Google Groups no longer supports new Usenet posts or subscriptions. Historical content remains viewable.
Dismiss

Ba.ch thu+ cu?a Ho`a thu+o+.ng Thi'ch Ta^m Cha^u : DDa.i na.n cu?a Pha^.t gia'o va` dda^'t nu+o+'c, 1996

24 views
Skip to first unread message

hai lua

unread,
Oct 17, 2007, 10:14:55 AM10/17/07
to
From: 1mitee <haiv...@gmail.com>, 16.10.07

Sang na(m 1966, DDa.i Ho^.i Gia'o ho^.i la.i buo^.c to^i pha?i la`m
Vie^.n tru+o+?ng the^m mo^.t nhie^.m ky` nu+~a.Gia'o ho^.i e nga.i
ca'c tu+o+'ng la~nh tranh gia`nh a?nh hu+o+?ng nhau, kho^ng the^? co'
co+ so+? vu+~ng va`ng dde^? xa^y du+.ng dda^'t nu+o+'c ddu+o+.c,Gia'o
ho^.i ye^u ca^`u (ba^`u cu+?) Ho^.i ddo^`ng La^.p Hie^'n. Su+. ye^u
ca^`u na`y ddu+o+.c pha't ddo^.ng kha('p ca'c ca^'p Gia'o ho^.i. Nhu
+ng chi? trong va`i tha'ng vie^.c ye^u ca^`u ba^`u cu+? Quo^'c Ho^.i
La^.p Hie^'n dda~ ddu+o+.c Chi'nh quye^`n ca'c Tu+o+'ng la~nh cha^'p
nha^.n va`o nga`y 14-4-1966.

Sau khi phong tra`o ba^`u cu+? Quo^'c Ho^.i La^.p Hie^'n dda~ ddu+o+.c
thoa? ma~n, nha^n danh Vie^.n tru+o+?ng, to^i dda~ gu+?i thu+ tho^ng
ca'o to+'i ca'c no+i bie^'t: ngu+ng su+. tranh dda^'u,va` chi? dda(.t
ca'c chu+o+ng tri`nh xa^y du+.ng dda.o pha'p ma` tho^i.

Nga`y 2 tha'ng 5 na(m 1966, to^i dda'p ma'y bay sang Colombo, thu?
ddo^ nu+o+'c Ti'ch Lan, cu`ng dda.i bie^?u Ta(ng gia` ca'c nu+o+'c
soa.n tha?o Hie^'n chu+o+ng va` tha`nh la^.p Gia'o ho^.i Ta(ng gia`
The^' gio+'i ba('t dda^`u tu+` nga`y 6-5-1966 va` to^i dda?m tra'ch
chu +'c vu. Pho' chu? ti.ch.Tu+` Ti'ch Lan tro+? ve^`, to^i ghe' tha(m
Malaysia va` Singapore dde^? ca'm o+n su+. ho^~ tro+. tinh tha^`n
trong cuo^.c tranh dda^'u 1963 vu+`a qua.

Va`o 11 gio+` sa'ng nga`y 29-5-1966 to^i ve^` to+'i Saigon, ddu+o +.c
tin ddang co' bie^?u ti`nh trong tha`nh pho^' Saigon va` mo^.t so^'
no+i kha'c ta.i mie^`n Trung. To^i kho^ng hie^?u, khi to^i ddi va('ng,
o+? nha` co' thu+o+.ng to.a Tri' Quang, thu+o+.ng to.a Thie^.n Minh,
do dda^u la.i pha't ddo^.ng la.i phong tra`o tranh dda^'u?

