Tri.nh Co^ng So+n na(`m trong to^? chu+'c tri' va^.n cu?a co+ quan Tha`nh U?y VC Hue^'

[rangnguyen]

* Tri.nh Co^ng So+n va` nhu+~ng hoa.t ddo^.ng na(`m vu`ng

Lie^n Tha`nh, 27.5.09

Tua^`n qua, to^i co' ddo.c 2 ba`i vie^'t cu?a Tri.nh Cung, tu+'c Nguye^~n va(n
Lie^~u, va` ba`i cu?a anh Ba(`ng Phong DDa(.ng Va(n A^u, vie^'t ve^` nha.c si~
TCS

Tri.nh Cung vie^'t: �Tri.nh Co^ng So+n va` tham vo.ng chi'nh tri..�

Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n A^u vie^'t:�Nha.c Si~ Trinh Co^ng So+n. Mo^.t Thie^n
ta`i ddo^`ng lo~a vo+'i to^.i a'c�

Hai ta'c gia? vo+'i hai ba`i vie^'t no'i ve^` TCS, no^.i dung kha'c nhau, nhu+ng
ha^`u nhu+ ca? hai dde^`u ddu+a ra chi? mo^.t va`i du+~ kie^.n, hoa(.c kha'ch
quan, hoa(.c chu? quan, qua ti`nh ba.n cu?a ho. ddo^'i vo+'i nha.c si~ TCS.
DDe^? ro^`i, Tri.nh Cung va` Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n A^u dde^`u kho^ng ke^'t
lua^.n ddu+o+.c, hoa(.c la` kho^ng muo^'n ke^'t lua^.n, mo^.t ddie^`u quan
tro.ng nha^'t: Tri.nh Co^ng So+n be^n na`o? Be^n na`y ? Be^n kia? Hay no'i
tra('ng ra la`: Tri.nh co^ng So+n la` ai? Quo^'c gia hay CS?

DDa~ bao na(m qua, ke^? tu+` sau 1975, va` ma~i dde^'n nhu+~ng nga`y ga^`n
dda^y, to^i va^~n giu+~ tha'i ddo^. im la(.ng. Nhu+ng sau khi ddo.c xong ba`i
cu?a Tri.nh Cung, cu~ng nhu+ cu?a Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n A^u, to^i quye^'t
ddi.nh le^n tie^'ng ve^` nhu+~ng gi`, ma` vi` ly' do nghe^` nghie^.p, to^i dda~
pha?i na('m ra^'t tu+o+`ng ta^.n ve^` TCS. Ly' do thi` cu~ng ddo+n gia?n, quy'
vi. co' the^? hie^?u ddu+o+.c khi ddo.c xong ba`i na`y.

Cuo^'i cu`ng thi` gio+` dda~ ddie^?m. Qua bao nhie^u ca ngo+.i, bao nhie^u tranh
ca~i, ly' lua^.n, co' le~, dda~ dde^'n lu'c TCS ne^n tro+? la.i vo+'i nhu+~ng
gi` cu?a TCS. DDo' la` su+. tha^t ve^` con nguo+`i TCS. Trong mo^.t bo^'i ca?nh
ma` dda^'t nu+o+'c ddang nghie^ng nga~ tang thu+o+ng bo+~i nhie^`u va^'n na.n,
co^.ng vo+'i mo^.t tha?m ho.a ta`y tro+`i: Su+. xa^m la(ng cu?a toa`n bo^. lu+.c
luo+.ng CS Quo^'c Te^', dda(.c bie^.t la` Trung Co^.ng, qua ba`n tay CS Ha`
No^.i, tri.nh Co^ng So+n dda~ co^'ng hie^'n gi` cho quo^'c gia?

Giu+~ nhie^.m vu. tru+o+?ng co+ quan an ninh ti`nh ba'o Thu+`a Thie^n- Hue^'
tu+` 1966 dde^'n dda^`u 1975, to^i co' bo^?n pha^.n pha?i chi.u tra'ch nhie^.m
chi'nh ve^` va^'n dde^` gi`n giu+~ an ninh tra^.t tu+., ba?o ve^. sinh ma.ng va`
ta`i sa?n cho ddo^`ng ba`o trong ti?nh. Va` tre^n he^'t mo.i chuye^.n, la`
ddo^'i pho' vo+'i cu.c Ti`nh Ba'o chie^'n lu+o+.c Ba('c Vie^.t, lo^`ng va`o ddo'
la` mo^.t ma.ng lu+o+'i tinh vi va` da`y dda(.c CS na(`m vu`ng ta.i Hue^'.
Tha^.t kho^ng sai khi no'i Hue^' la` mo^.t o^? na(`m vu`ng. Do va^.y, co' le~
chu'ng to^i la` ngu+o+`i �may ma('n�(?!) Pha?i co' bo^?n pha^.n �bie^'t� ra^'t
�ky~� ve^` TCS va` toa`n bo^. nhu+~ng pha^`n tu+? hoa.t ddo^.ng CS kha'c cu?a
Hue^'. To^i bie^'t TCS va` nho'm ngu+o+`i no^'i gia'o cho gia(.c na`y, du+o+'i
ta^'t ca? ca'c khi'a ca.nh kha'c nhau.Tu+` chuye^.n nho? dde^'n chuye^.n lo+'n,
tu+` tho'i quen dde^'n pha^?m ha.nh, dde^'n tie^?u su+?, dde^'n gia ddi`nh,
tha^.m chi', ne^'u ca^`n, thi` ca? gia pha? vv, to^i dde^`u co' bo^?n pha^.n
pha?i bie^'t. Va` to^i se~ le^n tie^'ng mo^.t ca'ch tha(?ng tha('ng, ve^`
nhu+~ng su+. vie^.c, tho^ng tin, du+~ kie^.n ma` chu'ng to^i co' ddu+o+.c ve^`
ddu+o+ng su+. trong ba`i vie^'t na`y. Hy vo.ng, se~ cung ca^'p cho li.ch su+?,
va` cho nhu+~ng ai quan ta^m dde^'n va^'n dde^` TCS, cu~ng nhu+ ca'c hoa.t
ddo^.ng chung cu?a ddu+o+ng su+. vo+'i ca'c pha^`n tu+? na(`m vu`ng kha'c ta.i
Hue^', ma` du` ye^u, du` ghe't, du` ha^.n thu`, du` ngu+o+~ng mo^. to^n su`ng,
du` ca(m pha^~n.... nhu+~ng tho^ng tin chi'nh xa'c va` ca^`n thie^'t, dde^? quy'
vi. co' the^? tu+. mi`nh tha^?m ddi.nh, la.i mo^.t ca'ch ddu'ng dda('n, ve^` con
ngu+o+`i TCS. Bo+?i vi`, mo^~i con ngu+o+`i chu'ng ta, du` the^' na`o ddi nu+~a,
kho^ng ai muo^'n bi. BI.P ca?!

Tri.nh co^ng So+n be^n na`o: Be^n na`y ? hay be^n kia ? Quo^'c gia?, CS?

Tru+o+'c khi xa'c nha^.n cu~ng nhu+ co^ng bo^' nhie^`u chuye^.n lie^n quan
dde^'n TCS, xin ddu+o+.c pha'c ho.a la.i ti`nh hi`nh an ninh va` no^.i chi'nh
cu?a Thu+`a Thie^n-Hue^', sau nga`y 1.11. 1963:

Sau dda?o cha'nh, a?nh hu+o+?ng va` the^' lu+.c chi'nh tri. cu?a PG A^'n Quang,
va` dda(.c bie^.t Tri' Quang, DDo^n Ha^.u ddo^'i vo+'i chi'nh quye^`n trung
u+o+ng cu~ng nhu+ ddi.a phu+o+ng, va` trong ha`ng ngu~ ti'n ddo^` Pha^.t gia'o
ta.i mie^`n trung, nha^'t la` ta.i Hue^', qua' ma.nh!

Chu`a Tu+` DDa`m tro+? tha`nh Dinh DDo^.c La^.p II, ddo' la` trung ta^m quye^`n
lu+.c tha^.t su+. cho ca? Mie^`n Nam VN. Ta.i mie^`n trung, chu`a Tu+` DDa`m la`
ta`n ca^y co^? thu. dda^`y bo'ng ma't, che cho+? cho mo.i hoa.t ddo^.ng cu?a
ca'c co+ quan da^n va^.n, to^n gia'o va^.n, tri' thu+'c va^.n, to^? chu+'c ho.c
sinh, sinh vie^n �Gia?i Pho'ng� tha`nh pho^' thuo^.c DDa.i Ho.c Hue^' va` ca'c
tru+o+`ng Trung ho.c. Ta^'t ca? dde^`u na(`m du+o+'i su+. ddie^`u ddo^.ng cu?a
ti?nh u?y Thu+`a Thie^n-Hue^' va` Tha`nh u?y Vie^.t co^.ng.

Ha^`u nhu+ kho^ng co' mo^.t co+ quan an ninh na`o cu?a chi'nh phu? VNCH da'm
so+` va`o ca'c o^? na(`m vu`ng ga^`n nhu+ co^ng khai na`y. Ho. chi? la^'y va?i
thu+a dde^? che ma('t tha'nh, nhu+ng tha^.t ti`nh kho^ng ai da'm ddu.ng dde^'n
ho. ca?. Ne^'u ddu.ng dde^'n ho., se~ bi. lu loa la` �ta`n du+ Ma^.t Vu. Nhu
Die^.m�, la` �dda`n a'p Pha^.t Gia'o�, la` TA`N DDO+`I! Mo.i to^? chu+'c, mo.i
co+ so+? no^.i tha`nh cu?a VC ddu+o+.c pha't trie^?n he^'t na(ng xua^'t. Ta^'t
ca? la` nho+` ta`i ddie^`u binh khie^?n tu+o+'ng cu?a Trung Ta' ddie^.p Vie^n
Ho`ang Kim Loan, thuo^.c Cu.c Ti`nh ba'o Chie^'n lu+o+.c Ba('c Vie^.t. Trung
gian lie^n la.c la` bi' thu+ tha^n ti'n cu?a Thi'ch Tri' Quang: Nguye^~n Kha('c
Tu+`. Sau 1975, Nguye^~n Kha('c Tu+` lo^. die^.n la` vie^n dda.i ta' VC. Ho^?
tro+. ta^.n ti`nh cho Hoa`ng Kim Loan la` Tri' Quang, DDo^n Ha^.u.

Co' the^? no'i tu+` 1963, sau dda?o cha'nh, dde^'n 1966, la` tho+`i gian no^~i
lo.an Mie^`n Trung cu?a Thi'ch Tri' Quang, Thi'ch DDo^n Ha^.u. Ba na(m oan
nghie^.t na`y la` tho+`i dda.i ma.t va^.n cu?a ta^'t ca? ca'c co+ quan ti`nh
ba'o da^n su+. cu~ng nhu+ qua^n su+. cu?a chi'nh phu? VNCH. Tri' Quang, DDo^n
Ha^.u va` he^. tho^'ng ra^'t lo+'n ca'c �tha^`y tranh dda^'u� cu?a ho., dda~
xo'a so^? ca'c co+ quan ti`nh ba'o xua^'t sa('c cu?a chi'nh phu?, ta.i nhie^`u
no+i. DDa(.c bie^.t tha?m ha.i nha^'t la` ta.i Thu+`a Thie^n- Hue^'. Hu?y die^.t
ca'c co+ quan ti`nh ba'o co' nghi~a la` mo+? ddu+o+`ng cho CS tu+. do ra va`o,
co' nghi~a la` sinh ma.ng Mie^`n Nam ddang ha^'p ho^'i!

Tru+o+'c 1963, DDoa`n Co^ng Ta'c DDa(.c Nhie^.m Mie^`n Trung do o^ng la` do o^ng
Du+o+ng va(n Hie^'u la`m tru+o+?ng ddoa`n. Nhu+ng, ngu+o+`i chi? huy tha^.t su+.
be^n trong la.i la` o^ng Ngo^ ddi`nh Ca^?n. O^ng la` mo^.t ngu+o+`i co' na(ng
khie^'u thie^n phu' ve^` ti`nh ba'o, du` chu+a he^` qua mo^.t tru+o+`ng lo+'p
dda`o ta.o chi'nh quy na`o. Co' the^? no'i dda^y la` mo^.t na(ng khie^'u ba^?m
sinh ky` la. cu?a o^ng, dda(.c bie^.t la` na(ng khie^'u cho^'ng du ki'ch chie^'n
va` cho^'ng da^'y loa.n trong tha`nh pho^'. Co+ quan ti`nh ba'o tinh nhue^. na`y
dda~ pha' vo+~ va` ba('t giu+~ ha^`u nhu+ toa`n bo^. ca'c ca'n bo^. ti`nh ba'o
cao ca^'p cu?a Ba('c Vie^.t go+?i va`o mie^`n Nam. DDCTDDNMT dda~ be~ ga~y mo.i
mu+u toan cu?a Ha` No^.i ve^` chi'nh tri. cu~ng nhu+ qua^n su+., nha^'t la` mu.c
ddi'ch pha' ro^'i chi'nh tri. dde^? la`m suy su.p Mie^`n Nam. Xin da^~n chu+'ng
ta`i na(ng va` co^ng lao ra^'t lo+'n cu?a o^ng Ngo^ ddi`nh Ca^?n, qua lo+`i no'i
cu?a ddo^'i thu?: dda.i tu+o+'ng CS Va(n Tie^'n Du~ng: � Du+o+'i tho+`i Die^.m,
ta dda~ go+?i va`o Mie^`n Nam 60 nga`n ca'n bo^., cuo^'i cu`ng chi? co`n 5
nga`n, nhu+ va^.y la` thie^.t ha.i dde^'n 90%�. Sau khi o^ng anh la` TT Die^.m
bi. dda?o cha'nh, bi. dda'm tuo+'ng la~nh pha?n loa.n ba^'t cha^'p lua^.t pha'p,
ba^'t cha^'p ky? cu+o+ng phe'p nu+o+'c, ba^'t cha^'p dda.o ly', ba^'t cha^'p
ti`nh ngu+o+`i ,gie^'t, thi` o^ng em u't cu~ng bi. cu`ng chung so^' pha^.n! To`a
a'n gi` dda^y? Lua^.t pha'p gi` dda^y? lua^.t cu?a Tri' Quang? Lua^.t cu?a
DDo^n Ha^.u? Lua^.t cu?a ca'i go.i la`� Pha^.t Gia'o dda^'u tranh�?? To^.i gi`
thu+a quy' vi.? To^.i ba('t nhie^`u CS! O^ng Du+o+ng va(n Hie^'u, nho+` co' o^ng
Ca^?n the^' ma.ng ro^`i, ne^n quy' tha^`y ho+i kho' la`m a'p lu+.c gie^'t the^m
nu+~a. Sau ddo', nho+` �dde^' quo^'c My~ xa^m lu+o+.c� can thie^.p, ne^n chi?
bi. tu`.

Mo^.t co+ quan ti`nh ba'o tinh nhue^., dda(.c bie^.t, va` bi' ma^.t kha'c, do
o^ng Phan Quang DDo^ng chi? huy cu~ng bi. xo'a so^?. Co+ quan na`y hoa`n toa`n
chi? lie^n quan dde^'n nhu+~ng ddie^.p vu. quan tro.ng ngoa`i ba('c ma` tho^i.
Ho. kho^ng he^` di'nh da'ng gi` dde^'n chuye^.n dda`n a'p Pha^.t Gia'o ca?,
cu~ng bi. Thi'ch Tri' Quang vu va. ro^`i gie^'t. Theo le^.nh Ha` No^.i, Tri'
Quang a'p lu+.c, ye^u ca^`u chi'nh phu? ddu+o+ng nhie^.m, qua trung gian
Nguye^~n Cha'nh Thi, tu+? hi`nh Phan Quang DDo^ng, mo^.t vie^n chu+'c chi? huy
ti`nh ba'o ta`i ba xua^'t sa('c, vo+'i to^.i � Ma^.t vu. Nhu Die^.m�!

