoume, me ta matia anoixta, ta autia anoixta, katw sto xaos.
Anatrixiazoume. Manteuoume katw mas to foveri gremo, akoume anaria to 0ro pou
kanoun t'alla ta fulla tou gigantiou dentrou, niw0oume to xumo n' anevainei
tis rizes tou dentrou kai na fouskwnei tin kardia mas. Ki etsi skumenoi stin
avuso, nogoume sunkorma, supsuxa mas kurieuei o tromos, Apo ti stigmi ekeini
arxizei...
Stamatisa. I0ela na pw: "Apo ti stigmi ekeini arxizei i Poiisi", ma o Zormpas
de 0a katalavaine kai swpasa.
-Ti arxizei; pwtise o Zormpas me laxtara. Giati stamatises;
-...arxizei o megalos kindunos, Zormpa, eipa. Alloi zalizountai kai paramiloun,
alloi fovountai kai moxtoun na vroun mian apantisi, pou na tous stulwnei tin
kardia kai lene: "0eos". alloi kuttazoun apo tin akra tou fullou isuxa kai
lene: "Mou aresei".
O Zormpas sullogistike kamposi wra, vasanizountan na katalavei.
-Egw eipe telos, kuttazw ka0e stigmi to 0anato. Ton kuttazw kai de fovoumai,
omws kai pote, pote de lew: Mou aresei. Oxi, de mou aresei ka0olou! Den eimai
leuteros; Den upografw.
Swpase, ma grigora fwnakse pali:
- Oxi, de 0' aplwsw egw sto Xaro to laimo mou san arni na tou pw: "Sfakse me Aga
mou, n' agiasw".
De milousa, strfike, me kuttakse o Zormpas 0umwmenos.
-Den eimai lueteros; ksanafwnakse.
De milousa. Na les: "Nai", stin anagki, na metousiwneis to anapofeukto se
dikia sou leuteri voulisi-autos einai o monos an0rwpinos dromos tis lutrwsis.
Toksera, kai gi' auto de milousa.
O Zormpas eide pws den eixa pia tipota na tou pw, pire to klouvi siga-siga,
na min ksupnisei o papagalos, to topo0etise dipla apo to kefali tou kai
ksaplwse.
-Kalinuxta, afentiko, eipe, ftanei.

0 new messages