To^i ve^` to+'i VN Quo^'c Tu+.,bu+o+'c cha^n va`o cu+?a va(n pho`ng
Vie^.n tru+o+?ng Vie^.n Ho'a DDa.o cu?a to^i thi` co' mo^.t bie^?u
ngu+~ ne^`n va`ng chu+~ ddo? ghi : "Muo^'n qua^`n chu'ng tua^n theo
ky? lua^.t thi` pha?i theo qua^`n chu'ng". To^i va`o to+'i ba`n gia^'y
cu?a to^i thi` co' mo^.t ddi~a ma'u, mo^.t con dao va` mo^.t huye^'t
thu+: "Ye^u ca^`u ca'c thu+o+.ng to.a trong Vie^.n Ho'a DDa.o, kho^ng
ddu+o+.c theo thu+o+.ng to.a Ta^m Cha^u". To^i ddi.nh le^n cha'nh
ddie^.n VN Quo^'c Tu+. le^~ Pha^.t, ta.i dda^'y co' ma^'y ca'c vi.
Ta(ng thanh nie^n kho^ng cho to^i va`o cha'nh ddie^.n VN Quo^'c Tu+.
va` ha(m do.a, ai muo^'n va`o chu`a ha~y bu+o +'c qua xa'c che^'t cu?a
ho..

To^i vo^ cu`ng cha'n na?n,kho^ng bie^'t ca'ch na`o va~n ho^`i tra^.t
tu +. ddu+o+.c. To^i tro+? ve^` chu`a Tu+` Quang. Ve^` chu`a Tu+`
Quang cu~ng co' mo^.t ddi~a ma'u, mo^.t con dao va` huye^'t thu+ ca^'m
to^i kho^ng ddu+o+.c hoa.t ddo^.ng nu+~a. Va` ngu+o+`i trong chu`a cho
bie^'t la` ho. ha(m do.a la` se~ ddo^'t xe, a'm sa't. Va` chi'nh ca'c
vi. Ta(ng thanh nie^n ddang tu. ta^.p ta.i Nie^.m Pha^.t DDu+o+`ng
Qua? ng DDu+'c (Ba`n Co+`) ddi.nh sang chu`a Tu+` Quang gie^'t to^i.
May co' su+ co^ Va^n bie^'t ddu+o+.c, ca^'p ba'o cho to^i bie^'t. To^i
tro^'n thoa't.

Tu+` ddo', to^i pha?i ddi nghi?,nay ta.i nha` na`y,mai ta.i nha`
kha'c, nay ta.i Vie^.n Nhu DDa.o Quang Trung, mai ta.i Nha Tuye^n U'y
Pha^.t gia'o.

Tu+` ddo', VN Quo^'c Tu+. bi. Ta(ng ni va` qua^`n chu'ng theo CS na('m
giu+~, thao tu'ng, lie^n tu.c nga`y na`y qua nga`y kha'c,ra ddu+o+`ng
Tra^`n Quo^'c Toa?n, nga~ 6 Saigon- Cho+. Lo+'n bie^?u ti`nh, dda?
dda?o va` ddo^'t hi`nh no^.m to^?ng tho^'ng My~, tu+o+'ng Thie^.u,
tu+o+'ng Ky`. To^i kho^ng da'm to+'i va` la`m vie^.c ta.i VN Quo^'c
Tu+. nu+~a.

Ta.i Hue^', DDa` Na(~ng va` va`i no+i kha'c ta.i mie^`n Trung cu~ng
va^.y, kho^ng sao va~n ho^`i ddu+o+.c tra^.t tu+.. La.i the^m su+.
xi'ch mi'ch giu+~a tu+o+'ng Nguye^~n Cha'nh Thi va` ca'c tu+o+'ng ta.i
Saigon. Nho'm La^.p Tru+o+`ng o+? Hue^' ra ddo+`i, ddo`i ho?i ba^`u
Quo^'c Ho^.i, ddo`i ho?i ngu+ng chie^'n tranh.

