Chu? tru+o+ng 'xa~ ho^.i co^ng da^n' ho+.p ta'c vo+'i VC theo ca'ch Phan Chu Trinh, Ha` Si~ Phu, va^~n co`n bi. VC ghe't ca('t ddie^.n thoa.i, mang 'bi.nh tho+`i the^''
nguo...@gmail.com
DT, 25.7.08
Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n A^u
Houston - Hoa Ky`, tha'ng 7 na(m 2008
Anh Ha` Si~ Phu tha^n me^'n,
Ga^`n hai na(m nay chu'ng ta kho^ng tro` chuye^.n ddu+o+.c vo+'i nhau,
vi` Nha` Nu+o+'c va^~n co`n "ta.m kho'a" ddie^.n thoa.i cu?a anh.
Tha^.m chi' "email" cho nhau cu~ng ra^'t ho.a hoa(`n, vi` mo^~i la^`n
su+? du.ng ma'y vi ti'nh thi` anh pha?i dde^'n nho+` ma'y o+? nha` ngu
+o+`i ba.n. To^i bie^'t anh cu~ng nhu+ nhie^`u ngu+o+`i VN co' lu+o
+ng tri dde^`u mang no^~i ddau nhu+'c nho^'i ca(n be^.nh ... tho+`i
the^'. Do su+. gia'n ddoa.n tho^ng tin, ne^n du` to^i muo^'n gu+?i
chu't i't thuo^'c men ve^` dde^? giu'p anh tri. lie^.u ma` cha(?ng
bie^'t gia?i quye^'t ba(`ng ca'ch na`o. Co' le~ ca(n be^.nh tho+`i
the^' cu?a anh kho^ng the^? na`o chu+~a kho?i, ngoa.i tru+` que^ hu+o
+ng ta sa.ch he^'t loa`i sa^u da^n mo.t nu+o+'c kho^'ng che^', tri.
vi`.
To^i nghe no'i nga`y 9 tha'ng 5 na(m 2008, o^ng To^?ng La~nh su+. Hoa
Ky` - Kenneth J. Fairfax - cu`ng vo+'i mo^.t nha^n vie^n phu. tra'ch
chi'nh tri. le^n DDa` La.t dde^? ga(.p go+~ mo^.t so^' nha` da^n chu?
ma` chi? co' ca'c anh Bu`i Minh Quo^'c, Tie^u Dao Ba?o Cu+., Mai Tha'i
Li~nh tham du+.; co`n anh thi` va('ng ma(.t vi` ddang la^m tro.ng
be^.nh. Tin kho^ng xa'c ddi.nh ro~ be^.nh la` be^.nh gi`, cho dde^'n
khi ddo.c ba`i tre^n trang ma.ng Tro+`i Nam to^i bo^~ng cho+.t tha^'y
ma^'y va^`n tho+ "tho+`i the^'" cu?a anh thi` mo+'i bie^'t anh vu+`a
kho?i ...be^.nh tri~. Tuy ddang na(`m ddie^`u tri. trong nha` thu+o
+ng, anh cu~ng dda~ vie^'t "ddo^i ddie^`u suy nghi~" gu+?i o^ng To^?ng
La~nh su+. Hoa Ky` dde^? no'i le^n quan ddie^?m cu?a mi`nh. Quan
ddie^?m khai da^n tri' cu?a anh dda~ ddu+o+.c cu. Phan Ta^y Ho^` dde^`
xu+o+'ng du+o+'i tho+`i da^n ta bi. bo.n xa^m lu+o+.c Pha'p ddo^ ho^.
ma` cho dde^'n nay ca'c quan cai tri. o+? ta.i mo^.t dda^'t nu+o+'c
dda~ khoe co' "ddo^.c la^.p, tu+. do, ha.nh phu'c" va^~n xem chuye^.n
da^n tri' la` ddo^` bo?!