Co+ quan ti`nh ba'o thu+' 3 ho.at ddo^ng ra^'t hu+~u hie^.u ta.i Hue^', la` Ty
Co^ng An Thu+`a Thie^n cu?a chi'nh phu? VNCH. So^' pha^.n co+ quan na`y cu~ng bi
tha?m kho^ng ke'm. O^ng Le^ Va(n Du+ Tru+o+?ng ty bi. ba('t giu+~.

Ha^`u he^'t nha^n vie^n phu. tra'ch ti`nh ba'o cu?a 3 co+ quan na`y, hoa(.c bi.
sa tha~i, hoa(.c bi. ba('t, hoa(.c bi. thuye^n chuye^?n kho?i ca'c chu+'c vu.
tro.ng ye^'u. Ta^'t ca? cu~ng vo+'i to^.i danh tu+o+ng tu+.: � Ma^.t vu.
NhuDDie^m, dda`n a'p Pha^.t Gia'o, thu? tie^u quy' tha^`y v,v...�

Sau khi loa.i tru+` sa.ch ca'c tha`nh pha^`n �Ma^.t vu. Nhu Die^.m a'c o^n�,
ca'c tha^`y lie^`n thay va`o ca'i bi`nh cu~ la` co+ quan ti`nh ba'o cu?a VNCH,
loa.i ru+o+.u mo+'i do quy' tha^`y ba`o che^' ra, ddo' la` �ru+o+.u na(`m
vu`ng�!!

1.Nguye^n Qua^.n Tru+o+?ng Ca?nh Sa't Nguye^~n va(n Ca'n, mo^.t co+ so+? ti`nh
ba'o ra^'t quan tro.ng cu?a Trung ta' ddie^.p vie^n CS Hoa`ng Kim Loan, ddu+o+.c
phong la`m truo+?ng ty CSQG Thi. xa~ Hue^'. Ngoa`i ra, Nguye^~n va(n Ca'n co`n
la` co+ so+? nuo^i du+o+~ng te^n Phan Nam, Tha`nh u?y vie^n tha`nh u?y VC Hue^',
dda(.c tra'ch an ninh cu?a co+ quan tha`nh u?y VC, tru' ngu. thu+o+`ng xuye^n
trong nha` cu?a Nguye^~n va(n Ca'n. Sau 1975 Phan Nam la`m Chu? Ti.ch U?y ban
nha^n da^n tha`nh pho^' Hue^'. 2.Tra^`n va(n Cu+, dde^. tu+? tha^n ti'n cu?a
O^ng DDo^n Ha^.u, ddu+o+.c phong la`m tru+o+?ng ty Co^ng An Thu+`a Thie^n.
Tra^`n va(n Cu+ chi'nh la` ngu+o+`i tha^?m va^'n thu. ly' no^.i vu. o^ng Phan
Quang DDo^ng. Thu+`a le^.nh CS Ha` No^.i, DDo^n Ha^.u, va` Tri' Quang nga^`m ra
le^.nh cho chi'nh quye^`n, xu+? ba('n Phan Quang DDo^ng ta.i Sa^n Va^.n DDo^ng
Tu+. Do, thuo^.c qua^.n III thi. Xa~ Hue^', vo+'i to^.i danh : � Ma^.t vu. Nhu
Die^.m, dda`n a'p Pha^.t Gia'o thu? tie^u Qui' tha^`y,v.v...� DDau ddo+'n va`
cu+o+`i ra nu+o+'c ma('t, la` tu+` 1966 dde^'n 1968, hai ty Ca?nh Sa't la.i giao
cho hai tay no^.i tuye^'n VC: Ty CSQG ti?nh Qua?ng Tri. thi` Tru+o+?ng ty la.i
la` DDa.i U'y Le^ Ca?nh Tha^m, la`m vie^.c cho co+ quan Qua^n Ba'o cu?a VC. Ty
CSQG Thu+`a Thie^n-Hue^' thi` Tru+o+?ng ty la` DDoa`n Co^ng La^.p, nha^n vie^n
thuo^.c ca^'p cu?a Trung ta' ddie^.p vie^n CS Hoa`ng Kim Loan.

Khoa?ng tho+`i gian da`i na`y la` tho+`i hoa`ng kim tuye^.t ddi?nh cu?a ca'c
hoa.t ddo^.ng CS na(`m vu`ng. Chi? ca^`n da'n nha~n hie^.u � Ma^.t vu. Nhu
Die^.m dda`n a'p Pha^.t Gia'o, thu? tie^u quy' tha^`y� cho ke? thu`, la` mo.i
vie^.c xong ngay! Ca? Mie^`n Nam hoang mang, lo so+., ddie^u ddu+'ng, bie^'t bao
tha^n pha^.n bi. vu`i da^.p, cu~ng vi` ca'i kha^?u hie^.u na`y.

Sau khi 3 co+ quan ti`nh ba'o tro.ng ye^'u va` vo^ cu`ng hu+~u hie^.u na`y bi.
�ca'c tha^`y� xo'a so^?, ca'c to^? chu+'c co+ so+? VC trong tha`nh pho^' Hue^'
sinh so^i na^?y no+?, pha't trie^?n tu+. do nhu+ ra., nhu+ na^'m . Chi'nh
quye^`n tuy bie^'t, nhu+ng kho^ng da'm ddu.ng dde^'n, vi` so+. ddu.ng cha.m
dde^'n Pha^.t Gia'o. So+. dde^'n kinh hoa`ng ma^'y chu+~ � Ma^.t tha'm Nhu
Die^.m, dda`n a'p Pha^.t Gia'o�. Quy' tha^`y dda~ tha^.t su+. tha`nh co^ng trong
vie^.c tu+. to^n, tu+. ddo^`ng ho'a �CA'C THA^`Y LA` PHA^.T GIA'O�. No'i dde^'n
dda^y to^i kho^ng kho?i kho^ng ba^.t cu+o+`i, nho+' dde^'n chuye^.n cu~ng
tu+o+ng tu+. nhu+ va^.y. DDo' la` chuye^.n tre^n 30 na(m nay, dda?ng CSHN cu~ng
dda~ tu+. ddo^`ng ho'a mi`nh la` to^? quo^'c! Va` CS cu~ng dda~ tha`nh co^ng!
Quy' tha^`y cu~ng tha`nh co^ng!

DDa.i dda so^' ca'c to^? chu+'c CS nhu+ the^' va` ha^`u he^'t nhu+~ng ke? tham
gia trong ca'c to^? chu+'c ddo', dde^`u dda~ ddu+o+.c Tri' Quang, Nguye^~n
Kha('c Tu+`, Hoa`ng Kim Loan bo.c cho ca'i vo? to^n gia'o. Ty? du. nhu+ Lie^n
DDoa`n Ho.c sinh, Sinh vie^n Pha^.t tu+?, co^ng chu+'c Pha^.t Tu+?, Qua^n nha^n
Pha^.t tu+?, Ca?nh sa't Pha^.t tu+?, Tie^?u thu+o+ng Pha^.t Tu+? cho+. DDo^ng Ba
v..v...

Tha`nh pho^' mo.c le^n nhu+ ra. nhu+~ng ddi.a ddie^?m ho^.i ho.p, tie^'p xu'c,
cu?a nhie^`u tri' thu+'c, gia'o su+ , sinh vie^n, ho.c sinh, ho.at ddo^.ng cho
ca'c to^? chu+'c tri' thu+'c va^.n, to^n gia'o va^.n cu?a Tha`nh u?y Hue^'.
Nhu+~ng ddi.a ddie^?m na^`y trong danh tu+` chuye^n mo^n chu'ng to^'i go.i la`
nhu+~ng �ca(n cu+' lo~m� cu?a ddi.ch, ty? nhu+:

1. Qua'n Cafe' �Ba.n To^i.�

O+? ddu+o+`ng DDa`o Duy Tu+` , ta.i vu`ng DDa^.p DDa' thuo^.c qua^.n III thi.
xa~ Hue^'.

Tha`nh la^.p bo+?i Le^ va(n Sa^m, sinh vie^nlua^.t khoa, chu~ qua'n. Co' Ngo^
Kha, vo+. cho^`ng Gia'o su+ DDo^~ Long Va^n o+? Pha'p ve^`, Hoa`ng Phu? Ngo.c
Phan, Nguye^~n hu+~u Ngo^, nha` va(n Tu'y Ho^`ng, Phan Duy Nha^n, Tra^`n Quang
Long.

2. Lu+.c lu+o+.ng Gia'o chu+'c tranh dda^'u ta.i Hue^':

Chu~ ti.ch, kie^m chu? bu't die^~n dda`n ba'o Da^n la` Hoa`ng Phu? Ngo.c
Tu+o+`ng. Pho' chu~ ti.ch la` Gia'o su+ To^n Tha^'t Du+o+ng Tie^`m.

Ngoa`i ra co`n co' to+` Sinh Vie^n Hue^' cu?a to^?ng ho^.i sinh vie^nHue^', va`
to+` La^.p Tru+o+`ng cu?a nho'm tri' thu+'c dda.i ho.c Hue^', do gia'o su+ To^n
Tha^'t Hanh la`m chu? nhie^.m. Chu~ tru+o+ng: Cho^'ng la.i ca'i go.i la` �Che^'
ddo^. Die^.m ma` kho^ng Die^.m�.

Quy' vi. ddo^.c gia?, ai la` ngu+o+`i uye^n tha^m, xin ha~y die^~n gia?i va`
da^~n chu+'ng ra`nh re~, cu. the^?, chu+'ng minh du`m to^i, cu.m tu+` � Die^.m
ma` kho^ng Die^.m� na`y! To^i chi.u thua. Nhu+~ng lo^.ng ngo^n na`y la` do ai
la`m ra? Ai sa'ng ta'c? Ai nghe theo? Mu.c ddi'ch la` gi`? Pha' na't ta^'t ca?
ca'c chi'nh quye^`n Mie^`n Nam? Ba^'t ke^? la` ai la~nh dda.o?

To^?ng tho^'ng Ngo^ ddi`nh Die^.m dda~ bi. ho. gia'n tie^'p gie^'t, phong cho
danh hie^.u mang dda^`y ti'nh to^.i a'c, ru`ng ro+.n, ra(n dde: �My~ Die^.m�,
�Ma^.t vu. Nhu Die^.m, dda`n a'p Pha^.t Gia'o, thu? tie^u quy' tha^`y�. DDa^'t
nu+o+'c sau ddo' tang thuo+ng ddo^? vo+~, chi'nh tri. ro^'i loa.n, nhu+ng va^~n
chu+a vu+`a lo`ng. Thu+`a tha('ng xo^ng to+'i, ho. ra(n dde ca'c chi'nh quye^`n
ke^' tie^'p kha'c ba(`ng kha^?u hie^.u mang ti'nh bi`nh mo+'i ru+o+.u cu~: �
Die^.m ma` kho^ng Die^.m�. Chi? ddo+n gia?n va^.y, nhu+ng buo^`n cu+o+`i thay,
mo^.t loa.t ca'c chi'nh quye^`n sau ddo' dde^`u xe^'p re, kho^ng da'm ho' he'
vo+'i nho'm � Pha^.t Gia'o DDa^'u Tranh� na`y

3. Tuye^.t Ti`nh Co^'c.

Na(`m ta.i he~m A^m Ho^`n thuo^.c qua^.n I thi. xa~ Hue^'. Nguye^n la` ngo^i
nha` cu?a cha me. Ho`ang Phu? Ngo.c Tu+o+`ng, Ho`ang Phu? Ngo.c Phan. Sau khi
hai o^ng ba` do+`i nha` ra ga^`n cu+?a DDo^ng Ba, anh em Tu+o+`ng, Phan bie^'n
no+i na^`y tha`nh trung ta^m ho^.i ho.p hoa.t ddo^.ng cu?a dda'm sinh vie^n,
tri' thu+'c co+ so+? tha`nh u?y VC Hue^'.

Tuye^.t ti`nh co^'c la` mo^.t ngo^i nha` tranh, trong mo^.t khu vu+o+`n nho? co'
ca^y ngoc lan. DDe^'n mu`a hoa no+?, hu+o+ng tho+m nga't.

Nho'm Hoa`ng Phu? Ngo.c Tuo+`ng, Ngo.c Phan dda~ dda(.t te^n cho ca^y ngo.c lan
na`y la` �Ca^y hoa ti`nh�, va` ngo^i nha` kia la` �Tuye^.t ti`nh co^'c�,vay
mu+o+.n trong ta'c pha^?m kie^'m hie^.p Tha^`n ddie^u dda.i hie^.p cu?a ta'c
gia? Kim Dung

Tuye^.t ti`nh co^'c thu+o+`ng xuye^n do anh em Ho`ang Phu? Ngo.c Tu+o+`ng chu?
tri` sau na^`y co`n co' ho.a si~ DDinh Cu+o+`ng.

Tri.nh Co^ng So+n, nu+~ va(n si~ Tu'y Ho^`ng, Ngo^ Kha, Tra^`n va`ng Sao, Tra^`n
Quang Long, Nguye^~n DDa('c Xua^n, Tra^n Xua^n Kie^m, chu~ ti.ch to^?ng ho^.i
sinh vie^n Hue^', cu~ng dda~ xua^'t hie^.n nhie^`u la^`n ta.i dda^y. Ha^`u he^'t
dda'm na`y la` co+ so+ sinh vie^n va` tri' thu+'c va^.n cu?a tha`nh u?y Hue^'

Tuye^.t ti`nh Co^'c cu~ng la` no+i xua^'t ba?n to+` ba'o VN VN cu?a nho'm tre^n,
trong khoa?ng tho+`i gian phong tra`o tranh dda^'u Mie^`n Trung cu?a Thi'ch Tri'
Quang, giai ddo.an cao ddie^?m va`o dda^`u he` 1966.

4. Ca(n pho`ng cu?a Le^ Va(n Ha?o

Gia'o Su+ nha^n chu?ng ho.c, DDa.i Ho.c Hue^' cu~ng la` no+i ma` Hoa`ng phu?
Ngo.c Tu+o+`ng va` dda'm sinh vie^n ho.at ddo^.ng cho Tha`nh u?y VC du`ng la`m
no+i vie^'t va` xua^'t ba?n ba'o chi'.

Vo^ so^' nhu+~ng tri' thu+'c, ho.c sinh, sinh vie^n hoa.t ddo^.ng cho VC ta.i
tha`nh pho^' Hue^'. Ho. tham gia sa'ch ddo^.ng, trong vai tro` lu+.c lu+o+.ng
qua^`n chu'ng : Ca'ch Ma.ng dda^'u tranh cu?a bie^'n co^' 1963, ro^`i cuo^.c
tranh dda^'u ba.o ddo^.ng 1966. Ha~y nhi`n, dde^? pha?i gia^.t mi`nh tu+. ho?i:
�Hue^' kho^ng ma^'t va`o tay CS tru+o+'c Ma^.u Tha^n 1968 thi` qua? tha^.t la`
mo^.t phe'p la..�. Ha~y nhi`n danh sa'ch mo^.t o^? vie^.t co^.ng na(`m vu`ng
du+o+'i dda^y:

- Nguye^~n Thie^'t, sinh vie^n Lua^.t Khoa phu. tra'ch Thanh nie^n Tha`nh u?y
Hue^' tho'at ly le^n Ma^.t khu 1965

- Tra^`n Quang Long, sinh vie^nVie^.t Ha'n DDa.i Ho.c su+ pha.m thoa't ly na(m
1968.