Ke^'t cuo^.c, ca'c tu+o+'ng Saigon mang qua^n ra va~n ho^`i tra^.t
tu+. mie^`n Trung, thu+o+.ng to.a Thi'ch Tri' Quang cu`ng nho'm tranh
dda^'u ta.i Hue^', ke^u go.i Pha^.t tu+? ddem ba`n tho+` Pha^.t ra ddu
+o+`ng, dde^? nga(n ca?n bu+o+'c tie^'n Qua^n ddo^.i chi'nh phu?, cho
ca'c ca'n bo^. CS na(`m vu`ng, tra` tro^.n ta^?u thoa't. Phong tra`o
mang ba`n tho+` Pha^.t ra ddu+o+`ng lan tra`n kha('p no+i va` va`o ca?
Saigon. Ta.i Saigon, ho. ddem a?nh Pha^.t dde^? tre^n ddo^'ng ra'c.

Nhi`n ca?nh tu+o+.ng a^'y, to^i ca?m tha^'y ddau lo`ng,lie^`n ra mo^.t
tho^ng ba.ch ye^u ca^`u Pha^.t tu+? kho^ng ne^n ddem Pha^.t ra ddu+o
+`ng. Thu+o+.ng to.a Thi'ch Thie^.n Hoa, pho' Vie^.n tru+o+?ng Vie^.n
Ho'a DDa.o, ddo^.t nhie^n ra mo^.t tho^ng ba'o ta'n tha`nh vie^.c ddem
Pha^.t ra ddu+o+`ng.

Ta.i DDa` Na(~ng cu~ng nhu+ mo^.t so^' no+i kha'c, ngoa`i vie^.c ddem
Pha^.t ra ddu+o+`ng, co`n ghi`m su'ng,na^'p sau tu+o+.ng Pha^.t ba('n
ra, khi qua^n ddo^.i tie^'n va`o kie^?m soa't chu`a.

DDem Pha^.t ra ddu+o+`ng ro^`i, thu+o+.ng to.a Tri' Quang va`o To`a
ha`nh cha'nh ti?nh Thu+`a Thie^n tuye^.t thu+.c.Sau chi'nh phu? ddu+a
thu+o+.ng to.a Tri' Quang va`o Saigon, o+? nha` ba'c si~ Nguye^~n Duy
Ta`i. Thu+o+.ng to.a va^~n duy tri` vie^.c tuye^.t thu+.c (co' uo^'ng
nu+o+'c thuo^'c du+o+~ng su+'c), cho dde^'n khi chi'nh phu? qua^n
nha^n y lo+`i hu+'a ho^`i tha'ng 4-1966, ba^`u cu+? Quo^'c Ho^.i La^.p
Hie^'n va`o nga`y 3-9-1966.

Sau khi thanh toa'n su+. ho^~n loa.n ta.i Hue^' va` mo^.t so^' ti?nh
kha'c ta.i mie^`n Trung, thi` ta.i DDo^ tha`nh Saigon, chi'nh phu?
cu~ng thanh toa'n xong nho'm na'o loa.n ta.i VN Quo^'c Tu+.. To`a DDo^
cha'nh Saigon chi'nh thu+'c vie^'t thu+ xin lo^~i Gia'o ho^.i: "Vi`
na.n ba^'t dda('c di~ pha?i thanh toa'n nho'm na'o loa.n ta.i VN
Quo^'c Tu+., chu+' thu+.c ta^m chi'nh phu? kho^ng da'm xa^m pha.m va`o
to^n gia'o."

To^i tro+? ve^` la`m vie^.c ta.i VN Quo^'c Tu+., nhu+ng mo^.t so^' vi.
tranh dda^'u nha^'t ddi.nh kho^ng ve^`. Ca'c vi. cho ra(`ng, chi'nh
phu? xu'c pha.m dde^'n to^n gia'o va` cho to^i la` tha^n chi'nh
quye^`n. Ta.i mie^`n Trung, thu+o+.ng to.a Tri' Quang cho tuye^n
truye^`n ra(`ng: "My~ mua ddu+'t Ta^m Cha^u vo+'i 3 trie^.u My~ kim
va` cho to^i la` ca^.u cu?a tu+o+'ng Nguye^~n Cao Ky`, ddem qua^n
ddo^.i ra ta`n sa't Pha^.t tu+? mie^`n Trung v.v.".