To^i tu+`ng thu' nha^.n vo+'i mo.i ngu+o+`i ra(`ng to^i ra^'t "Me^"
ddo.c va(n, tho+, phu', ca^u ddo^'i cu?a anh ho+n he^'t tha?y, vi` o+?
ba^'t cu+' la~nh vu+.c na`o anh dde^`u to? ra ho'm hi?nh, ta`i hoa
mo^.t ca'ch he^'t su+'c dda'ng ye^u. DDa(.c bie^.t nhu+~ng ba`i ly'
lua^.n chi'nh tri. kho^ khan ma` du+o+'i ngo`i bu't cu?a anh cu~ng tro
+? ne^n bay bu+o+'m, la? lu+o+'t. Chu+~ Me^ to^i dda(.t trong ngoa(.c
ke'p bo+?i vi` chu'ng ta la` hai tru+. dda`n o^ng ma` no'i Me^ nhau
thi` e bi. coi nhu+ pha.m lua^.t ... Ho^`i Gia'o. To^i ma.n phe'p
go.i anh la` tha^`y phu` thu?y cu?a chu+~ nghi~a, lie^.u co' ngoa
ngoa('t la('m kho^ng?
Trong DDa.i ho^.i Trung U+o^ng vu+`a qua, To^?ng Bi' thu+ No^ng DDu+'c
Ma.nh khi tuye^n ddo.c ba`i die^~n va(n khai ma.c dda~ dda(.t na(.ng
ca'i chu? dde^` la`: Ho^.i nghi. ca^`n la`m ro~ nguye^n nha^n kha'ch
quan va` chu? quan da^~n to+'i ca'c va^'n dde^` kinh te^' - xa~ ho^.i
tho+`i gian qua. Co' le~ No^ng DDu+'c Ma.nh gia? mu` sa mu+a hoa(.c
gia? da.ng ba^`n ta(ng dde^? kho^ng bie^'t ti`nh tra.ng dda.o ddu+'c
suy ddo^`i, kinh te^' khu?ng hoa?ng, xa~ ho^.i ba(ng hoa.i la` ha^.u
qua? ta^'t ye^'u cu?a mo^.t dda?ng chi'nh tri. ddang ca^`m quye^`n
tre^n xu+' so+? ta ddu+o+.c xa^y du+.ng tre^n su+. lu+`a dda?o, do^'i
tra', bi.p bo+.m, ta`n a'c, man ro+. va` pha?n phu'c hay sao? To^i
no'i nhu+ the^' kho^ng pha?i do ta^m ly' ha^.n thu`, cay cu' cu?a ngu+o
+`i thua tra^.n nha(`m bo^i nho. ddo^'i thu? cu?a mi`nh dda^u nhe'!
Chi'nh cu+.u DDa.i ta' Pha.m Que^' Du+o+ng cu~ng dda~ tu+`ng pha't
bie^?u tre^n dda`i pha't thanh quo^'c te^' ra(`ng da?ng CSVN la` mo^.t
da?ng Cu+o+'p! Thu+.c ra la` ho. te^. ha.i ho+n dda?ng cu+o+'p ra^'t
nhie^`u, vi` dda?ng cu+o+'p ddi cu+o+'p cu?a gie^'t ngu+o+`i kho^ng
nha^n danh To^? Quo^'c va` Da^n To^.c! Vo+'i la.i qua^n cu+o+'p
kho^ng bao gio+` chu? tru+o+ng cha me., vo+. cho^`ng, con ca'i dda^'u
to^' la^~n nhau. Mo^.t dda?ng tu+. khoa'c cho mi`nh vai tro` "gia?i
pho'ng da^n to^.c" ma` la^'y ca^u "cu+'u ca'nh bie^.n minh phu+o+ng
tie^.n" la`m phu+o+ng cha^m ha`nh ddo^.ng thi` dda^u co' the^? tu+`
bo? ba^'t cu+' ddie^`u gi` - du` ta`n a'c, ba^'t nha^n, vo^ lua^n
dde^'n dda^u - dde^? dda.t cho ky` ddu+o+.c mu.c ddi'ch gia`nh "Lo+.i,
Quye^`n" ve^` tay mi`nh? A'p du.ng chu? tru+o+ng "ta^.p the^? la~nh
dda.o, ca' nha^n phu. tra'ch" mo+'i nghe qua tu+o+?ng chu+`ng da^n
chu? la('m, kho^ng de` dda^'y la` ca'ch tro^'n tra'nh tra'ch nhie^.m
ca' nha^n. Co^ng an ddi ba('t ngu+o+`i bi. na.n nha^n ho?i ai ky'
le^.nh ba('t thi` cu+' kho+i kho+i ddo^? cho ca^'p tre^n! Ha`ng tra(m
du+. a'n, co^ng tri`nh xa^y du+.ng su.p ddo^? ga^y che^'t choc cu~ng
kho^ng ai bi. truy to^'.