- Le^ Minh Tru+o+`ng Sinh Vie^n My~ Thua^.t: vu+o+.t ngu.c le^n ma^.t khu, sau
ddo' xa^m nha^.p ta'i ho.at ddo^ng bi. lu+.c lu+o+.ng CSDDB phu.c ki'ch ba('n
che^'t ta.i la`ng Ha?i Ca't Ha., qua^.n Nam Ho`a.

- Vi~nh Kha. sinh vie^nva(n Khoa: chu~ ti.ch To^?ng ho^.i sinh vie^n, ddoa`n
tru+o+?ng ddoa`n Sv Pha^.t Tu+?.

- Hoa`ng Phu? Ngo.c Tu+o+`ng: gia'o su+.

- Ho`ang Phu? Ngo.c Phan: sinh vie^ny khoa.

- Nguye^~n DDi'nh: sinh vie^nva(n khoa, bu't hie^.u Tra^`n va`ng Sao.

- Pha.m thi. xua^n Que^': ba'c si~. Chu? ti.ch ho^.i phu. nu+~ tha`nh pho^'
Hue^'.

- Tha'i Thi. Ngo.c Du+ , sau na`y dda^.u Tie^'n si~ DDi.a ly' ho.c tai Pha'p

- Tra^`n Anh Tua^'n: Tie^'n si~ Lua^.t Khoa ta.i My~

- Hoa`ng va(n Gia`u. Phu. kha?o dda.i ho.c va(n khoa Hue^'. DDoa`n Tru+o+?ng
ddoa`n sinh vie^nPha^.t Tu+? Hue^'. Hie^.n o+? U'c Cha^u

- Tha'i thi. Kim Lan: sinh vie^n va(n khoa , sau du ho.c dda^.u Tie^'n Si~
trie^'t ho.c tai DDu+'c

- Nguye^~n DDa('c Xua^n: sinh vie^nvie^.t ha'n, dda.i ho.c su+ pha.m.

- Hu`ynh so+n Tra`: sinh vie^ny khoa, thoa't ly 1968

- Nguye^~n va(n So+?: DDa.i ho.c Su+ pha.m Anh va(n. Tho'at ly 1968

- Le^ Thanh Xua^: thoa't ly 1968.

- Ngo^ Ye^n Thi: sinh vie^nva(n Khoa. Thoa't ly 1968.

- Nguye^~n hu+~u Ngo^ sinh vie^nMy~ thua^.t

- Tra^`n Hoa`i sinh vie^nVie^.t Ha'n: DDa.i ho.c su+ pham .Tho'at ly 1972

- Nguye^~n DDu+'c Thua^.n VS dda.i ho.c su+ pha.m Anh va(n. Tho'at ly 1968

- Tra^`n ba' Chu+~: sinh vie^ndda.i ho.c su+ pha.m toa'n. Thoa't ly 1968

- Nguye^~n thi. DDoan Trinh ,sinh vie^ndu+o+.c khoa DDa.i ho.c Saigo`n, sa't
thu? Ma^.u Tha^n 1968. Y thi. tru+.c die^.n ddeo ba(ng ddo?, no^? su'ng,
ha. sa't ra^'t nhie^`u ngu+o+`i. Thoa't ly ngay sau CS ba.i tra^.n Ma^.u
Tha^n

- Le^ va(n Ta`i: sinh vie^nMy~ thua^.t, thoa't ly 1968. hie^.n o+? U'c Cha^u.

- Nguye^~n va(n Me^~: ho.c sinh lo'p 12 Quo^'c Ho.c. Tho'at ly 1968

- Le^ Phu+o+'c Thu'y: sinh vie^ndda.i ho.c Su+ pha.m .tho'at ly 1968

- Le^ Co^ng Co+ sinh vie^ndda.i ho.c khoa ho.c .tho'at ly 1968

- Le^ kha('c Ca^`m: sinh vie^n, em gia'o su+ Le^ kha('c Pho`

- Le^ va(n Ha?o: gia'o su+ nha^n chu?ng ho.c DDa.i Ho.c Hue^'.

- Ba` DDa`o thi. Ye^'n, tu+'c Ba` Tua^`n Chi nguye^n Hie^.u tru+o+?ng tru+o+`ng
nu+~ trung ho.c DDo^`ng Kha'nh va` cu~ng la` ti`nh nha^n cu?a Thi'ch DDo^n
Ha^.u. Thoa't ly ra ba('c cu`ng vo+'i Thi'ch DDo^n Ha^.u, sau Ma^.u Tha^n, cu`ng
vo+'i Gia'o su+ To^n Tha^'t Du+o+ng Tie^`m. Gia'o su+ Le^ va(n Ha?o v...v...

- Bu+?u Chi?: sinh vie^n My~ thua^.t.

- Phan Duy Nha^n: Sinh vie^n.

Va` co`n ra^'t nhie^`u nu+~a....

Nhu+~ng co+ so+? na`y, hie^.p lu+.c cu`ng vo+'i Thi'ch Tri' Quang, Thi'ch
Thie^.n Sie^u, Thi'ch DDo^n Ha^.u, Thi'ch Cha'nh Tru+.c, bi' thu+ tha^n ti'n
cu?a Thi'ch Tri' Quang la` DDa.i Ta' ti`nh ba'o CS Nguye^~n Kha('c Tu+`, Hoa`ng
Kim Loan, Trung ta' ddie^.p vie^n cu.c ti`nh ba'o chie^'n lu+o+.c Ha` No^.i,
nhu+ the^' ddu? dde^? pha' na't Hue^' chu+a? Thu+a, Qua' ddu?!........

Vi` the^', mie^`n trung, dda(.c bie^.t Hue^', ddang bi. nhuo^.m ddo? ca'ch
ma.ng, vu+`a ho^`ng vu+`a chuye^n. Mie^`n Trung ddang so^i su.c lu+?a dda^'u
tranh ca(m thu` giai ca^'p! ddang la` ddi.a ngu.c cu?a mo^.t ma.ng lu+o+'i CS
na(`m vu`ng kho^?ng lo^`, ba'n mi`nh cho quy?

Nga`y 23-1-1965 Thi'ch Tri' Quang cho le^.nh ho.c sinh sinh vie^n, ddo^`ng ba`o
bie^`u ti`nh ke'o dde^'n ddo^'t to`a to^?ng la~nh su+. Hoa Ky` ta.i so^' 4
ddu+o+`ng DDo^'ng DDa. Sau ddo' ddoa`n bie^?u ti`nh ke'o dde^'n ddo^'t pho`ng
Tho^ng tin va(n ho'a Hoa Ky` (USIS) ta.i so^' 8 ddu+o+`ng Ly' Thu+o+`ng Kie^.t
,thuo^.c qua^n III thi. xa~ Hue^'.

Nga`y 27-2-1965 dda'm na`y ho.p ba'o ra ma('t �Phong Tra`o Tranh DDa^'u Ba?o
Ve^. Ho`a Bi`nh va` Ha.nh Phu'c Da^n To^.c� va` �Phong Tra`o Da^n To^.c Tu+.
Quye^'t�.

Chu~ ti.ch la` Thu+o+.ng To.a Thi'ch Qua~ng Lie^n. Ca'c tha`nh vie^n: Ba'c si~
Thu' y Pha.m va(n Huye^'n, tha^n sinh ba` Pha.m Thi. Thanh Va^n ,tu+'c ba` Ngo^
Ba' Tha`nh. Nha` ba'o Phi Ba(`ng, tu+'c Cao Minh Chie^'n, Lua^.t su+ Tri.nh
DDi`nh Tha?o. Gia'o su+ To^n Tha^'t Du+o+ng Ky.. Ba'c si~ Le^ Kha('c Quye^'n
khoa tru+o+?ng DDa.i Ho.c Y Khoa Hue^' cu~ng bi' ma^.t na(`m trong to^? chu+'c
na^`y.

Ve^` Phong Tra`o Da^n To^.c Tu+. Quye^'t, chu? ti.ch la` Lua^.t Su+ Nguye^~n
Long. Ca'c ddoa`n vie^n chu? cho^'t la` ky~ su+ Ho^` va(n Bu+?u, ky~ su+ To^
va(n Can.

Hai To^? chu+'c na^`y dde^`u ddo`i ho?i:

�Qua^n ddo^.i Hoa Ky` pha?i trie^.t thoa'i kho?i mie^`n Nam vie^.t Nam. �Va^'n
dde^` tho^'ng nha^'t cu?a VN pha?i dde^? cho ngu+o+`i VN tu+. quye^'t. Nga`y
1-3-1965, Thu? tu+o+'ng Chi'nh phu? VNCH, ba'c si~ Phan Huy Qua't, ra le^.nh
ca'ch chu+'c ga^`n 50 co^ng chu+'c va` khoa?ng 30 ngu+o+`i bi. ba('t giu+~.
Trong ddo' co' Cao Minh Chie^'n, gia'o su+ To^n tha^'t Du+o+ng Ky. va` Thu' Y
si~ Pha.m Va(n Huye^'n.

Ba nha^n va^.t na^`y ddu+o+.c gia?i ra Hue^'. Tu+o+'ng Nguye^~n Cha'nh Thi
muo^'n tha? du` nho'm na`y qua be^n kia vy~ tuye^'n 17. Thu? Tu+o+'ng Phan Huy
Qua't pha?n ddo^'i vi` so+. ba'o chi' va` du+ lua^.n quo^'c te^' xuye^n ta.c.

Nga`y 19-3-1965, Tu+o+'ng Nguye^~n Cha'nh Thi chu~ to.a mo^.t buo^?i le^~ ngay
ta.i be^n na`y ca^`u Hie^`n Lu+o+ng, sau ba`i die^~n va(n, Cao Minh Chie^'n,
To^n Tha^'t Du+o+ng Ky. va` ba'c si~ thu' y Pha.m va(n Huye^'n ddu+o+.c da^~n
tu+` phi'a be^n na^`y ca^`u, thuo^.c vu`ng chi'nh phu? VNCH, sang dde^'n giu+~a
ca^`u, giao cho CS Ha` No^.i. Ca? ba la(.ng le~ ddi qua phi'a be^n kia ca^`u
pha^n chia bie^n gio+'i Nam Ba('c.

Ti`nh hi`nh Hue^' mo^~i nga`y mo^~i tra^`m tro.ng. Nga`y 6-6-1966 lu'c 12 gio+`
tru+a, tre^n dda`i pha't thanh tranh dda^'u ta.i Hue^', Thi'ch Tri' Quang, te^n
co+` gian ba.c la^.n, buo^n tha^`n ba'n tha'nh na`y, ru't con ba`i cuo^'i cu`ng:
�Ba`n tho+` Pha^.t�. Tri' Quang cho+i xa~ la'ng canh ba.c cha'y tu'i, kho^ng
ke^? gi` dda.o ddu+'c to^'i thie^?u: DDu+a ba`n tho+` Pha^.t xuo^'ng ddu+o+`ng!
Pha^.t na`o ddo^`ng y' cho ha`nh ddo^.ng na`y?... Ngu+o+.c la.i, Pha^.t dda~
ddo^. tri` ngu+o+`i con trung nghi~a xu+' Hue^': dda.i Ta' Nguye^~n Ngo.c Loan
va` lu+.c luo+.ng DDa(.c Nhie^.m de.p loa.n mie^`n Trung

Chi? sau hai tua^`n le^~ ke^? tu+` nga`y 9-6-1966 toa`n bo^. lu+.c lu+o+.ng
tranh dda^'u cu?a Thi'ch tri' Quang dda~ bi. de.p tan. Thi'ch Tri' Quang va`
ddo^`ng bo.n, Tu+o+'ng Nguye^~n Cha'nh Thi Tu+ Le^.nh QDDI. Chua^?n Tu+o+'ng
Phan Xua^n Nhua^.n Tu+ Le^.nh Su+ DDo`an I. Ta^'t ca? bi. DDa.i Ta' Nguye^~n
Ngo.c Loan ba('t giu+~.

To^i lie^n tu.c mo+? ca'c cuo^.c ha`nh qua^n ca?nh sa't, ba('t giu+~ toa`n bo^.
dda'm co+ so+? vie^.t co^.ng na(`m vu`ng ca`i trong Pha^.t gia'o, trong ca'c
to^? chu+'c gia'o chu+'c, ho.c sinh , sinh vie^n thuo^.c lu+.c lu+o+.ng tranh
dda^'u cu?a Thi'ch Tri' Quang. Mo^.t so^' lo+'n bo.n chu'ng bi. ba('t giu+~
ngay, nhu+ng cu~ng co' mo^.t so^' i't dda~ ddu+o+.c Trung Ta' ddie^.p Vie^n
Hoa`ng Kim Loan go+?i giao lie^n va` ddu+a le^n ma^.t khu. DDie^?n hi`nh hai anh
em Hoa`ng Phu? Ngo.c Tuo+`ng, Hoa`ng Phu? Ngo.c Phan va` Nguye^~n DDa('c Xua^n.

Chuye^.n kha'm pha' ra TCS hoa.t ddo^.ng na(`m vu`ng, la` do chu'ng to^i theo
do~i anh em ho. Phan. Cuo^.c dda`o thoa't cu?a hai anh em Hoa`ng phu? Ngo.c
Tu+o+`ng Hoa`ng Phu? Ngo.c Phan dda~ may ma('n la`m bo^.c lo^. cha^n tu+o+'ng
cu?a Tri.nh Co^ng So+n.

Ngu+o+`i ddu+'ng ra thi ha`nh la` gia'o su+ To^n Tha^'t Du+o+ng Tie^`m, va` Le^
Ca?nh DDa.m, lu'c ddo' la` To^?ng Thu+ Ky' DDa.i Ho.c Y Khoa Hue^'. To^n Tha^'t
Du+o+ng Tie^`m va` Le^ Ca?nh DDa.m la` ca'n bo^. tri' thu+'c va^.n cu?a co+?
quan thanh u?y VC Hue^'.

Va` to^i dda~ vo^ cu`ng ba`ng hoa`ng, buo^`n ba? nga^?n ngu+o+`i, khi tha^'y
Tri.nh Co^ng So+n di'nh trong vu. na`y.

Lu+.c lu+o+.ng CSDDB dda~ ba'm sa't theo do~i hai mu.c tie^u Tu+o+`ng va` Phan
tu+` lu'c bo.n na`y a^?n tro^'n ta.i nha` sa'ch Kha'nh Quy`nh ta.i nga~ tu+ Anh
Danh, thuo^.c Qua^.n I tha`nh pho^' Hue^'. Tie^.m sa'ch na^`y la` cu?a gia
ddi`nh To^n Tha^'t Du+o+ng Ky. mo^.t ca'n bo^. CS go^.c ta.i Hue^'.

Sau ddo', bo.n chu'ng di chuye^?n qua tro^'n ta.i so^' 66 ddu+o+ng Phan Chu
Trinh Qua^n III thi. xa~ Hue^'. DDa^y la` nha` an toa`n cu?a co+ quan Tha`nh u?y
VC Hue^'. Chu? nha^n cu~ng la` co+ so+? no^.i tha`nh, te^n la` Nguye^~n Chi'nh.
So^' 66 Phan Chu Trinh na(`m ngay nga~ tu+ Phan Chu Trinh Nguye^~n Tru+o+`ng
To^., ngay dda^`u ca^`u Phu? Cam. Be^n na`y ca^`u Phu? Cam la` nha` te^n Chi'nh,
va` be^n kia ca^`u Phu? Cam la` nha` Tri.nh Co^ng So+n, na(`m tre^n ddu+o+`ng
Nguye^~n Tru+o+`ng To^., ddo^'i die^.n vo+'i to`a To^?ng Gia'm Mu.c Hue^'.

DDo' la` mo^.t da~y chung cu+. Ca(n cu?a Tri.nh Co^ng So+n va` gia ddi`nh tru'
ngu. la`: 11.3 DDu+o+`ng Nguye^~n Tru+o+`ng To^.. Qua^.n III, tha`nh pho^'
Hue^'.