DDo' la` cho^? na^?y sinh ra su+. ma^u thua^~n giu+~a to^i va` ca'c
vi. tranh dda^'u. Tu+` cho^? ma^u thua^~n a^'y, ta.i Saigon,thu+o +.ng
to.a Tri' Quang va` nho'm tranh dda^'u vu kho^'ng cho to^i la` ngu
+o+`i My~ cho to^i 1 trie^.u My~ kim va` tra? lu+o+ng cho to^i mo^~i
tha'ng la` 20 nga`n My~ kim. Thu+.c ra,to^i chu+a ddu+o+.c mo^.t
dollar cu?a My~, chu+' no'i chi dde^'n va.n, dde^'n trie^.u.

To^i va^~n nha^~n na.i la`m vie^.c, tua^n theo lo+`i da.y cu?a Ho`a
thu +o+.ng Ta(ng tho^'ng Thi'ch Ti.nh Khie^'t trie^.u ta^.p DDa.i
ho^.i Gia'o ho^.i ta.i VN Quo^'c Tu+. tu+` chie^`u 21-10-1966.

Buo^?i chie^`u nga`y 22-10-1966, DDa.i ho^.i mo+'i duye^.t xe't chu+o
+ng tri`nh nghi. su+. xong.

Ba^'t ngo+`, 3 gio+` sa'ng nga`y 23-10-1966, ta.i chu`a A^'n Quang
mo^.t so^' ca'c thu+o.ng to.a dda~ le'n lu't tha`nh la^.p Ho^.i
ddo^`ng Vie^.n Ho'a DDa.o Pha^.t gia'o VN Tho^'ng Nha^'t va` dde^`
cu+? Thu+o+.ng to.a Thi'ch Thie^.n Hoa la`m Vie^.n tru+o+?ng, coi nhu+
la^.t ddo^? to^i.Tu+` ddo' co' ra Vie^.n Ho'a DDa.o Gia'o ho^.i Pha^.t
gia'o Tho^'ng nha^'t ta.i A^'n Quang.

Va^.y dda^u la` cho^? chia ddo^i va` lu~ng ddoa.n Gia'o ho^.i Tho^'ng
nha^'t?

Sau ddo', Vie^.n Ho'a DDa.o A^'n Quang chuye^?n hu+o+'ng theo
ddu+o+`ng hu+o+'ng "hoa` bi`nh khuynh ta?", Vie^.n Ho'a DDa.o A^'n
Quang cu +? ca'c vi. ra nuo+'c ngoa`i lie^n la.c vo+'i ca'c nho'm
pha?n chie^'n,ye^u ca^`u My~ ru't qua^n, pha?n ddo^'i chi'nh sa'ch
cho^'ng Co^.ng cu?a VNCH, ddo`i ho`a bi`nh.Vie^.n Ho'a DDa.o A^'n
Quang cu+? thu+o+.ng to.a Nha^'t Ha.nh la`m Tru+o+?ng Pha'i ddoa`n
Ho`a bi`nh be^n ca.nh Ho`a DDa`m Paris.