DDe^? giu'p No^ng DDu+'c Ma.nh ti`m ra nguye^n nha^n vi` dda^u ne^n
no^~i nu+o+'c nha` tan hoang nhu+ mo^.t ddo^'ng ddo^`ng na't, anh dda~
sa'ng ta'c mo^.t Chu`m Tho+ ... Ca('t Tri~, ma` trong ddo' chi? ddi'ch
danh to^.i pha.m la` ai.
Ga~ "ddo^`ng na't" mo+'i
(Nghe^` mua ba'n ra'c va` phe^' lie^.u hie^.n dda.i)
The^' su+. man man na.i La~o Ho^` *
Vo^ cu`ng thie^n ddi.a nha^.p...ho^` lo^ !
Quye^`n da^n ?
Quye^`n bi'nh ?
Quye^`n con khi? !
Ta^'t ta^.t gom va`o, ba'n ddo^?i ..."DDo^" !
So+. ra(`ng nhu+~ng bo^. o'c "ddi?nh cao tri' tue^. loa`i ngu+o+`i"
kho^ng hie^?u, anh dda~ chua o+? du+o+'i ba`i tho+ pha^`n chu'
thi'ch: (* Pho?ng theo 2 ca^u tho+ cu?a DDa(.ng Dung (The^' su+. du
du na.i la~o ha`/Vo^ cu`ng thie^n ddi.a nha^.p ha`m ca), o+? dda^y
chuye^?n chu+~ "ha`" sang chu+~ "ho^`" cu`ng mo^.t nghi~a. Man man la`
man tra', lu+`a do^'i). Chi? ma^'y ca^u tho+ nga('n ngu?i ma` anh
dda~ no'i le^n dda^`y ddu? nguye^n nha^n vi` dda^u ddu+a dde^'n ti`nh
tra.ng be^'t ba't nhu+ mo^.t ddo^'ng ddo^`ng na't tre^n dda^'t nu+o+'c
va` chi'nh ba?n tha^n anh thi` ra^`u thu'i ruo^.t dde^'n ddo^. ta('t
"dda^`u ra"! Anh giu+~ nguye^n chu+~ "na.i" trong hai ca^u tho+ cu?a
DDa(.ng Dung, ma` kho^ng su+?a tha`nh chu+~ "ta.i", la` bo+?i vi` no'
ddo^`ng a^m, khi ddo.c le^n ai cu~ng hie^?u la` "ta.i". DDe^'n chu+~
"Ho^` Lo^" cu~ng ra^'t dda('c ddi.a, vi` o+? ngoa`i Ba('c co' no+i ngu
+o+`i ta pha't a^m chu+~ "Lo^", tu+'c la` a'm chi? Ba'c cu~ng chi? la`
ke? no^ le^. cho ngoa.i bang tho^i! To^i nghi~ anh cho.n tho+ cu?a
nha` chi' si~ DDa(.ng Dung dde^? no'i le^n no^~i lo`ng cu?a mi`nh
gio^'ng nhu+ ngu+o+`i xu+a tu+`ng tu+. tha'n: "Thu` nu+o+'c chu+a
xong dda^`u dda~ ba.c, Gu+o+m va`ng ma`i nguye^.t dda~ bao nga`y". Cho
ne^n ta^'m hi`nh anh chu.p tru+o+'c Vie^.n Y ho.c Da^n To^.c DDa` La.t
vo+'i ra^u to'c ba.c pho+ tie^n phong dda.o co^'t dde^? tri`nh cho
ddo^.c gia? xem kho^ng pha?i do su+. nga^~u nhie^n, ma` ta^'m hi`nh
a^'y na(`m trong y' tu+' du` "dda^`u dda~ ba.c" nhu+ng ta^'m lo`ng son
sa('t vo+'i xu+' so+? ha~y co`n muo^'n truye^`n thu+`a cho ca'c the^'
he^. mai sau ddu+`ng bi. phi?nh ga.t bo+?i su+. lu+`a dda?o, man tra'
cu?a La~o Ho^` dde^? ddem tha^n la`m no^ le^. nu+~a!