To^i nho+' kho^ng la^`m thi` ddo' la` nga`y 11.6.1966. Tro+`i nha' nhem to^'i,
to^i chi? huy ddie^.p vu., ddu+'ng ho+i xa hie^.n tru+o+`ng. Hai anh em Hoa`ng
phu? Ngo.c Tu+o+`ng tu+` nha` Chi'nh, be^n na`y ca^`u Phu? Cam, ddi ra^'t nhanh
sang nha` Tri.nh Co^ng So+n, be^n kia ca^`u Phu? cam. Tri.nh Co^ng So+n dda~ co'
ke^' hoa.ch chua^?n bi. tru+o+'c cho hai te^n na`y a(n co+m to^'i ta.i nha`. Sau
ddo', mo^.t chie^'c xe ho+i ma`u tra('ng dde^'n ddo'n Tu+o+`ng va` Phan ddi
ngay.

Ta`i xe^' la` Le^ Ca?nh DDa.m. Ho^. to^'ng la` gia'o su+ To^n tha^'t Du+o+ng
Tie^`m. Ho. le^n chu`a Thie^n Mu., va` sau ddo' ddi bo^. vu+o+.t Long Ho^`,
Ngo.c Ho^`, vu+o+.t nguo^`n ta? so^ng Huo+ng dde^'n ma^.t khu sau nu'i Kim
Phu.ng.

Chie^'c xe ho+i tra('ng ddo' la` cu?a ba` Tua^`n Chi, tu+'c DDa`o Thi. Ye^'n.
Ma^.u Tha^n 1968, ba` giu+~ chu+'c vu. Pho' chu~ tich U?y Ban nha^n Da^n Tha`nh
Pho^' Hue^'. Va`i nga`y sau, dda~ cu`ng mo^.t pha'i ddoa`n ddo^ng dda?o tri'
thu+'c mie^`n Nam va` Thu+o+.ng To.a Thi'ch DDo^n Ha^.u- ma` theo su+. theo do~i
ghi nha^.n cu?a CSQG Thu+`a Thie^n Hue^', cu~ng la` ngu+o+`i ti`nh cu?a ba`,
thoa't ly ra Ba('c.

DDo' la` la^`n dda^`u tie^n ma` lu+.c lu+o+.ng CSDDB thuo^.c BCH.CSQG Thu+`a
Thie^n Hue^' pha't hie^.n ha`nh ddo^.ng tie^'p tay CS cu?a Tri.nh Co^ng So+n.

To^i se~ kho^ng nhu+ Tri.nh Cung hoa(.c Anh DDa(.ng va(n A^u chi? no'i thoa'ng
qua ve^` TCS. Vi` � me'o mo' nghe^` nghie^.p�, to^i se~ ddi tu+`ng chi tie^'t
mo^.t. Tu+` ddo+`i tu+, gia ddinh , ti`nh a'i, su+'c kho?e, ca' ti'nh, tham
vo.ng, dde^'n nhu+~ng co^ng ta'c ti`nh ba'o ma` TCS co^.ng ta'c vo+'i chu'ng
to^i, nhu+~ng co^ng vie^.c ma` TCS co^.ng ta'c vo+'i CS, nhu+~ng co^ng vie^.c
ma` TCS co^.ng ta'c vo+'i Ti`nh ba'o Ngo.ai Quo^'c. Ke^'t qua? va` a?nh hu+o+?ng
cu?a nhu+~ng ha`nh ddo^.ng cu?a ddu+o+ng su+., dda~ ga^y ta'c ha.i nhu+ the^'
na`o cho Mie^`n Nam VN.

DDu+o+ng nhie^n se~ ddu.ng cha.m va` ga^y so'ng gio'. Va` so'ng gio' kho^ng chi?
gio+'i ha.n rie^ng nha^n va^.t TCS. Nhu+ng chi? la` so'ng gio' cho nhu+~ng ai
tro't ddem lo`ng ngu+o+~ng mo^. to^n tho+` nha^n va^.t na`y mo^.t ca'ch nhe. da.
mu` qua'ng. Co`n nhu+~ng ai co' chu't bi`nh ta^m suy xe't, bie^'t ye^u la^'y
que^ hu+o+ng kho^'n kho^? na`y, thi` nhu+~ng tho^ng tin ma` to^i ddu+a ra, se~
chi? la` nhu+~ng xa'c ti'n. No' ra`nh ra`nh nhu+ 2+2 la` 4. Vo+'i
ta^'t ca? lu+o+ng ta^m va` tra'ch nhie^.m cu?a to^i ddo^'i vo+'i ngu+o+`i da^n
Mie^`n Nam va` vo+'i li.ch su+?. Nhu+~ng gi` to^i vie^'t, to^i hoa`n toa`n chi.u
tra'ch nhie^.m. To^i sa(~n sa`ng ddo^'i cha^'t vo'i ba^'t ky` ca' nha^n hay to^?
chu+'c na`o ve^` va^'n dde^` TCS. Va` dda(.c bie^.t to^i ca`ng ra^'t muo^'n
ddo^'i cha^'t vo+'i nhu+~ng ai cho ra(`ng nhu+~ng tho^ng tin ma` to^i ddu+a ra
la` sai tra'i ve^` TCS va` ba^'t cu+' nha^n va^.t na`o hoa.t ddo^.ng CS co' te^n
trong ba`i na`y

Ngay sau ddo', to^i cho le^.nh mo+? ho^? so+ TCS, ddie^`u tra ly' li.ch chi
tie^'t, ba'm sa't theo do~i ddu+o+ng su+.. Co^ng vie^.c na^`y ddu+o+.c giao cho
toa'n xa^m nha^.p E-16, ma` tru+o+?ng toa'n la` anh Nguye^~n Ba' So+n.

Mo^.t tho+`i gian sau, nhie^`u pha't hie^.n cho tha^'y, TCS tu+` la^u dda~ co'
quan he^. cha(.t che~ vo+'i Hoa`ng Phu? Ngo.c Tu+o+`ng, Nguye^~n DDa('c Xua^n,
Hoa`ng Phu? Ngo.c Phan, Phan Duy Nha^n, va` dda(.t bie^.t vo+'i mo^.t ca'n
bo^. quan tro.ng cu?a co+ quan Tha`nh u?y VC. Ca'n bo^. ddo' la` Le^ Kha('c
Ca^`m, em ruo^.t cu?a gia'o su+ Le^ kha('c Pho`. Y so^'ng ho+.p pha'p trong
tha`nh pho^' Hue^', Tri.nh Co^ng So+n ra^'t thu+o+`ng xuye^n lie^n la.c vo+'i y

Ngoa`i ra, toa'n theo do~i cu~ng pha't hie^.n ddu+o+.c mo^.t so^' ca'c co+ so+?
trong to^? chu+'c tri' va^.n thuo^.c to^? chu+'c Hoc sinh Sinh vie^n Gia?i
Pho'ng tha`nh pho^' Hue^' cu~ng co' lie^n la.c cha(.t che~ vo'i TCS nhu+:

Huy`nh So+n Tra`, sinh vie^nY khoa. DDa(.ng va(n So+?, DDai ho.c Su+ pha.m. Le^
Thanh Xua^n sinh vie^nLua^.t khoa. Tra^`n Hoa`i DDai ho.c su+ pha.m Vie^.t Ha'n.
Gia'o su+ Ngo^ Kha, DDinh Cu+o+`ng, Tra^`n quang Long, Tra^`n Va`ng Sao, Bu+?u
Chi?, va` nhie^`u....nu+~a....

Vo+'i nhu+~ng du+~ kie^.n, tin tu+', cu?a tru+o+?ng toa'n xa^m nha^.p Nguye^~n
ba' So+n tri`nh le^n, to^i quye^'t ddi.nh mo'c no^'i, e'p TCS la`m ti`nh ba'o
vie^n xa^m nha^.p trong to^? chu+'c tri' va^.n va` to^? chu+'c ho.c sinh, sinh
vie^n gia?i pho'ng cu?a co+ quan tha`nh u?y VC Hue^'.

Co^ng vie^.c na^`y kho^ng kho'. Vi` dda~ na('m ra^'t vu+~ng va`ng va` co' dda^`y
ddu? ba(`ng co+' la` TCS hoa.t ddo^.ng CS, ne^n khi to^i bi' ma^.t tie^'p xu'c
vo+'i TCS ta.i nha` an toa`n cu?a co+ quan ti`nh ba'o Thu+`a thie^n Hue^', trong
khoa?ng tho+`i gian ga^`n 4 tie^'ng ddo^`ng ho^`, TCS, kho^ng co`n ca'ch na`o
kha'c, buo^.c pha?i co^.ng ta'c.

Va` to^i co' tin TCS kho^ng? Theo ba?n ti'nh nghe^` nghie^.p, di~ nhie^n, to^i
pha?i no'i chu+~ kho^ng. Ngay sau ddo', to^i ca`i the^m mo^.t nha^n vie^n ti`nh
ba'o xa^m nha^.p tie^'p ca^.n vo'i TCS va` nhu+~ng ba.n be` co+ so+? no^.i
tha`nh VC cu?a TCS dde^? co' the^? theo do~i va` pho^'i kie^?m mo^.t so^' tin
tu+'c ma` TCS cung ca^'p cho chu'ng to^i, cho dde^'n ta^.n nga`y 29 tha'ng tu+
1975.

Nha^n vie^n na`y chi'nh la` mo^.t nha^n chu+'ng so^'ng, dde^? co' the^? xa'c
nha^.n cho nhu+~ng ai co`n tha('c ma('c ra(`ng co' pha?i TCS la` nha^n vie^n
ti`nh ba'o xa^m nha^.p cu?a lu+.c lu+o+.ng CSDDB thuo^.c BCH.CSQG.Thu+`a
Thie^n-Hue^', ga`i trong to^? chu+'c co+ quan tri' va^.n cu?a tha`nh u?y VC
Hue^' hay kho^ng. Chi'nh anh ta la` ngu+o+`i ma` to^i dda~ giao cho ba gia^'y
chu+'ng nha^.n dde^? ddu+a ta^.n tay cho ba ngu+o+`i: TCS va` 2 ngu+o+`i kha'c,
xin ta.m da^'u te^n

DDo' la` ba �Su+. vu. le^.nh co^ng ta'c dda(.t bie^.t� do to^i, vo+'i tu+ ca'ch
la` Chi? Huy Tru+o+?ng BCH.CSQG.Thu+`a Thie^n-Hue^' va` la` To^?ng Thu+ ky'
ddie^`u ha`nh U?y Ban Phu+o+.ng Hoa`ng ti?nh Thu+`a Thie^n va` Thi. xa~ Hue^',
�ye^u ca^`u mo.i co+ quan Qua^n, Da^n Chi'nh, giu'p ddo+~ ngu+o+`i ca^`m gia^'y
na`y ddang thi ha`nh pha^.n su+.�.

Su+. Vu. Le^.nh dda(.c bie^.t ma` to^i ca^'p cho Tri.nh Co^ng So+n la` mo^.t la'
bu`a ho^. ma.ng cu+.c ma.nh, bao bo.c cho anh ta trong suo^'t nhie^`u na(m. No'
dda~ giu'p anh ta tro^'n qua^n di.ch, kho?i bi. ba('t trong ca'c cuo^.c ca ha't
pha?n chie^'n, hoa(.c bie^?u ti`nh cho^'ng chie^'n tranh, cho^'ng chi'nh phu?
VNCH.

Va^.y ma` trong nhie^`u na(m qua ta.i ha?i ngoa.i co' mo^.t va`i ba`i vie^'t
no'i ra(`ng trong tho+`i gian chie^'n tranh, TCS pha?i tro^'n tra'nh cu+.c
kho^?, nho.c nha(`n dde^? kho?i bi. ba('t ddi qua^n di.ch. Ro~ la` ho. chi?
vie^'t theo tri' tu+o+?ng tu+o+.ng, nhu+~ng hie?u bie^'t mu` mo+`, hoa(.c theo
lo+`i ke^? vu vo+ mo+ ho^` dda^u ddo'.

Nha^n vie^n giao su+. vu. le^.nh dda(.c bie^.t cu?a to^i cho Trinh Co^ng So+n
hie^.n ddang ddi.nh cu+ ta.i vu`ng ngoa.i o^ Washington D.C. Hoa Ky`. Anh ta
la` mo^.t nha^n chu+'ng so^'ng ve^` vu. na^`y.

1. Ly' li.ch ghi nha^.n ta.i co+ quan CSQG Hue^' :

Sinh nga`y 28.2.1939

Ho.c lu+.c: Tu' ta`i I, tu+'c lo+'p 11. Chu+o+ng tri`nh Pha'p.

To^'t nghie^.p tru+o+`ng su+ pha.m Quy Nho+n.

Gia'o vie^n Tie^?u ho.c.

Nghie^.n ru+o+.u va` thuo^'c la' na(.ng.

Su+'c kho?e trung bi`nh.

Bi. be^.nh xua^'t tinh so+'m, sau ddo' dde^'n 1974 hoa`n toa`n ba^'t lu+.c.

Ba?n cha^'t: Tra^`m la(.ng , ki'n dda'o, kho^n ngoan, gio?i che dda^.y y' nghi~
cu?a mi`nh.

Xem tro.ng tie^`n ba.c, co' ti'nh pha?n bo^.i , tro.ng phu' khinh ba^`n, sa(~n
sa`ng quay lu+ng vo+'i ba.n be` hay a^n nha^n cu?a mi`nh tru+o+'c kia, ne^'u
nhu+ ho. sa co+ lo+~ va^.n

Gia ddi`nh:

Phu. tha^n cu?a TCS la` mo^.t qua^n nha^n phu.c trong qua^n ddo^.i Pha'p, nga`nh
ti`nh ba'o, pho`ng 2. O^ng bi. tu+? na.n xe ho+i do xe cu?a qua^n ddo^.i Pha'p
ga^y ra.

TCS co' mo^.t ngu+o+`i ca^.u ruo^.t la` Le^ Va(n To^ng, mo^.t thu+o+ng gia gia`u
co' ta.i ddu+o+`ng Phan Bo^.i Cha^u, Hue^'. O^ng na^`y co' vo+. lai Pha'p hie^.n
ddi.nh cu+ ta.i Pha'p. O^ng ta la` vo~ su+ Nhu DDa.o Judo club Hue^'. Tha^.t ra
TCS kho^ng ho.c nhu dda.o nga`y na`o ca?. co' le~ Tri.nh Cung kho^ng bie^'t,
ne^n dda~ vie^'t TCS co' ta^.p nhu dda.o. Tri.nh Co^ng Ha`, em TCS mo+'i ho.c
nhu dda.o. Ha` la` ngu+o+`i tu+`ng ga^y cha^'n thu+o+ng cho Tri.nh Co^ng So+n
khi Trinh co^ng Ha` du`ng mo^.t the^' vo~ kho'a cha(.t TSC giu+~a sa`n nha`,
trong lu'c hai anh em gio+~n cho+i vo+'i nhau.

TCS la` anh dda^`u trong mo^.t gia ddi`nh ddo^ng con.

Ca'c em trai la`:

1. Tri.nh Co^ng Ha`.

Si~ quan Qua^n Lu+.c VNCH

Ca^'p ba^.c cuo^'i cu`ng : DDa.i u'y

2. Tri.nh xua^n Ti.nh

Tro^'n qua^n di.ch.

Ca'c em ga'i:

1. Tri.nh Vi~nh Thu'y

Cho^`ng la` gia'o su+ Ngo^ Kha.