A^'n Quang la` mo^.t Pha^.t ho.c DDu+o+`ng danh tie^'ng, cung u+'ng
cho nhu ca^`u pha't trie^?n Pha^.t gia'o mie^`n Nam ra^'t nhie^`u Nhu
+ng tu+` nu+?a na(m 1966 tro+? ddi, A^'n Quang dda~ bi. cu+o+~ng e'p
la`m no+i tranh dda^'u cu?a ca'c vi. u+a tranh dda^'u. Sang na(m 1967,
to^i trie^.u ta^.p 8 Gia'o pha'i, Ho^.i ddoa`n ta.i VN Quo^'c Tu+.,
tuye^n bo^' ru't lui chu+'c Vie^.n tru+o+?ng Vie^.n Ho'a DDa.o Gia'o
ho^.i Pha^.t gia'o VN Tho^'ng Nha^'t. DDa.i ho^.i dde^` cu+? thu+o+.ng
to.a Thi'ch Thie^.n Tu+o+`ng (ngu+o+`i Nam) le^n thay the^' to^i la`m
vie^.n tru+o+?ng. Va`, DDa.i Ho^.i na`y nha^.n tha^'y Hie^'n chu+o+ng
Gia'o ho^.i Pha^.t gia'o VN Tho^'ng nha^'t dda~ bi. chu? tru+o+ng
"nha^'t tho^'ng", tie^u die^.t ca'c Gia'o pha'i, Ho^.i ddoa`n, ne^n
DDa.i ho^.i dda~ tu chi'nh ba?n Hie^'n chu+o+ng a^'y, cho phu` ho+.p
vo+'i ca'c Gia'o pha'i, Ho^.i ddoa`n.Ba? n Hie^'n chu+o+ng tu chi'nh
na`y ddu+o+.c tho^ng ba'o cho chi'nh phu? cu?a to^?ng tho^'ng Nguye^~n
Va(n Thie^.u bie^'t. To^?ng tho^'ng Nguye^~n Va(n Thie^.u dda~ ky'
sa('c lua^.t 23/67 nga`y 18/7/1967, co^ng nha^.n Hie^'n chu+o+ng a^'y.

Sau khi ru't lui kho?i Vie^.n Ho'a DDa.o, to^i tro+? ra chu`a Tu+`
Quang Vu~ng Ta`u cu?a to^i, vui cu`ng ca?nh va^.t thie^n nhie^n, cho
vo +i bo+'t nhu+~ng su+. u+u tu+,va^'t va?.

Ta.i Saigon, Gia'o ho^.i Tho^'ng Nha^'t A^'n Quang la.i pha't ddo^.ng
phong tra`o tranh dda^'u, ddo`i ho?i kho^ng ddu+o+.c tu chi'nh Hie^'n
chu+o+ng. (Thu+.c vo^ ly', A^'n Quang chi? co' 3 Gia'o pha'i, Ho^.i
ddoa`n ma(.c du` Ta(ng ni Pha^.t tu+? ddo^ng.VN Quo^'c Tu +. co' 8
Gia'o pha'i, Ho^.i ddoa`n - du` ra(`ng ngu+o+`i i't - va^~n co'
quye^`n tu chi'nh Hie^'n chu+o+ng, chu+' kho^ng pha?i hu?y bo? Hie^'n
chu+o+ng).

DDu`ng mo^.t ca'i, mo^.t ho^m va`o khoa?ng 7 gio+` to^'i, mo^.t so^'
Ta(ng ta.i chu`a A^'n Quang, ddu+o+.c su+. ho^~ tro+. cu?a ca'c da^n
bie^?u tha^n A^'n Quang co' su'ng, nhu+ Kie^`u Mo^.ng Thu v.v...ddo^.t
nha^.p va`oVN Quo^'c Tu+. ba('t thu+o+.ng to.a Vie^.n tru+o+? ng
Vie^.n Ho'a DDa.o Thi'ch Thie^.n Tu+o+`ng, cu`ng vo+'i ra^'t ddo^ng
chu+ Ta(ng, ddem ve^` nho^'t ta.i chu`a A^'n Quang. Nga`y ho^m sau,
Nha Tuye^n U'y Pha^.t gia'o can thie^.p, mo+`i ca'c vi. A^'n Quang ra
kho?i VN Quo^'c Tu+.. Sau ddo',Gia'o ho^.i (PG) Tho^'ng nha^'t ta.i VN
Quo^'c Tu+. la.i pha?i dde^` cu+? Thu+o+.ng to.a Thi'ch Minh Tha`nh
(ngu+o+`i Nam) le^n la`m Vie^.n tru+o+?ng.