Xin ca?m phu.c lo`ng can dda?m cu?a anh! Tuy su+'c kho?e kho^ng cho
phe'p tro'i cha(.t con ga`, nhu+ng tinh tha^`n anh vu+~ng nhu+ ba`n
tha.ch, kho^ng co' gi` lay ddo^? ddu+o+.c. Nhu+~ng nha` dda^'u tranh
cho tu+. do da^n chu? trong nu+o+'c ddo^i khi na(.ng lo+`i chi? tri'ch
tha^.m te^. dda?ng ca^`m quye^`n, nhu+ng hie^'m co' ai da'm ddu.ng
dde^'n Ba'c, vi` Ba'c la` ... Ba`n Tho+`. Ngay ca? nha` quan sa't tho
+`i cuo^.c te^n tuo^?i nhu+ cu. Le^ Ho^`ng Ha` sau khi ddo.c nhu+~ng
ba`i vie^'t cu?a to^i, cu~ng khuye^n to^i kho^ng ne^n dda? ddo^.ng
dde^'n Ba'c Ho^`. To^i ho?i vi` sao, cu. Le^ Ho^`ng Ha` chi? tra? lo
+`i nga('n go.n: "DDa^'y la` va^'n dde^` thuo^.c pha.m vi chie^'n lu+o
+.c!". To^i dda~ hie^?u y' cu.!
To^i cha(?ng bao gio+` tin va`o nhu+~ng lo+`i da.y cu?a o^ng Ho^` ma`
dda?ng CSVN xem la` khuo^n va`ng thu+o+'c ngo.c, ngoa.i tru+` mo^.t
ca^u ddo^.c nha^'t: "Mu+o+?i na(m tro^`ng ca^y, tra(m na(m tro^`ng ngu
+o+`i". Tha^.t va^.y, ta^'t ca? nhu+~ng lo+`i o^ng Ho^` no'i thi` ta
chi? ca^`n dda?o 180 ddo^. la` ddu'ng y chang ha`nh ddo^.ng cu?a o^ng
ta trong thu+.c te^'. Cha(?ng ha.n o^ng Ho^` no'i: "DDoa`n ke^'t,
ddoa`n ke^'t, dda.i ddoa`n ke^'t" thi` o^ng ta dda~ ha`nh ddo^.ng
tra'i ngu+o+.c ba(`ng ca'ch tha(?ng tay tie^u die^.t nhu+~ng ddo^'i
thu? chi'nh tri. mo^.t ca'ch kho^ng thu+o+ng tie^'c. Vo^ so^' ngu+o
+`i ye^u nu+o+'c VN du` dda~ chi.u tha^`n phu.c o^ng ta ma` cha^'p
nha^.n ddu+'ng va`o trong chi'nh phu? lie^n hie^.p dde^? chi? ddo'ng
vai bu` nhi`n, nhu+ng kho^ng pha?i la` dda?ng vie^n CS thi` cu~ng ddu?
dde^? o^ng ta cho dda`n em ha`nh ha. cho to+'i che^'t, nhu+ tru+o+`ng
ho+.p cu?a ba'c to^i - Thu+o+.ng thu+ DDa(.ng va(n Hu+o+'ng - che^'t
mo^.t ca'ch tha?m thie^'t va` nhu.c nha(`n trong ca?i ca'ch ruo^.ng
dda^'t. Su+. "dda.i tha`nh co^ng" lo+'n lao nha^'t trong cuo^.c ddo+`i
hoa.t ddo^.ng "ka'ch me^.nh" cu?a o^ng Ho^` la` "Tro^`ng Ngu+o+`i" ma`
cha(?ng pha?i ma^'t tho+`i gian mo^.t tra(m na(m! Mo^.t tay o^ng dda~
du+.ng le^n ca'i co+ che^' (guo^`ng ma'y) cai tri. hie^.n ha`nh va`
o^ng dda~ tro^`ng va`o co+ che^' a^'y tu+` Trung U+o^ng dde^'n ha.