2. Tri.nh Vi~nh Ta^m.

Cho^`ng la` DDa.i u'y QLVNCH Hoa`ng Ta' Ti'ch. Hoa`ng Ta' Thi'ch co' anh ruo^.t
la` Hoa`ng Xua^n Tu`y ca^'p ba^.c DDa.i Ta', Chi'nh u?y Su+ DDoa`n DDie^.n Bie^n
VC. Sau 1975 la`m Thu+' tru+o+?ng bo^. DDa.i Ho.c.

3. Tri.nh Thi. Ho^`ng Die^.u. Kho^ng co' gi` dda(.t bie^.t.

4. Tri.nh Thi. vi~nh Nga^n. Kho^ng co' gi` dda(.c bie^.t.

5. Trinh Vi~nh Trinh, em u't. Theo ghi nha^.n, Tri.nh Vi~nh Trinh cu`ng me.
kha'c cha vo+'i nhu+~ng ngu+o+`i tre^n.

DDa~ co' qua' nhie^`u tranh ca?i ve^` TCS, qua' nhie^`u ca^u ho?i ddu+o+.c
dda(.t ra: �Tri.nh Co^ng So+n be^n mo^? Be^n Ni? Be^n te^�.

Trong chu+'c vu. va` tra'ch nhie^.m cu?a mo^.t Pho' tru+o+?ng Ty CSDDB va` sau
ddo' la` Chi? Huy Truo+?ng BCH.CSQG.Ti?nh Thu+`a Thie^n va` thi. xa~ Hue^' trong
9 na(m, tu+` tha'ng 6.1966 dde^'n dda^`u na(m 1975, va` la` ngu+o+`i ddi'ch
tha^n a'p lu+.c, mo'c no^'i va` sau ddo' ddie^`u khie^?n TCS trong chie^'n di.ch
xa^m nha^.p va`o ca'c bo^. pha^.n tri' thu+'c va^.n, to^n gia'o va^.n. ho.c sinh
sinh vie^n Gia?i Pho'ng Tha`nh Pho^' Hue^', qua nhu+~ng pho`ng tra`o qua^`n
chu'ng dda^'u tranh ta.i ddo^ thi. cu?a CS, to^i co' the^? xa'c nha^.n ro~ ra`ng
va` minh ba.ch ve^` con ngu+o+`i cu?a Tri.nh Co^ng So+n:

- Tri.nh co^ng So+n: Be^n ni. Quo^'c gia

- Tri.nh Co^ng So+n cu~ng la`: Be^n te^. CS Ha` No^.i

- Trinh Co^ng so+n co`n co' kha? na(ng la` : Be^n no+'. Ti`nh ba'o ngoa.i quo^'c

Hay no'i mo^.t ca'ch tha(?ng tha('n, theo danh tu+` chuye^n mo^n cu?a nga`nh
ti`nh ba'o, thi` Tri.nh Co^ng So+n la` ddie^.p vie^n hai mang 100% va` co' kha?
na(ng mang thu+' ba la` la`m cho co+ quan ti`nh ba'o ngo.ai quo^'c. Nhu+ng va^'n
dde^` dduo+.c dda(.t ra la`, mang na`o la` mang chi'nh ?

I. Tri.nh Co^ng So+n: Be^n ni.

Co' pha^`n ddu'ng, TCS be^n ni. Chi'nh to^i dda~ to^? chu+'c TCS la`m ti`nh ba'o
vie^n cho nga`nh Ca?nh Sa't DDa(.c Bie^.t thuo^.c Bo^. Chi? Huy Ca?nh Sa't
Quo^'c Gia Ti?nh Thu+`a Thie^n va` Thi. Xa~ Hue^'. Ma(.c da^`u trong khoa?ng
tho+`i gian tu+` 1966 dde^'n nga`y 28 tha'ng 4 na(m 1975 cu~ng co' lu'c gia'n
ddoa.n ta.m tho+`i vi` anh ta kho^ng o+? Hue^'. Nhu+ng chung chung thi` anh ta
dda~ ho+.p ta'c vo+'i chu'ng to^i trong khoa?ng tho+`i gian kho^ng pha?i la`
nga('n.

Co' ngu+o+`i se~ dda(.t ca^u ho?i, ca'i gi` dda~ la`m cho Trinh Co^ng So+n ho+.p
ta'c vo+'i Lie^n Tha`nh, hay no'i tha(?ng ra la` cha^'p nha^.n la`m ti`nh ba'o
vie^n cho CSDDB. thuo^.c BCH.CSQG.Thu+`a Thie^n- Hue^':

1. Vi` co' ma'u phie^u lu+u u+a ma.o hie^?m nuo^'n tha`nh ddie^.p vie^n?

Ca^u Tra? lo+`i: Kho^ng pha?i.

2. Vi` ti`nh ca?m ca' nha^n giu+~a Lie^n Tha`nh va` Tri.nh Co^ng So+n? Vi` hai
ngu+o+`i quen bie^'t vo+'i nhau tu+` la^u?

Ca^u tra? lo+`i: cu~ng kho^ng pha?i.

3. Vi` tinh tha^`n a'i quo^'c, tinh tha^`n tra'ch nhie^.m cu?a ngu+o+`i quo^'c
gia, tinh tha^`n tra'ch nhie^.m cu?a mo^.t ngu+o+`i tre? ddo^'i vo+'i hie^.n
ti`nh dda^'t nu+o+'c va`o tho+`i ddie^?m ddo'?

Ca^.u tra? lo+`i: la.i ca`ng kho^ng pha?i.

4. Vi` quye^`n lo+.i ba?n tha^n, vi` an ninh ba?n tha^n?

Ca^u tra? lo+`i: DDu'ng. Hoa`n toa`n ddu'ng!

Khi to^? chu+'c TCS, to^i dda~ du`ng chie^'n thua^.t �Ca^y ga^.y va` cu? ra`
ro^'t�:

To^i dda~ ddu+a ra nhu+~ng ba(`ng chu+'ng ra`nh ra`nh ha`nh ddo^.ng tie^'p tay
cu?a TCS trong vie^.c dda`o thoa't cu?a hai anh em Hoa`ng Phu? Ngo.c Tu+o+`ng,
Hoa`ng Phu? Ngo.c Phan, do co+ quan B5 va` tha`nh u?y Hue^' tru+.c tie^'p to^?
chu+'c. Ro^`i vie^.c mo^.t so^' co+ so+? no^.i tha`nh VC trong gio+'i tri'
thu+'c, sinh vie^n tie^'p xu'c thu+o+`ng xuye^n vo+'i TCS, va` nha^'t ha.ng la`
vie^.c ca'n bo^. Tha`nh u?y VC Hue^' Le^ Kha('c Ca^`m, dda~ nhie^`u la^`n tie^'p
xu'c vo'i TCS.

To^i dda~ no'i vo+'i TCS:

�Vo+'i chu+`ng ddo' su+. vie^.c ddu? cho to^i co' the^? ky' le^.nh ba('t giu+~
anh, cho tha^?m va^'n , thie^'t la^.p ho^` so+, kho^ng ddu+a ra to`a, ma` trong
quye^`n ha.n va` chu+'c vu. cu?a to^i ,ngoa`i Chi? huy Tru+?o+?ng CSQG, To^?ng
thu+ ky' ddie^`u ha`nh U?y ban Phu+o+.ng Hoa`ng ti?nh, to^i co`n giu+~ chu+'c
vu. la` to^?ng thu+ ky' Ho^.i DDo^`ng An Ninh Ti?nh, to^i co' the^? dde^` nghi.
vi` ti`nh hi`nh an ninh, giu+~ anh hai na(m ta.i Phu' Quo^'c va` sau hai na(m
la.i ta'i xe't. Cu+' nhu+ va^.y mo^~i ddo+.t 2 na(m. Co' bao nhie^`u la^`n hai
na(m ta.i dda?o Phu' Quo^'c trong ddo+`i ngu+o+`i, Anh co' chi.u no^~i kho^ng? �

DDo' la` ca^y ga^.y ma` to^i du`ng la`m a'p lu+.c vo+'i TCS.

Va^.y co`n cu? ca` ro^'t?

Ngoa`i nhu+~ng giu'p ddo+~, phe lo+` nhu+~ng vie^.c kho^ng tie^.n no'i ra, dde^?
gia ddi`nh TCS co' the^? kie^'m so^'ng, cu? ca` ro^'t ra^'t ngo.t la` mo^.t Su+.
Vu. le^.nh dda(.t bie^.t dda.i kha'i:

� Ho. va` te^n.......

Ngu+o+`i mang gia^'y na^`y la` vie^n chu+'c DDa(.c Bie^.t thuo^.c BCH.CSQG
Thu+`a Thie^n-Hue^'. Ye^u ca^`u ca'c co+ quan Qua^n, Da^n, Chi'nh giu'p ddo+~,
trong khi thu+`a ha`nh pha^.n su+..

Hue^' , nga`y....

Chi? Huy Truo+?ng CSQG TT-Hue^'

Kie^m To^?ng Thu+' ky' U?y Ban Phu+o+.ng Hoa`ng Ti?nh.

Thie^'u ta' Lie^n Tha`nh. �

Be^` ma(.t va` be^` tra'i cu?a ta^'m gia^'y na`y chi? dde^? ba?o ve^. cho TCS
tro^'n li'nh.

DDe^? ddo^?i la.i, TCS cung ca^'p nhu+~ng tin tu+'c ddi.ch ma` chu'ng to^i
ca^`n. Ty? nhu+:

Danh ta'nh to^? chu+'c, ca' nha^n ca'c co+ so+? no^.i tha`nh VC trong ca'c to^?
chu+'c tri' va^.n, da^n va^.n, to^n gia'o va^.n cu?a Tha`nh u?y VC. Ca'c
ddu+o+`ng da^y ca'c tra.m lie^n la.c no^.i tha`nh cu?a bo.n chu'ng, ke^' hoa.ch
ha`nh ddo^.ng cu?a bo.n chu'ng v...v... To'm la.i nhu+~ng gi` ma` TCS bie^'t
ddu+o+.c.

Nhu+ng nhu+~ng gi` a'p lu+.c,nhu+~ng gi` gu+o+.ng e'p, ba('t buo^.c, thu+o+`ng
ke^'t qua? kho^ng nhu+ mi`nh mong muo^'n. Nhu+~ng gi` TCS cung ca^'p cho chu'ng
to^i chi? la` 1.10 nhu+~ng su+. vie^.c ma` TSC bie^'t ddu+o+.c. Co' nhie^`u
vie^.c ra^'t quan tro.ng ma` TCS dda~ tham gia, bie^'t ro~ ra`ng, tu+o+`ng
ta^.n, nhu+ng y va^~n giu+~ im la(.ng, kho^ng he^` ba'o ca'o. Trong khi ddo',
thi` mo^.t ddu+o+`ng da^y no^.i tuye^'n kha'c cu?a chu'ng to^i dda~ phu'c tri`nh
su+. vie^.c la.i cho chu'ng to^i. Xin ddo+n cu+? mo^.t va`i tru+o+`ng ho+.p sau
dda^y:

1. Ta.i bo+` so^ng Hu+o+ng thuo^.c vu`ng Gia Ho^.i, ddo.an ddo^'i die^.n vo+'i
ra.p Cine' Cha^u Tinh co' mo^.t be^'n ddo`, thu+o+`ng xuye^n co' mo^.t chie^'c
ddo` neo ta.i ddo', cu?a mo^.t ca(.p vo+. cho^`ng nghe`o, ba'n che` cha'o ddo^.
nha^.t tre^n so^ng Hu+o+ng ve^` dde^m. Ngu+o+`i cho^`ng la` co+ so+? no^.i
tha`nh cu?a VC, nhu+ng tha^.t ra la.i la` ngu+o+`i cu?a chu'ng to^i. Chie^'c
ddo` ddo' chu'ng to^i dda~ bo? tie^`n ra mua va` giao cho co+ so+? su+? du.ng
la`m tra.m lie^n la.c ga(.p ma(.t cu?a ca'n bo^. no^.i tha`nh VC. Ra^'t nhie^`u
ca'n bo^., co+? so+? vie^.t co^ng trong to^? chu+'c ho.c sinh, sinh vie^n gia?i
pho'ng tha`nh pho^' Hue^' dde^'n ddo' dde^? ho^.i ho.p, nhu+: Bu+?u Chi?, Ngo^
Kha, Tra^`n Hoa`i, Hoa`ng thi. Tho., Pha.m thi. Xua^n Que^'... va` ngay ca?
ddu+o+ng su+. la` TCS cu~ng dda~ dde^'n ddo' ho^.i ho.p mo^.t ddo^i la^`n.
Nhu+ng tuye^.t ddo^'i kho^ng bao gio+` TCS cho chu'ng to^i bie^'t tra.m lie^n
la.c na`y.

2. Cu~ng nhu+ va^.y, tra.m thu+' hai la` mo^.t qua'n cafe' ga^`n nha` Thu+o+.ng
Nghi. si~ Tra^`n DDie^`n. DDa^y cu~ng la` tra.m lie^n la.c ho^.i ho.p no^.i
tha`nh cu?a bo.n chu'ng. Chi'nh TCS dda~ ddi cu`ng Ngo^ Kha dde^'n dda^y nhie^`u
la^`n, nhu+ng ddu+o+ng su+. va^~n tuye^.t ddo^'i kho^ng ba'o ca'o le^n.

Chu'ng to^i cu~ng pha't hie^.n ra^'t nhie^`u thu+ tu+`, ta`i lie^.u VC tu+`
no^.i tha`nh Hue^' chuye^?n va`o Saigon do TCS giao cho Nguye^~n Hu+~u DDo^'ng
chuye^?n ddi. Lo+.i du.ng nhu+~ng chuye^'n bay qua^n su+. cu?a mo^.t so^' ba.n
be` Kho^ng Qua^n, ne^n kho^ng bi. ai soa't ho?i.

II. Tri.nh Co^ng So+n : Be^n te^?

Nhu+~ng ai dda~ nghi~ ra(`ng TCS la` ngu+o+`i CS, hoa.t ddo^.ng cho CS ddie^`u
ddo' ddu'ng, ddu'ng 100%. To^i kha(?ng ddi.nh nhu+ va^.y .

Ca^u ho?i Trinh Co^ng So+n: Be^n te^?

Ca^u tra? lo+`i cu?a to^i: Tri.nh Co^ng so+n be^n te^. Y hoa.t ddo^.ng cho CS.

Ca'n bo^. ddie^`u khie^?n va` chi? dda.o tru+.c tie^'p ddu+o+ng su+. la`: Le^
Kha('c Ca^`m.

Nhu+ dda~ bie^'t trong mo^.t buo^?i ho.p ma(.t ta.i Tuye^.t Tinh Co^'c cu?a
Hoa`ng Phu? Ngo.c Tu+o+`ng, va`o tho+`i ddie^?m cao tra`o tranh dda^'u Mie^`n
trung ddang le^n cao 1965-1966, tru+o+'c su+. hie^.n die^.n cu?a Hoa`ng Phu?
Ngo.c Tu+o+`ng, HP Ngo.c Phan, Nguye^~n DDa('c Xua^n, DDinh Cu+o+`ng, Nu+~ va(n
si~ Tu'y Ho^`ng, Tra^`n Va`ng Sao, Tra^`n Quang Long, nhu+~ng tay sinh
vie^ntranh dda^'u go^.c va` cu~ng la` dda'm co+ so+? cu?a Tha`nh U?y Hue^',
Tri.nh Co^ng So+n dda~ ha't mo^.t ca khu'c mo+'i. Ba`i na`y chi? no'i le^n no^~i
ba^'t ha.nh cu?a tuo^?i tre? bi. cuo^'n va`o co+n ba?o cu?a cuo^.c chie^'n,
nhu+ng hoa`n toa`n kho^ng no'i gi` dde^'n nguye^n nha^n cu?a cuo^.c chie^'n, di
ha.i cu?a no', cu~ng nhu+ ca'ch gia?i quye^'t va^'n dde^`, nhu+ la` nha.c cu?a
ca'c nha.c si~ Tra^`n Thie^.n Thanh, Anh Ba(`ng, Pha.m Duy vv. Ba`i ha't ddo'
la` ba`i�Ve^'t la(n tra^`m�:

�Ba`i ca dao tre^n co^`n ca't, tre^n ngai va`ng que^ nha` mo^.t tho+`i ngu? ye^n
tuo^?i xanh....ro^`i mo^.t ho^m cho+.t tha^'y hoang vu quanh mi`nh...�

DDo' la` ba`i nha.c pha?n chie^'n dda^`u tie^n cu?a Tri.nh Co^ng So+n. Ta'c
pha^?m na`y ddu+o+.c thai nghe'n trong mo^.t ca'i lo` CS na(`m vu`ng, theo y'
muo^'n cu?a CS HN, thi` di~ nhie^n no' la` con dde? cu?a CS. Trong khi bao
nhie^u thanh nie^n cu`ng trang lu+'a vo+'i TCS ddang ca^`m su'ng chie^'n dda^'u
ta^'t ba^.t, thi` TCS kho^ng la`m gi` ca?. Chi? a(n xo^?i o+? thi`, dde^'n no^~i
cho+.t tha^'y hoang vu quanh mi`nh, ne^n ddi la`m CS

Sau na^`y TCS vie^'t nha.c no'i ve^` cuo^.c chie^'n theo nhu ca^`u dda^'u tranh
ta.i ddo^ thi. cu?a dda'm SV, tri' thu+'c, hoa.t ddo^.ng na(`m vu`ng. Nhu ca^`u
ddo' la` la`m te^ lie^.t tinh tha^`n ba^'t khua^'t truye^`n tho^'ng cu?a
ngu+o+`i VN, kho^ng muo^'n chie^'n dda^'u, bi quan nhu nhu+o+.c, y? la.i ca^`u
an. Nhie^.m vu. cu?a TCS la` che^' ra nhu+~ng loa.i thuo^'c ddo^.c nhu+ the^'!

Cu~ng dda~ co' mo^.t va`i phu'c tri`nh no'i ra(`ng, co' mo^.t va`i ba`i nha.c
pha?n chie^'n cu?a TCS, nha.c cu?a TCS nhu+ng lo+`i cu?a Phan Duy Nha^n. Phan
Duy Nha^n la` mo^.t sinh vie^n, ca'n bo^. CS. To^i nho+' kho^ng la^`m thi` y
dda~ bi. ba('t va` giam ta.i Co^n So+n tu+` sau Ma^.u Tha^n 1968

III. Trinh Co^ng So+n: Be^n no+' ? tu+'c co+ quan ti`nh ba'o ngo.ai quo^'c

To^i kho^ng muo^'n tra? lo+`i la` yes, hay no.

Kho^ng the^? tra? lo+`i Yes vi` chu+a co' the^? co^ng bo^' lu'c na`y

Nhu+ng cu~ng kho^ng the^?: Say no vi`:

1. Co' mo^.t so^' tin tu+'c kha' chi'nh xa'c, cho ra(`ng mo^.t so^' ba`i nha.c
go.i la` �Pha?n Chie^'n�, TCS dda~ vie^'t theo ddo+n dda(.t ha`ng cu?a ti`nh
ba'o ngo.ai quo^'c. Loa.i nha.c na`y ddu+o+.c tung ra dde^? ta.o the^m chu+'ng
co+' la` da^n Mie^`n Nam kho^ng muo^'n chie^'n tranh, muo^'n dda^`u ha`ng CS?.
Bo^'i ca?nh pha?n chie^'n nhu+ the^', ra^'t thi'ch ho+.p va` xa'c dda'ng cho
vie^.c � DDo^`ng minh tha'o cha.y�.

2. Nhu+ Tri.nh Cung dda~ vie^'t:

"Nga`y 30 tha'ng 4 thi` So+n o+? la.i. To^i nho+' buo^?i chie^`u ddo' DDo^~
Ngo.c Ye^'n dde^'n ddo'n So+n vo+'i mo^.t nha` ba'o My~, dde^` nghi. So+n la`
dda~ co' ma'y bay ddu+a gia ddi`nh So+n ddi Hoa Ky`�.

DDo^~ Ngo.c Ye^'n la` ai?

O^ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n la` nha^n vie^n Ti`nh ba'o xua^'t sa('c cu?a chi'nh phu?
VNCH. Nhie^.m so+? phu.c vu. la` Phu? DDa(.c U?y Trung U+o+ng Ti`nh ba'o.

Ti`nh ba'o ngo.ai quo^'c dda~ pha't hie^.n ddu+o+.c nhu+~ng hoa.t ddo^.ng cu?a
o^ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n trong sinh vie^n hoa(.c ba'o chi' ta.i Saigon, nhu+ la`
mo^.t ca'n bo^. no^.i tha`nh VC. Ho. dda~ kho^ng bie^'t ra(`ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n
la` nha^n vie^n cu?a phu? DDa(.c U?y Trung U+o+ng Ti`nh Ba'o VNCH, ddu+o+.c ga`i
va`o na(`m vu`ng trong to^? chu+'c ddi.ch, ne^n dda~ mo'c no^'i o^ng DDo^~ Ngo.c
Ye^'n . La` mo^.t ngu+o+`i trung tha`nh vo+'i dda^'t nu+o+'c, o^ng Ye^'n tri`nh
su+. vie^.c na^`y le^n thu+o+.ng ca^'p dde^? xin chi? thi.. O^ng dda~ ddu+o+.c
Phu? DDa(.c U?y Trung U+o+ng cha^'p thua^.n dde^? o^ng la`m vie^.c cho ti`nh
ba'o ngo.ai quo^'c.

To^i ba.ch ho'a tru+o+`ng ho+.p cu?a o^ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n, bo+?i le~, chi'nh
the^? VNCH kho^ng co`n, va` o^ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n cu~ng dda~ ye^n nghi~.
Nhu+ng o^ng co`n dde^? la.i mo^.t no^~i oan sai tre^n co~i ddo+`i phie^`n muo^.n
na`y. Va` nhu+~ng ddie^`u to^i no'i ra kho^ng co`n vi pha.m an ninh ca' nha^n
cu?a o^ng nu+~a, cho ne^n to^i pha?i no'i. Mu.c ddi'ch cu?a to^i la` chi? muo^'n
minh oan, hay ddu'ng ho+n la` tra? la.i danh du+. cho mo^.t nha` ba'o ta`i ba,
ye^u nu+o+'c. Khi ta^'m hi`nh o^ng Ye^'n ngo^`i chung vo+'i te^n Nguye^~n Ta^'n
Du~ng Thu+? tu+o+'ng chi'nh phu? CSVN ddu+o+.c tung ra, thi` du+ lua^.n lie^`n
cho o^ng Ye^'n la` CS. Mu.c ddi'ch cu?a vie^.c la`m na`y cha('c ai cu~ng hie^?u.

Ta^'m hi`nh ddo', ho+i gio^'ng truo+`ng ho+.p ta^'m hi`nh cu?a nhie^'p a?nh gia
My~ Adams chu.p Thie^'u Tu+o+'ng Nguye^~n Ngo.c Loan ba('n te^n dda(.c co^ng CS
Ba?y Lo^'p, trong Ma^.u Tha^n 1968 ta.i Sa`igon. Ta^'m hi`nh ddo' chi? co' the^?
no'i le^n ddu+o+.c mo^.t nu+?a nhu+~ng gi` ma` Adam muo^'n no'i. Co`n mo^.t
nu+?a kia thi` ca^`n pha?i pha^n ti'ch tha^.t ky~ ca`ng, ro^`i ha~y ke^'t lua^.n
ve^` Thie^'u Tu+o+'ng Nguye^~n Ngo.c Loan, cu~ng chu+a muo^.n .

Cu~ng va^.y, DDo^~ ngo.c Ye^'n ngo^`i chung vo+'i Nguye^~n Ta^'n Du~ng co' the^?
vi` nghie^.p di~ ti`nh ba'o va` mo^'i da^y vu+o+ng va^'n cu?a o^ng ta chu+a
du+'t. Bo+?i vi` nga`y xu+a o^ng dda~ pha?i vi` nhie^.m vu., tua^n le^.nh
thu+o+.ng ca^'p, la` Phu? DDa(.c U?y Trung U+o+ng Ti`nh Ba'o VNCH, ho.at ddo^.ng
cho ti`nh ba'o ngo.ai quo^'c. Va` con ta(`m la.i pha?i tie^'p tu.c nha? to+.
DDo' cu~ng la` chuye^.n bi`nh thu+o+`ng cu?a mo^.t ngu+o+`i la`m ti`nh ba'o
chuye^n nghie^.p nhu+ o^ng ma` tho^i. Co`n tra'i tim o^ng va^~n dde^? la.i VNCH

Xin tra? la.i co^ng ba(`ng, co^ng ly' va` danh du+. cho o^ng DDo^~ Ngo.c Ye^'n,
mo^.t chie^'n si~ ti`nh ba'o xua^'t sa('c cu?a Phu? DDa(.c U?y Trung U+o+ng
Ti`nh Ba'o VNCH

Va^.y thi`, chuye^.n DDo^~ Ngo.c Ye^'n ddi cu`ng nha` ba'o My~ dde^'n, dde^`
nghi. ddo'n So+n va` gia ddi`nh ddi My~ va`o nga`y 30.4.1975 theo le^.nh cu?a
ai?

- Phu? DDa(.c U?y Trung uo+ng ti`nh ba'o VNCH? DDie^`u na`y kho^ng co'.

- Ti`nh ba'o VC?

- Ti`nh ba'o Ngoa.i Quo^'c?

Cha('c qui' vi. dda~ bie^'t ca^u tra? lo+`i, la` ai dda~ pha'i DDo^~ Ngo.c Ye^'n
va` nha` ba'o My~ dde^'n ddu+a TCS va` gia ddinh ddi My~, kho^ng ca^`n to^i
pha?i no'i ra.

Nhu+~ng pha^n ti'ch cu?a CSQG Thu+`a Thie^n Hue^' va` suy nghi~, y' kie^'n cu?a
to^i ve^` Tri.nh Co^ng So+n

La` mo^.t ca'n bo^. ddie^`u khie^?n TCS trong chie^'n ddi.ch xa^m nha^.p va`o
ha`ng ngu~ ca'c to^? chu+'c CS ta.i Hu, trong mo^.t tho+`i gian kha' da`i, BCH
CSQG Thu+`a Thie^n Hue^' va` to^i co' nhu+~ng nha^.n xe't sau dda^y.

1. Ma(.c da^`u ho+.p ta'c vo+'i co+ quan ti`nh ba'o quo^'c gia nhu+ng tra'i tim
cu?a TCS dda~ da`nh cho CS.

2. Nhu+~ng xa'o tro^.n chi'nh tri., nhu+~ng cuo^.c bie^?u ti`nh , ddi`nh co^ng
ba~i thi., nhu+~ng nga`y tuye^.t thu+.c, nhu+~ng dde^m kho^ng ngu?, nhu+~ng ma`n
va(n nghe^. dda^'u tranh pha?n chie^'n, ddo`i ho`a bi`nh (nhu+ ddo`i ke.o? nghe
tha^.t la` de^~! tha^.t la` nga^y tho+!), ddo`i ngu+o+`i My~ ru't qua^n, cu?a
dda'm tri' va^.n no^.i tha`nh, die^~n ra trie^`n mie^n ta.i DDa.i Ho.c Hue^',
tre^n kha('p ngo? ddu+o+`ng cu?a co^' ddo^. Co^ng khai , hoa(.c bi' ma^.t, TCS
dde^`u go'p tay va`o.

3. No^~i so+. lo+'n nha^'t trong ddo+`i TCS la` so+. ddi li'nh. Vi` the^',
ba(`ng mo.i gia', cha^'p nha^.n mo.i ddie^`u kie^.n, dde^? y ddu+o+.c bao che
tro^'n li'nh. Ngoa`i ra, dde^? cha('c a(n, TCS co`n quye^'t ta^m ve va~n ca'c
gio+'i chu+'c cao ca^'p cu?a chi'nh quye^`n VNCH thi'ch nha.c cu?a y, dde^? cho
y de^~ da`ng tro^'n li'nh. TCS dda~ tro+? tha`nh con ngu+o+`i he`n ha. thie^'u
tu+ ca'ch

Tri.nh Cung no'i:

�TCS sai la^`m vo+'i ngu+o+`i CS nhu+ sau:

Kho^ng o+? trong ddu+o+`ng da^y cu?a mo^.t to^? chu+'c va` chi.u su+. la~nh
dda.o cu?a mo^.t to^? chu+'c ddo'.�

Pha't bie^?u cu?a Tri.nh Cung hoa`n toa`n du+.a tre^n ca?m ti'nh, kho^ng du+.a
tre^n su+. kie^.n. Pha't bie^?u na`y hoa`n toa`n sai su+. tha^.t.

O^ng Tri.nh Cung, theo ghi nha^.n cu?a CSQG, dda~ ddo^?i te^n tu+` Nguye^~n Va(n
Lie^~u ra tha`nh Tri.nh Cung, kho^ng chi? bo+?i ti`nh ba.n vo+'i TCS, ma` co`n
bo+?i quan he^. ti`nh ca?m vo+'i co^ em ga'i TCS la` Tri.nh Vi~nh Thu'y. Co'
the^? vi` mo^'i ra`ng buo^.c ti`nh ca?m nhie^`u ma(.t dda~ che mo+` su+. sa'ng
suo^'t, ne^n Tri.nh Cung dda~ kho^ng bie^'t ra(`ng o^ng anh re^~ hu.t ddang
hoa.t ddo^.ng CS.

To^i xin xa'c ddi.nh: Tri.nh Co^ng So+n na(`m trong to^? chu+'c tri' va^.n cu?a
co+ quan Tha`nh U?y VC Hue^' ha(?n hoi. Va` ca'n bo^. la~nh dda.o chi? huy TCS
la` Le^ Kha('c Ca^`m

TCS dda~ na(`m trong to^? chu+'c na(`m vu`ng ta.i Hue^'. Tu+`ng nhu'ng tay
pho^'i ho+.p gia?i thoa't Hoa`ng Phu? Ngo.c Tu+o+`ng, Hoa`ng phu? Ngo.c Phan,
theo chi? thi. cu?a B5 va` tha`nh u?y. Sau na`y, nhu+~ng te^n dda.i a'c ddo'
tro+? tha`nh ddao phu? thu? Te^'t Ma^.u Tha^n. TCS nghi~ gi` khi vie^'t va`
ha't: �Chie^`u ddi qua ba~i da^u, ha't tre^n nhu+~ng xa'c ngu+o+`i, to^i dda~
tha^'y, nhu+~ng ho^' ha^`m, dda~ cho^n vu`i tha^n xa'c anh em...�

Xin ho?i vong ho^`n TCS, ai cho^n xa'c anh em? Ai dda~ dda^.p dda^`u anh em? Va`
ai dda~ giu'p gia?i cu+'u nhu+~ng dda.i ddo^` te^? na`y, dde^? tro+? ve^` gie^'t
da^n la`nh Hue^'? TCS co' tra'ch nhie^.m trong chuye^.n na`y hay kho^ng? Xin
ho?i vong ho^`n o^ng?