ta^`ng co+ so+? nhu+~ng ddu+'a con, nhu+~ng ddu+'a cha'u - trai cu~ng
nhu+ ga'i - gio^'ng he^.t nhu+~ng phie^n ba?n do mo^.t ma'y "copy"
to^'i ta^n a'p du.ng ky~ thua^.t so^' hie^.n dda.i chu.p la.i tu+`
nguye^n ba?n HCM. Nghi~a la` nhu+~ng phie^n ba?n na`y mang dda^`y
ddu? "ti'nh cha^'t" va` "dda.o ddu+'c" cu?a ngu+o+`i ta.o du+.ng le^n
co+ che^' ddo'. Nha^'t la` ve^` ma(.t no'i do^'i, lu+`a dda?o thi`
ca'c nha` la~nh dda.o VN hie^.n nay kho^ng the^? che^ va`o dda^u ddu+o
+.c, la.i co`n co' pha^`n tro^.i ho+n dda^'ng sinh tha`nh cu?a ho.!
Co^ng lao cu?a o^ng Ho^` qua' lo+'n ddo^'i vo+'i da?ng ne^n dda'm con,
cha'u dda~ pha?n la.i u+o+'c muo^'n ddu+o+.c thie^u tha`nh tro bu.i cu?
a o^ng va` dda(.t o^ng ta na(`m ngu+?a giu+~a no+i co^ng co^.ng dde^?
chu+'ng gia'm nhu+~ng vie^.c la`m cu?a phu+o+`ng ha^.u due^. mang
dda^`y ti'nh "xa~ ho^.i chu? nghi~a"!
Ba?n cha^'t anh la` ngu+o+`i khie^m to^'n, kho^ng bao gio+` co' ha`nh
ddo^.ng ga^y ha^'n o^`n a`o, va(n tu+` lu'c na`o cu~ng nhe. nha`ng nhu
+ng tha^m thu'y. Anh dda~ va^.n du.ng ta^'t ca? kha? na(ng cu?a tri'
tue^. dde^? chu+'ng minh su+. sai la^`m cu?a chu? nghi~a CS va`
khuye^n ra(n nha` ca^`m quye^`n ne^n ddi theo ba?ng chi? ddu+o+`ng ma`
anh va.ch ra. Nhu+ng ta^'t ca? dde^`u nhu+ nu+o+'c ddo^? ... dda^`u
vi.t! Co' le~ vi` va^.y ma` anh cha'n na?n, ne^n la^`n na`y anh ddem
ca'i pha^`n "hi`nh nhi ha." cu?a co+ the^? (Tri~) dde^? ba`n chuye^.n
"the^' su+. man man" thi` may ra ca'i pha^`n "hi`nh nhi thu+o+.ng" ke?
ddu+o+ng quye^`n mo+'i thu?ng? Ba('t chu+o+'c anh, to^i cu~ng no'i
Trie^'t dda^'y, anh a.! Ma` Trie^'t dda^y la` Minh Trie^'t, chu+'
kho^ng pha?i ta` thuye^'t dda^u nghe anh!
Tri~ nghi~a la` Tri Nga~, ma` Nga~ co' nghi~a la` te', la` ddo^?.
Va^.y thi` ca'i Tri' ma` nha` ca^`m quye^`n la^u nay huye^nh hoang
re^u rao la` "ddi?nh cao" cu~ng dda~ ddo^? ro^`i! Chi? co`n co' ca'ch
"mong nga`y khu'c ruo^.t lie^`n da" tho^i. Pha?i cha(ng anh du.ng y'
no'i cho nha` ca^`m quye^`n ha~y bie^'t sa'm ho^'i dde^? ma` cho.n con
ddu+o+`ng ho`a ho+.p ho`a gia?i da^n to^.c mo^.t ca'ch cha^n tha`nh
nha(`m thu hu't nhu+~ng bo^. o'c tho^ng minh cu?a ta^`ng lo+'p thanh
nie^n tha`nh dda.t o+? ha?i ngoa.i ve^` cu+'u ca'i "the^' su+. man
man"?