Bie^'t ra^'t ro~ ai ga^y ra chuye^.n tha?m sa't ru`ng ro+.n ta.i que^ hu+o+ng
cu?a chi'nh mi`nh, nhu+ng TCS sau ddo' va^~n tie^'p tu.c hoa.t ddo^.ng na(`m
vu`ng. TCS co`n co' tra'i tim kho^ng? Co' ti`nh nguo+`i kho^ng? Ro^`i TCS va^~n
vie^'t nha.c pha?n chie^'n, mu.c ddi'ch pha?n ddo^'i chie^'n tranh mo^.t
chie^`u. Co' nghi~a la` TCS chi? pha?n ddo^'i cuo^.c chie^'n dda^'u cu?a
ngu+o+`i ddang pha?i tu+. ve^.. Co`n thi` TCS u?ng ho^. va` tie^'p tay cho su+.
xa^m la(ng ba(`ng vu~ khi' cu?a CS ddo^'i vo+'i ngu+o+`i da^n Mie^`n Nam. Nhu+
va^.y, thu+? ho?i TCS co' lu+o+ng thie^.n kho^ng? Nhu+~ng lo+`i le~ mang ti'nh
trie^'t ly' ve^` tha^n pha^.n con ngu+o+`i, trong nha.c TCS co' tha^.t su+. tu+`
tra'i tim anh ta? No' co' chu't ti`nh ngu+o+`i na`o kho^ng? Hay chi? la`
nhu+~ng giai ddie^.u vay mu+o+.n do^'i tra', phu.c vu. cho a'c quy??

Tri.nh Co^ng So+n pho^'i ho+.p thu+o+?ng xuye^n vo+'i lu+.c lu+o+.ng Sinh Vie^n
Gia?i pho'ng tha`nh pho^' Hue^' cu?a tru+o+`ng DDa.i Ho.c Hue^', nha(`m thi
ha`nh co^ng ta'c da^n va^.n, tri' va^.n, qua nhu+~ng ho^.i tha?o, ca nha.c pha?n
chie^'n. Te^n tuo^?i dda'm CS na(`m vu`ng co' lie^n he^. cha(.t che~ vo+'i y
to^i dda~ vie^'t o+? pha^`n tre^n.

Theo Tri.nh Cung, Trinh Co^ng So+n:

�Kho^ng da'm thoa't ly theo MTGPMN�. DDie^`u na`y hoa`n toa`n kho^ng ddu'ng,
bo+?i le~:

Vai tro` va` tra'ch nhie^.n cu?a TCS ra^'t quan trong trong vie^.c ga^y suy su.p
tinh tha^`n ye^u nu+o+'c cu?a nhie^`u ta^`ng lo+'p thanh nie^n Mie^`n Nam Vie^.t
Nam. Qua nhu+~ng ba?n nha.c pha?n chie^'n, TCS dda~ ta.o ddu+o+.c mo^.t ti`nh
tra.ng ta^m ly' u+o+n he`n chu? ba.i cho mo^.t so^' ngu+o+`i Mie^`n Nam. Mo^.t
so^' kha'c pha?n u+'ng cho^'ng chi'nh quye^`n, ga^y ba^'t lo+.i ve^` ma(.t
chi'nh tri. cho quo^'c gia. Nhu+ va^.y, TCS dda~ va` ddang thu+.c hie^.n
ddu+o+.c su+' ma.ng ma` CS ra^'t ca^`n tho+`i ba^'y gio+`

Ne^'u TCS thoa't ly, thi` nha.c TCS se~ bi. chi'nh quye^`n ca^'m. Va` nhu+ the^'
thi` la`m sao co' nhu+~ng buo^?i ho^.i tha?o cho^'ng chie^'n tranh? La`m sao TCS
co' the^? ddi'ch tha^n tham du+., pho^? bie^'n nha.c pha?n chie^'n? La`m sao
tro+? tha`nh tha^`n tu+o+.ng, lo^i cuo^'n ddo^ng dda?o gio+'i tre? tham du+.
ta.i ca'c tru+o+`ng DDai ho.c Hue^', Saigo`n, DDa` La.t?

Ve^` phu+o+ng die^.n na^`y, ta tha^'y ngay, MTGP dda~ kho^n ngoan dde^? TCS o+?
la.i ha^.u phu+o+ng ddi.ch, co' lo+.i nhie^`u ho+n la` ru't TCS ra ma^.t khu.

Ho+n nu+~a ne^'u TCS thoa't ly ra ma^.t khu, thi` kho^ng pha?i tu+. y' y quye^'t
ddi.nh ddu+o+.c, ma` do Tha`nh u?y Hue^'. Y kho^ng ga(.p nguy hie^?n nhu+
Tu+o+`ng va` Phan, thi` ta.i sao pha?i ddie^`u y ra ma^.t khu? Trong khi nhu
ca^`u hie^.n die^.n cu?a y ta.i ca'c ddo^ thi., dde^? ho^? tro+. cho ca'c ta^`ng
lo+'p qua^`n chu'ng dda^'u tranh, ro~ ra`ng co' lo+.i cho MTGP nhie^`u ho+n.

Co' mo^.t va`i su+. vie^.c lie^n quan dde^'n TCS to^i va^~n thuo+?ng nghe tre^n
mo^.t so^' ba'o chi', die^~n dda`n tranh ca~i ba`n lua^.n:

1. Trinh Cung va` mo^.t va`i ngu+o+`i dda~: no'i trong Ma^.u tha^n 1968 Trinh
Co^ng So+n bi. CS gie^'t hu.t.

Ai gie^'t hu.t TCS? Hoa`ng phu? ngo.c Tu+o+`ng? Hoa`ng Phu? Ngo.c Phan? Nguye^~n
DDa('c Xua^n?

Ba te^n a'c quy? na`y khi ddo' ddang o+? ca'nh Ba('c cu?a tra^.n dda'nh Hue^'.
Tu+'c vu`ng chie^'n tra^.n Qua^.n I va` Qua^.n II. Ca? ba ddang say su+a la^'y
ma'u tu+o+i, gie^'t ddo^`ng ba`o vo^ to^.i, la`m gi` co' thi` gio+` dde^? ma`
sang qua^.n III, no+i TCS tru' ngu.? Ma` ne^'u co' qua ddu+o+.c Qua^.n III
cha(ng nu+~a, thi` cu~ng chi? dde^? o^m nhau vui mu+`ng, cu`ng ha't ba`i: �Nhu+
co' ba'c Ho^` trong nga`y vui dda.i tha('ng�. Vi` TCS vo+'i bo.n na`y �vu+`a la`
ddo^`ng chi', vu+`a la` anh em ma`�

To^i khi ddo' la` pho' Tru+o+?ng ty CSDDB, va` la` Qua^.n tru+o+?ng qua^n III,
vu`ng TCS tru' ngu.. Vi` va^.y to^i bie^'t ro~ chuye^.n na^`y la('m, xin ddu+`ng
bi.a dda(.t.

2. Nga`y 30.4.1975 TCS cu`ng gia ddi`nh dda~ va`o Phi tru+o+?ng Ta^n So+n Nha^'t
dde^? ddi cu`ng Thie^'u Tu+o+'ng Nguye^~n Cao Ky`, nhu+ng TCS va` gia ddi`nh
dda~ bi. o^ng Ky` bo? ro+i. La.i mo^.t chuye^.n bi.a dda(.t nu+~a.

Nga`y 28 tha'ng 4. 1975 to^i ga(.p TCS ta.i mo^.t ddi.a ddie^?m dda~ he.n
tru+o+'c, ta.i tha`nh pho^' Saigon. To^i no'i vo+'i TCS:

- �To^i la` ngu+o+`i se~ ddu+a anh ddi. DDa~ co' phu+o+ng tie^.n cho anh va` gia
ddi`nh. Mo^~i ngu+o+`i chi? mang mo^.t xa'ch tay nho? ma` tho^i�.

TCS dda~ tra? lo+`i to^i:

- �Ca'm o+n Lie^n Tha`nh, nhu+ng mi`nh quye^'t ddi.nh o+? la.i. Ngu+o+`i ca^`n
ddi la` Lie^n Tha`nh, ne^n ddi ga^'p ddi�.

To^i chia tay TCS khoa?ng 11 gio+` tru+a nga`y 28 tha'ng 4 na(m 1975.

Sa'ng 30 tha'ng 4 na(m 1975 khi to^i ddang o+? tre^n ta`u ngoa`i vu`ng bie^?n
Vu~ng Ta`u, thi` TCS ha't ba`i �No^'i Vo`ng Tay Lo+'n� tre^n dda`i pha't thanh
Saigo`n. TCS ddo'n nhu+~ng ngu+o+`i anh em ddo^`ng chi' cu?a TCS va`o tha`nh
pho^', dde^? no^'i vo`ng tay lo+'n cu?a quy?, cu?a la.c ha^.u, nghe`o ddo'i, co+
cu+.c. Ngu+o+`i cho+~ TCS dde^'n dda`i pha't thanh Saigon sa'ng nga`y 30 tha'ng
4 na(m 1975, ngoa`i Nguye^~n Hu+~u DDo^'ng co`n co' Nguye^~n Hu+~u Tha'i.
Nguye^~n hu+~u Tha'i la` te^n dda(.c co^ng thuo^.c tha`nh u?y Saigo`n, thu?
pha.m tung lu+.u dda.n gie^'t che^'t Gia'o su+ Nguye^~n va(n Bo^ng Vie^.n
tru+o+?ng Ho.c vie^n Quo^'c Gia Ha`nh cha'nh

Cuo^.c chie^'n dda~ cha^'m du+'t ho+n 34 na(m qua, nhu+ng vo`ng tay cu?a qu?y
ma` TCS dda~ mo+ uo+'c dde^? �no^'i vo`ng tay lo+'n� va^~n co`n sie^'t cha(.t
va^.n me^.nh da^n to^.c. Ha(?n TCS du+o+'i suo^'i va`ng va^~n co`n vui la('m,
vi` co' nhie^`u ngu+o+`i va^~n co`n ngu+o+~ng mo^. ba`i ha't �No^'i Vo`ng Tay
Lo+'n� na`y!

Ca'i phi ly' cu?a ho^`i ke^'t thu'c cu?a cuo^.c chie^'n na`y, ma` mo^.t ngu+o+`i
thuo^.c the^' he^. mo^.t ru+o+~i nhu+ Ba'c si~ Cha^u An Huy Tha`nh, trong mo^.t
ba`i vie^'t, dda~ pha?i nga^.m ngu`i:

� Ke^? tu+` nga`y 30.4.1975 dde^'n nay, trong ta^m kha?m cu?a ta^'t ca? ngu+`oi
Vie^.t Nam dde^`u kho^ng nguo^i ca^u ho?i: Ta.i sao Mie^`n Nam la.i thua? Ta.i
sao ca'i ddu'ng la.i thua ca'i sai? Ta.i sao ca'i a'c la.i tha('ng ca'i thie^.n?
Ca^u ho?i na`y kho^ng nhu+~ng ddo^'i vo+'i ngu+o+`i Vie^.t o+? Mie^`n Nam ma`
co`n la` ca^u ho?i cho ca? the^' he^. thanh nie^n lo+'n le^n sau cuo^.c chie^'n
tranh trong ca? nuo+'c. Va` ma~i ma~i se~ la` ca^u ho?i ddau thuo+ng cho li.ch
su+? vie^.t Nam muo^n ddo+`i sau�.

To^i dda~ pha?i cu'i ma(.t khi ddo.c ca^u ho?i na`y

Pha?i, ddu'ng, the^' he^. cu?a chu'ng to^i dda~ co' lo^~i vo+'i que^ hu+o+ng,
vo+'i ddo^`ng ba`o. Chu'ng to^i dda~ dde^? cho �Ca'i ddu'ng thua ca'i sai. Ca'i
a'c tha('ng ca'i thie^.n�.

The^' nhu+ng chu'ng to^i dda~ thua vi` kho^ng co`n su'ng dda.n, dde^? cho^'ng
la.i su'ng dda.n cu?a toa`n bo^. lu+.c luo+.ng CS quo^'c te^'. Chu'ng to^i co'
lo^~i, nhu+ng chu'ng to^i cu~ng dda~ ta^.n lu+.c.

Ai dda~ ga^y ra chuye^.n kho^ng co`n su'ng dda.n na`y? Truy nguye^n ca^u ho?i,
chu'ng ta pha?i nha^.n tha^'y ra(`ng, ca'i ddau cu?a Mie^`n Nam la` dda~ co'
nhu+~ng ke? tho+` ma CS, no^'i gia'o cho gia(.c. DDa~ giu'p ta.o ra nhu+~ng
bie^'n ddo^.ng chi'nh tri. ta.i Saigon va` ta.i Mie^`n Trung. Lu+?a cu?a nhu+~ng
cuo^.c xuo^'ng ddu+o+`ng, tu+. thie^u, dda^'u tranh ba.o ddo^.ng, dda~ la`
nguye^n nha^n cho phong tra`o pha?n chie^'n quo^'c te^' va` ta.i My~. Cuo^'i
cu`ng, mo^.t so^' ke? pha?n chie^'n ta.i My~ tro+? tha`nh nhu+~ng vi. da^n cu+~,
nghi. si~.. tha(?ng tay ca('t vie^.n tro+. cho Mie^`n Nam, mo^.t xu cu~ng
cha(?ng! CS dda~ ddi bo^. va`o Mie^`n Nam, ngo^`i xo^?m le^n ngo^i vi. tho^'ng
tri., ga^y bao ta`n ha.i cho dda^'t nu+o+'c, ba'n ddu+'ng tie^`n ddo^` non so^ng
cho Ba('c Kinh.

Trong suo^'t chie^`u da`i cuo^.c chie^'n, Qua^n Lu+.c VNCH, lu+.c lu+o+.ng Ca?nh
Sa't Quo^'c Gia, dda~ che^' ngu+. ddu+o+.c ca'i sai, ho. dda~ bo'p na't ddu+.o+c
ca'i a'c. Ho. dda~ ba?o ve^. ddu+o+.c bo+? co~i, ba?o ve^. ddu+o+.c sinh ma.ng
va` ta`i sa?n cu?a ddo^`ng ba`o. The^' nhu+ng, be^n ca.nh ddo', la` nhu+~ng ke?
la~nh dda.o qua^n su+. cu~ng nhu+ ha`nh cha'nh, ca'c vi. go.i la` � chi'nh tri.
gia� dda~ u+o+n he`n xu ni.nh, dda~ bo+. ddo+~ nhu+~ng the^' lu+.c to^n gia'o
dden to^'i dde^? ddu+o+.c vinh tha^n. Ho. nha('m ma('t la`m ngo+, ma(.c dda^`u
bie^'t ro~ ra(`ng, nhu+~ng ke? la~nh dda.o to^n gia'o ma` ho. ddang du+.a va`o,
la` nhu+~ng te^n VC na(`m vu`ng. Nhu+ Tri' Quang, Thie^.n Sie^u, DDo^n Ha^u,
Cha'nh Tru+.c, Nhu+ Y' v..v... ho. kho^ng da'm cuo+~ng, da'm cho^'ng la.i bo.n
chu'ng. Vi` cho^'ng la.i, ho. se~ ma^'t he^'t danh vong tie^`n ta`i chu+'c
tu+o+'c. Ho. thua^`n phu.c Tri' Quang, DDo^n Ha^.u, Thie^.n Sie^u, Cha'nh Tru+.c
thua^`n phu.c tha^`n linh.