Ba^'t cu+' pha^`n tu+? na`o ye^u nu+o+'c cu~ng dde^`u nha^.n thu+'c
ra(`ng muo^'n dda^'t nu+o+'c hu`ng cu+o+`ng thi` nha^n da^n pha?i
ddoa`n ke^'t vo+'i nhau. Nha` ca^`m quye^`n VN nay dda~ ddo^?i
gio.ng, go.i ngu+o+`i ha?i ngoa.i la` khu'c ruo^.t nga`n da(.m, que^ hu
+o+ng la` chu`m khe^' ngo.t, nhu+ng va^~n tho'i na`o ta^.t a^'y, no'i
mo^.t dda`ng la`m mo^.t ne?o. Ta.i sao ho. la.i ye^u ca^`u ca'c
quo^'c gia la'ng gie^`ng dda^.p bo? nhu+~ng ta^'m bia tu+o+?ng nie^.m
thuye^`n nha^n tu+? na.n tre^n bie^?n ca?? Ta.i sao la.i pha?i du`ng
nhu+~ng tro` tie^?u xa?o trong vie^.c gia?i quye^'t Nghi~a trang Qua^n
DDo^.i VNCH o+? Bie^n Ho`a? To^i kho^ng tin nhu+~ng ke? tha`nh ta^m vo
+'i dda^'t nu+o+'c cu+' ma~i quay ve^` di~ va~ng ha^.n thu` dde^?
cho^'ng la.i To^? Quo^'c. Chi? ta.i vi` ca'i che^' ddo^. to^`i te^.,
ba^'t nha^n, do^'i tra' nha^n danh To^? Quo^'c ma` la.i cha` dda.p
le^n quye^`n so^'ng cu?a con ngu+o+`i ne^n ha?i ngoa.i cho^'ng dda^'y
tho^i. Ngu+o+`i ta co' ly' do chi'nh dda'ng, chu+' cha(?ng pha?i ai
na^'y ddie^n ro^` ddi Cho^'ng Co^.ng mo^.t ca'ch cuo^`ng nhie^.t to+'i
chie^`u dda^u anh a.!
Chi? ba(`ng mo^.t "Chu`m Tho+ Ca('t Tri~", anh dda~ no'i le^n tha^n
pha^.n cu?a Ke? Si~ du+o+'i tho+`i dda.i man tra', dda~ chi? cho No^ng
DDu+'c Ma.nh ro~ nguye^n nha^n vi` sao ti`nh tra.ng dda^'t nu+o+'c tha?
m ha.i nga`y ho^m nay. Kho^ng nhu+~ng the^', anh co`n chi? cho ho.
con ddu+o+`ng tu+. cu+'u ba(`ng ca'ch pha?i bie^'t tha`nh thu+.c la`m
ho`a vo+'i "khu'c ruo^.t nga`n da(.m" thi` mo+'i giu+~ ddu+o+.c ne^`n
DDo^.c La^.p nu+o+'c nha`.
Nha^n the^? nha('c dde^'n hai chu+~ DDo^.c La^.p, to^i xin ma.n phe'p
no'i the^m ddo^i ddie^`u: Kho^ng ai kho^ng tha thie^'t dde^'n ne^`n
ddo^.c la^.p nu+o+'c nha`, nhu+ng Mie^`n Nam dda~ dda(.t u+u tie^n Tu
+. Do tru+o+'c DDo^.c La^.p (vi` ddo^.c la^.p ma` kho^ng co' tu+. do
thi` cha? nghi~a ly' gi`), ne^n pha?i ddo^`ng minh vo+'i My~ dde^?
nga(n cha(.n la`n so'ng ddo?. Trong li.ch su+? ca^.n dda.i, Hoa Ky`
dda'nh ba.i qua^n phie^.t Nha^.t dde^? xa^y du+.ng mo^.t quo^'c gia
co' tu+. do da^n chu? va` pho^`n thi.nh. Hoa Ky` dda'nh ba.i quo^'c
xa~ DDu+'c dde^? kie^'n ta.o mo^.t nu+?a nu+o+'c DDu+'c co' tu+. do
da^n chu? va` pho^`n thi.nh ho+n mo^.t nu+?a nu+o+'c DDu+'c du+o+'i su
+. tho^'ng tri. cu?a CS. Hoa Ky` nga(n cha(.n la`n so'ng ddo? tha`nh
co^ng o+? vi~ tuye^'n 38 dde^? to^`n ta.i mo^.t nu+o+'c DDa.i Ha`n
gia`u ma.nh nga`y nay. DDa^'y la` ca'ch Mie^`n Nam "cho.n ba.n ma` cho
+i". Bo^. ma'y tuye^n truye^`n CS cu+' ra ra? mie^.t thi. qua^n da^n
Mie^`n Nam la` Ngu.y, la` dda^`y to+' tay sai cu?a DDe^' Quo^'c Tu+ Ba?
n dde^? bie^.n minh cho ca'i vie^.c ho. tu+. nguye^.n la`m ddo^.i
tie^`n phong cho dda.i ddo^`ng chi' Trung Co^.ng, ke? thu` truye^`n
kie^'p cu?a da^n ta dda~ gia'ng cho ma^'y ca'i ta't ve^u mo~m ho^`i
na(m 1979! DDem nu+o+'ng ha`ng trie^.u sinh linh cho tham vo.ng ba`nh
tru+o+'ng cu?a bo.n ba' quye^`n dde^? ba^y gio+` chi'nh ca'c nha`
la~nh dda.o VN dde^'n ca^.y cu.c, nho+` va~ bo.n DDe^' quo^'c Xa^m lu+o
+.c My~ ba?o ve^. chu? quye^`n va` la~nh tho^? VN! The^' thi` "hai
ta" dde^`u la` ngu.y qua^n, ngu.y quye^`n, ta.i sao cu+' khe'o de` bi?
u nhau la`m gi` cho the^m xa^'u ma(.t ca? dda'm?
Xin thua^.t anh nghe ca^u chuye^.n cu?a mo^.t ngu+o+`i My~ la`m tho^ng
di.ch vie^n trong buo^?i trao ddo^?i mo+'i dda^y giu+~a To^?ng tho^'ng
Bush va` Thu? tu+o+'ng Nguye^~n ta^'n Du~ng (kho^ng ba?o dda?m mu+'c
ddo^. kha? ti'n mo^.t tra(m pha^`n tra(m). O^ng Bush ho?i:
- O^ng Thu? tu+o+'ng ye^u ca^`u to^i tuye^n bo^' co^ng khai vo+'i
the^' gio+'i ra(`ng Hoa Ky` cu+o+ng quye^'t ba?o ve^. chu? quye^`n va`
la~nh tho^? VN dde^? ca?nh ba'o Trung Co^.ng, ta.i sao chi'nh phu? cu?
a o^ng cu+' me` nheo ca'i vu. cha^'t ddo^.c da cam? Ta.i sao chi'nh
phu? cu?a ca'c o^ng cu+' u?ng ho^. bo.n ba`i My~ nhu+ Hugo Chavez, Kim
Chi'nh Nha^.t, bo.n qua^n phie^.t Mie^'n DDie^.n, bo.n die^.t chu?ng
Sudan?
Thu? tu+o+'ng Du~ng o^n to^`n dda'p:
- Thu+a Nga`i To^?ng tho^'ng, chu'ng to^i pha?i gia? vo+` ddo'ng
ki.ch nhu+ va^.y la` dde^? la`m ha`i lo`ng ca'c pha^`n tu+? ba?o thu?
dda^`y to+' Trung Co^.ng trong Bo^. Chi'nh tri.. Xin Nga`i cu+' ddo^?
ddo^-la va`o nu+o+'c to^i thi` tru+o+'c sau gi` bo.n ba?o thu? a^'y
cu~ng tie^u vong.
O^ng Bush to? da^'u ha`i lo`ng, vo^~ vai Du~ng:
- DDu+o+.c ro^`i, nhu+ng co^' xu'c tie^'n nhanh nhanh le^n, chu+' ta
chi? co`n ma^'y tha'ng nu+~a la` he^'t nhie^.m ky`.
Thu? tu+o+'ng Du~ng "da. da., va^ng va^ng" ngoan ngoa~n la('m.
Ne^'u ca^u chuye^.n tre^n la` ddu'ng su+. tha^.t thi` chu'ng ta ha~y mu
+`ng cho dda^'t nu+o+'c, vi` tu+` nay dda~ co' mo^.t so^' pha^`n tu+?
la~nh dda.o dda^'t nu+o+'c bie^'t cho.n ba.n ma` cho+i. Va^'n dde^`
co`n la.i la` ho. pha?i can dda?m tu+` bo? ca(n be^.nh no'i do^'i
dde^? la^'y la.i nie^`m tin no+i qua^`n chu'ng.