Ngoa`i nhu+~ng te^n CS ddo^.i lo^'t tu ha`nh ma` to^i vu+`a ke^? tre^n ,co`n co'
mo^.t dda'm tri' thu+'c khoa ba?ng, sinh vie^n, dda~ ddu+o+.c o^ng ba` cha me.
cu?a bo.n chu'ng du`ng tie^`n ba.c, du`ng lu'a ga.o, du`ng thu+.c pha^?n, du`ng
tinh hoa le^~ nghi~a, dda.o ddu+'c cu?a mie^`n nam nuo^i na^'ng da.y do^~, dda`o
ta`o chu'ng ne^n ngu+o+`i, dde^? ro^`i, mo^.t so+'m mo^.t chie^`u, chu'ng quay
la.i pha?n bo^.i o^ng ba`, cha me., anh em, ba.n be`, ddi theo CS. Chu'ng ddem
AK ve^` tha`nh pho^' ba('n pha', sa't ha.i ddo^`ng ba`o. Bo.n na`y la` ai? bo.n
chu'ng la` dda'm VC na(`m vu`ng, la` dda'm tha`nh pha^`n thu+' ba, la` dda'm
gia'o su+ va` sinh vie^n ta.i Hue^' ma` to^i dda~ ne^u te^n ho. nhie^`u la^`n
o+? pha^`n tre^n. Va` to^i se~ la^.p ddi la^.p la.i nhu+~ng ca'i te^n na`y cho
dde^'n ma~n ddo+`i to^i. DDie^?n hi`nh la`: Le^ va(n Ha?o, Hoa`ng phu? ngo.c
Tuo+`ng, Ngo^ kha, Tri.nh co^ng so+n, nguye^~n dda('c Xua^n, Phan duy Nha^n,
Pha.m thi. Xua^n Que^'. Va` qua' nhie^`u....

Tu+` sau 1963 dde^'n 1972 dda'm VC ddo^.i lo^'t tu ha`nh pho^'i ho+.p vo+'i
dda'm tri' thu+'c, SV co+ so+? no^.i tha`nh VC, dda~ pha' na't mie^`n nam,
dda(.t bie^.t la` Hue^'. Ha^.u qua? cu?a nhu+~ng vu. tranh dda^'u cu?a Tri'
quang 1966, vu. ta`n sa't ddo^`ng ba`o Hue^' trong Ma^.u Tha^n 1968, vu. mu+u
toan to^?ng no^~i da^.y ta.i Hue^' va`o 5.1972 dde^? chie^'m Hue^' la`m thu?
ddo^ cho MTGPMN, tru+o+'c khi ky' ho`a dda`m Paris 1973, ta^'t ca? chi'nh la`
con ddu+o+`ng da^~n to+'i ha^.u qua? ddau thu+o+ng cu?a nga`y 30.4.1975.

Sau 30.4, TCS dda~ kho^ng dduo+.c su+? du.ng. Ti`nh tra.ng na`y la` chung cho
ta^'t ca? nho'm chi'nh tri. thuo^.c ca'i go.i la` MTGPMN, chu+' kho^ng rie^ng
gi` TCS. Cu~ng may cho TCS, sau na`y ga(.p ba` Phan Lu+o+ng Ca^`m, vo+. thu+'
hai cu?a Vo~ va(n Kie^.t. Ba` Phan Luo+ng Ca^`m Ca^`m la` con nuo^i cu?a Thie^'u
u'y Phan tu+? La(ng trong qua^n ddo^.i Pha'p ta.i Hue^'. Sau na`y Phan tu+?
La(ng tro+? tha`nh dda.i ta' trong qua^n ddo^.i Nha^n da^n cu?a Vo~ nguye^n
Gia'p. Ba` Ca^`m say me^ nha.c Tri.nh Co^ng So+n, va` nho+` ddo', Tri.nh Co^ng
So+n ddu+o+.c Sa'u Da^n, tu+'c Vo~ va(n Kie^.t cu+'u vo+'t. DDo+`i TCS ba('t
dda^`u sang mo^.t trang mo+'i. Ca^'t ca'nh gia`u sang phu' qui', quay la.i ha^'t
hu?i dda'm Tri.nh Cung , Nguye^~n hu+~u DDo^'ng va` dda'm ba.n be` tranh dda^'u
cu~ ta.i Hue^', ma` dda~ mo^.t tho+`i ta^.n su+'c ,ta^.n lo`ng giu'p ddo~ TCS
va` gia ddi`nh y,.

Gia^'c mo^.ng cu+o^'i ddo+`i cu?a TCS la` mong muo^'n tro+? tha`nh dda?ng vie^n
dda?ng CSVN. DDu'ng nhu+ nhu+ Tri.nh Cung dda~ vie^'t trong ba`i �TCS va` tham
vong chi'nh tri.�. Khi gia^'c mo^.ng va`ng na`y bi. Hoa`ng Hie^.p, chi'nh tri.
vie^n cu?a Ho^.i A^m Nha.c tha`nh pho^' HCM, va` cu~ng la` ca'n bo^. tra'ch
nhie^.m qua?n ly' TCS nga(n cha^.n, bo'p na't, thi` TCS tu+'c gia^.n, pha?n
u+'ng ba('ng lo+`i nhu+~ng le~ tu.c ti~u ma` to^i kho^ng da'm la^.p la.i. Nhu+ng
to^i kho^ng he^` nga.c nhie^n la` TCS dda~ no'i nhu+ va^.y. Xin ddo.c ba`i cu?a
TC dde^? bie^'t TCS dda~ no'i gi` vo+'i Hoa`ng Hie^.p

TCS muo^'n tro+? tha`nh dda?ng vie^n CS cha(?ng pha?i vi` ly' tu+o+?ng hoa(.c
thie^'t tha gi` vo+'i dda?ng CSVN lu'c ddo' nu+~a, ma` vi` quye^`n lo+.i cu?a
mo^.t dda?ng vie^n ddu+o+.c hu+o+?ng khi co`n so^'ng va` ngay ca? khi dda~
che^'t.

Nhu+~ng nga`y be^nh ho.an, ga^`n ke^` ca'i che^'t, mong u+o+'c cu?a CTS la`
ddu+o+.c an nghi? trong nghi~a trang da`nh cho nhu+~ng dda?ng vie^n CS.

Nga`y 1.4.2001 TCS tru't ho+i tho+? cuo^'i cu`ng. Gia ddi`nh TCS va` nha^'t la`
Tri.nh Xua^n Ti.nh, ngu+o+`i em trai thu+' hai cu?a TCS dda~ va^'t va? cha.y
cho.t, dde^? cho TCS dduo+.c an nghi? ta.i nghi~a trang da`nh cho dda?ng vie^n
CS trong tha`nh pho^' Saigon, nhu+ng dda~ tha^'t ba.i.

TCS bi. cho^n ta.i nghi~a trang Go` Da^`u Ha.. DDo' la` nghi~a trang bi`nh
thuo+`ng, kho^ng nhu+ uo+'c muo^'n. No+i an nghi? cu?a nhu+~ng ngu+o+`i ma` bo.n
co^.ng Sa?n thu+o+`ng go.i la` Ngu.y Qua^n , Ngu.y Quye^`n, Ngu.y da^n cu?a
chi'nh quye^`n cu~.

Ba mu+oi bo^'n na(m dda~ tro^i qua, nhie^`u tranh lua^.n ve^` �thie^n ta`i� TCS,
ha('n la` ai? la` Quo^'c gia hay CS?

La` ngu+o+`i, vi` ly' do nghe^` nghie^.p, cu`ng the^' he^., tuo^?i ddo+`i suy't
soa't nhau, TCS la` ba.n cu?a anh to^i, tha`nh pho^' Hue^' la.i nho?, ne^n to^i
bie^'t ra^'t ro~ va` sa^u ve^` TCS. Nhu+ng to^i va^~n im la(.ng. Kho^ng pha?i
vi` so+. khi pha?i ddu.ng dde^'n �Thie^n ta`i� Tri.nh Co^ng So+n cu?a mo^.t so^'
kho^ng nho? nhu+~ng ngu+o+`i dda~ va` ddang he^'t lo`ng xuy't xoa ngu+o+~ng
mo^., ma` tha^.t ti`nh vi` trong lo`ng xem thu+o+`ng TCS.

Ba^'t ha.nh thay que^ hu+o+ng xu+' Hue^' va` dda^'t nu+o+'c VN la.i co' �thie^n
ta`i� kie^?u na`y. DDa~ tu+` la^u ro^`i, i't khi to^i muo^'n nha('c dde^'n te^n
TCS. Ra^'t nhie^`u ngu+o+`i ho?i to^i ve^` TCS, vi` ho. bie^'t la` to^i bie^'t
ta^.n ke? ra(ng cha^n to'c toa`n bo^. nho'm na(`m vu`ng Hue^'. Ho. muo^'n to^i
xa'c nha^.n TCS la` ai? Co' hoa.t ddo^.ng CS kho^ng? to^i chi? cu+o+`i ma`
kho^ng no'i. Tha^.t ra thi` cu~ng co' pha^`n muo^'n cho+` xem co' ai ddo' ngoa`i
to^i ra, no'i le^n ddie^`u na`y. Bo+?i vi` to^i tin ra(`ng, to^i kho^ng pha?i
la` nguo+`i duy nha^'t bie^'t con ngu+o+`i tha^.t cu?a TCS

Nhu+ng sau hai ba`i vie^'t cu?a Tri.nh Cung, va` anh Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n
A^u, ga^y tranh lua^.n giu+~a hai phe cho^'ng va` be^nh TCS, to^i quye^'t ddi.nh
no'i ra toa`n bo^. su+. tha^.t. Vi` ba?n tha^n hai ba`i vie^'t cu~ng nhu+ ra^'t
nhie^`u y' kie^'n ve^` TCS dde^`u thie^'u so't, mu` mo+`. Cu~ng de^~ hie^?u, vi`
ca? hai ta'c gia? tre^n co' le~ dde^`u kho^ng bie^'t nhie^`u, bie^'t sa^u ve^`
TCS, thi` la`m sao ddo^.c gia? co' the^? ti`m cho mi`nh mo^.t tha'i ddo^., mo^.t
ly' do na`o ddo' dde^? tie^'p tu.c, hoa(.c ye^u, hoa(.c ha^.n. Vi` the^' ma`
to^i dda~ pha?i no'i ra nhu+~ng gi` ma` to^i bie^'t, ro^`i quy' vi. va` li.ch
su+? tu`y nghi suy nghi~. Ye^u va^~n cu+' ye^u, ghe't va^~n cu+' ghe't. Kho^ng
sao ca?!.

Hay la` quy' vi. co' the^? bi`nh ti~nh ho+n, dde^? dda'nh gia' va` cho.n cho
mi`nh mo^.t thay ddo^?i ti`nh ca?m na`o ddo'?

DDu+o+ng nhie^n, nhu+~ng gi` to^i vu+`a tri`nh ba`y tre^n se~ ga^y so'ng gio'
ddu.ng cha.m. Con ngu+o+`i bi`nh thu+o+`ng ai cu~ng muo^'n so'ng ye^n bie^?n
la(.ng, to^i cu~ng kho^ng kha'c. Nhu+ng vi` la` ngu+o+`i mang ba?n cha^'t
ddu+o+ng dda^`u, tha^'y vie^.c sai tra'i kho' the^? la`m ngo+, thi` giu+~a su+.
tha^.t va` so'ng gio', to^i cho.n su+. tha^.t.

To^i chi.u hoa`n toa`n tra'ch nhie^.m nhu+~ng gi` to^i no'i ve^` TCS . To^i
sa(~n sa`ng tranh lua^.n vo+'i ba^'t ky` ca' nha^n na`o, to^? chu+'c na`o muo^'n
cu`ng to^i tranh lua^.n ve^` TCS o+? ba^'t cu+' no+i na`o, nga`y gio+` na`o,
tre^n ca'c die^~n dda`n co^ng lua^.n. Nhu+ng to^i se~ kho^ng tranh lua^.n vo+'i
ba^'t cu+' ai chi? du`ng bu't danh, bu't hie^.u ma` kho^ng co' te^n tuo^?i ly'
li.ch tha^.t, cu~ng nhu+ nhu+~ng ai kho^ng co' nhu+~ng quan he^. ra`ng buo^.c
tuo+ng ddo^'i vo+'i TCS, dde^? co' the^? ddu+a ra nhu+~ng tho^ng tin kha? ti'n.
Bo+?i vi` ne^'u nhu+ the^', thi` to^i xin tra? lo+`i nhu+ the^' na`y: tu.c ngu+~
VN mi`nh co' ca^u: � no'i chuye^.n vo+'i ca'i dda^`u go^'i co`n su+o+'ng ho+n�

Co' mo^.t ddie^`u la`m to^i a'y na'y. DDo' la` khi nghi~ dde^'n ngu+o+`i ba.n,
ngu+o+`i ddo^`ng ddo^.i cu~, mo^.t ngu+o+`i ra^'t de^~ thu+ong, dda.i u'y Tri.nh
Co^ng Ha`. Xin cho to^i go+?i mo^.t lo+`i xin lo^~i ddo^.c nha^'t dde^'n
ngu+o+`i ba.n tha^n na`y

�Xin lo^~i Tri.nh Co^ng Ha`. To^i kho^ng co`n ca'ch na`o kha'c, to^i pha?i no'i
ra su+. tha^.t. Ma^'t mie^`n Nam la` tra'ch nhie^.m cu?a chu'ng ta. To^i va`
ba.n cu`ng chung ly' tu+o+?ng va` chie^'n tuye^'n. Nhu+ng ba^'t ha.nh thay, anh
cu?a ba.n thi` kho^ng. Anh cu?a ba.n dda~ no^'i gia'o cho gia(.c, ro^`i thi`
gia(.c ba'n ddu+'ng giang so+n!. To^i co' co`n cho.n lu+.a na`o kho^ng?,

Tri.nh Co^ng Ha`! Xin lo^~i ba.n.

Va` co' ai ddo' dda(.t ca^u ho?i cho to^i la` sao kho^ng vie^'t khi TCS co`n
so^'ng? Sao kho^ng dde^? TCS ye^n nghi~. Thu+a quy' vi., to^i kho' co' the^?
vie^'t khi TCS co`n so^'ng la` bo+?i TCS co' nhie^`u kha? na(ng va^~n co`n ddang
hoa.t ddo^.ng cho ti`nh ba'o ngoa.i quo^'c, co' nhie^`u ddie^`u kho^ng the^?
ba.ch ho'a. Co`n ca^u ho?i sao kho^ng dde^? TCS an nghi~? Thu+a quy' vi.,
nhu+~ng to^.i lo^~i vo+'i dda^'t nuo+'c va` da^n to^.c nhu+ the^', co' che^'t
nga`n na(m cu~ng pha?i lo^i ra....

Va` lo+`i cuo^'i cu?a to^i cho ba`i vie^'t na`y, va` cho TCS, ddo' la` nhu+~ng
nha^.n xe't cu?a To^' Hu+~u ve^` nhu+~ng nha^n va^.t no^~i tie^'ng cu?a mie^`n
nam, trong ddo' co' TCS. To^' Hu+~u dda~ nha^.n xe't ve^` TCS nhu+ sau:

�TCS la` tha`nh pha^`n kho^ng dda'ng tin ca^.y. ly' li.ch xa^'u. Cha va` nhie^`u
ngu+o+`i trong gia ddi`nh tho+`i tru+o+'c dda~ tham gia qua^n ddo^.i Pha'p, la`m
pho`ng nhi` cu?a qua^n ddo^.i Pha'p ta.i Hue^'. Tha(`ng na`y so^'ng nga~ theo
chie^`u gio'�.

�TCS dda~ bi. Tra^`n Hoa`n tru` ye^?m thi` cu~ng cha(?ng co' gi` la.�.

To^i kho^ng bie^'t khi co`n so^'ng, Tri.nh Co^ng So+n co' bie^'t CS dda~ nhi`n
TCS nhu+ va^.y kho^ng? Cha(?ng le~ to^i co`n bie^'t ma` TCS la.i kho^ng bie^'t?
Phu? pha`ng va` nhu.c nha~ qua'! Tha^.t uo^?ng co^ng no^ bo^.c ta^.n tu.y vo+'i
chi'nh quye^`n Ca'ch Ma.ng.

Tu?i nhu.c cho thay cho ba^'t cu+' ai ma~i ti`m danh vo.ng trong ddi.a ngu.c,
nhu+ dda'm na(`m vu`ng Tri.nh Co^ng So+n.

Lie^n Tha`nh