Mo^.t anh ba.n tre? te^n Tua^'n o+? quo^'c no^.i tra? lo+`i co^ Tra`
My cu?a dda`i A' Cha^u Tu+. Do trong cuo^.c ho^.i thoa.i co' chu?
dde^` tru+ng ca^`u da^n y' nhu+ sau: "Chi. Tra` My ho?i thi` to^i
tra? lo+`i, chu+' ne^'u nha` ca^`m quye^`n ho?i thi` to^i kho^ng ba`y
to? y' kie^'n. Vi` dde^'n nhu+ gia'o su+ Hoa`ng Tu.y go'p y' ma` cha(?
ng ddu+o+.c ho. coi ra gi` thi` ba?n tha^n to^i co' nghi~a ly' chi
dde^? ho. la('ng nghe? Ca'i nguy co+ lo+'n nha^'t cho dda^'t nu+o+'c
nga`y ho^m nay la` da^n chu'ng tho+` o+, la~nh dda.m vo+'i nhu+~ng
va^'n dde^` sinh tu+? cu?a dda^'t nu+o+'c". Co' le~ anh ba.n tre?
te^n Tua^'n vi` co`n o+? du+o+'i che^' ddo^. ddo^.c ta`i toa`n tri.
ne^n kho^ng da'm no'i tha(?ng mo^.t nguy co+ lo+'n ho+n: DDo' la` "Ngu
+o+`i la~nh dda.o ma^'t he^'t kha? na(ng bie^'t xa^'u ho^?, ne^n
ha(`ng nga`y cu+' no'i do^'i mo^.t ca'ch tro+ tre?n kho^ng bie^'t ngu+o
+.ng ngu`ng".
Buo^`n vi` nha^n ti`nh the^' tha'i, to^i ma.o muo^.i vie^'t va`i do`ng
la^?n tha^?n trao ddo^?i cu`ng anh dde^? tra'nh ma('c chu+'ng be^.nh o
+? pha^`n "hi`nh nhi ha.". Nghi~ ca'i su+. ddo+`i co`n dden ho+n ca'i
mo~m cho' tha^.t! Tri~ co`n mang ti'nh dda nguye^n nhu+ tri~ no^.i,
tri~ ngoa.i, tri~ ma.ch lu+o+n ... the^' ma` chi'nh tri. thi` cu+'
kha(ng kha(ng ddo^.c dda?ng, ddo^.c quye^`n thi` cho+i vo+'i khi?
a`? Bie^'t ra(`ng co' no'i la('m cu~ng nhu+ nu+o+'c ddo^? la' mo^n
ddo^'i vo+'i ca'c nha` la~nh dda.o, nhu+ng cu+' pha?i no'i hoa`i no'i
hu?y dde^? tho?a ca'i vong linh. Ne^'u to^i co' tha^'t tho^' ddie^`u
gi`, xin anh nghi~ dde^'n ti`nh ba.n ma` ro^.ng lo`ng tha thu+' cho.
"Chu`m Tho+ Ca('t Tri~" cu?a anh co' ra^'t nhie^`u ddie^`u dde^?
kie^'n gia?i, nhu+ng bie^'t anh chu+a bi`nh phu.c ha(?n "dda^`u ra"
ne^n to^i ta.m du+`ng bu't no+i dda^y. Co' the^? chu+a cha('c y' tu+'
cu?a "Chu`m Tho+ Ca('t Tri~" dda~ nhu+ va^.y, nhu+ng to^i cu+' suy
die^~n theo nha~n quan va` ca?m thu. cu?a mo^.t ngu+o+`i dda~ ddi xa
kho?i nu+o+'c la^u nga`y, ne^'u kho^ng tru`ng kho+'p mong anh tho^ng
ca?m.
Xin anh ba?o tro.ng va` chu'c mu+`ng anh vu+`a mo+'i ddu+o+.c co+ quan
ba?o ve^. nha^n quye^`n Hellman/ Hammett tuye^n du+o+ng. He.n se~
go'p y' vo+'i anh ve^` hai chu+~ "Tri' Thu+'c" trong la' thu+ sau.
Tha^n a'i, Ba.n anh, Ba(`ng Phong DDa(.ng va(n A^u