Va^~n chu+a ye^n. La.i mo^.t ho^m kha'c, va`o cha^.p to^'i, phe A^'n
Quang la.i ddem ngu+o+`i, ddem khi' gio+'i, ta'i chie^'m VN Quo^'c
Tu+. mo^.t la^`n nu+~a. La^`n na`y ho. ba('t he^'t Ta(ng chu'ng, la^'y
he^'t ddo^` dda.c, nhie^`u ma'y may cu?a VN Quo^'c Tu+. va` ddo^'t
cha'y mo^.t da~y nha` phi'a tay tra'i Quo^'c Tu +.. Nha Tuye^n U'y
Pha^.t gia'o la.i pha?i can thie^.p dde^? va~n ho^`i tra^.t tu+..

Sau bie^'n co^' na`y,Gia'o ho^.i Tho^'ng Nha^'t ta.i VN Quo^'c Tu+.
pha?i dde^` cu+? thu+o+.ng to.a Thi'ch Ta^m Gia'c, Gia'm ddo^'c Nha
Tuye^n U'y Pha^.t gia'o, kie^m nhie^.m Vie^.n tru+o+?ng Vie^.n Ho'a
DDa.o mo+'i ye^n.

Hai la^`n A^'n Quang dda'nh pha' VN Quo^'c Tu+. nhu+ tre^n,ho? i ai
la`m nho+ nho+'p cho li.ch su+? Pha^.t gia'o VN ?

Su+. vie^.c ro~ ra`ng nhu+ thanh thie^n ba.ch nha^.t,ma` nho'm tranh
dda^'u cu?a A^'n Quang, ddu+o+.c su+. ho^~ tro+. nga^`m cu?a Co^.ng
sa? n na(`m vu`ng,la?i nha?i vu kho^'ng cho VN Quo^'c Tu+. chia re~
Gia'o ho^.i,Thi'ch Ta^m Cha^u pha' hoa.i va` lu~ng ddo.an Gia'o ho^.i
Pha^.t gia'o Tho^'ng Nha^'t.Thu+.c nhu+ ca^u phu+o+ng ngo^n cu?a VN
thu+o+`ng no'i :"Vu+`a dda'nh tro^'ng vu+`a a(n cu+o+'p,vu +`a a(n
cu+o+'p vu+`a la la`ng". Ca^.y ddo^ng,la^'y thi.t dde` ngu+o +`i,
ma(.c su+'c vu kho^'ng,thao tu'ng kho^ng coi nha^n qu?a la` chi ca? !

Cho dde^'n no^~i nhu+~ng vi. Ta(ng kho^ng bie^'t chu't gi` ve^` vie^.c
tranh dda^'u,vie^.c xa^y du+.ng Gia'o ho^.i,cu~ng nhu+ ca'c vi. ta(ng
ni, Pha^.t tu+? tu+` o+? xa,hay sau na`y, cu~ng a dua, hu`a theo su+.
tuye^n truye^`n nho^`i so. cu?a nho'm tranh dda^'u A^'n Quang va` CS
na(`m vu`ng trong suo^'t 30 na(m nay.Thu+.c to^.i nghie^.p !

No'i tha(?ng tha('n, cuo^.c chie^'n tranh Quo^'c Co^.ng ta.i VN,
kho^ng co' mo^.t to^n gia'o,mo^.t ddoa`n the^? na`o, kho^ng bi. CS
na(`m vu`ng ga^y chia re~, pha' hoa.i. Thie^n Chu'a gia'o co' nhu+~ng
ca'n bo^. go^.c na(`m vu`ng nhu+ Vu~ Ngo.c Nha., Huy`nh Va(n Tro.ng
v.v... Pha^.t gia'o cu~ng va^.y, CS na(`m vu`ng tu +` thu+o+.ng
ta^`ng,to+'i ha. ta^`ng, ca`ng de^~ da`ng ho+n.

Thu+.c su+.,cuo^.c tranh dda^'u tu+` tha'ng 6-1966,cho dde^'n nay chia
ddo^i Gia'o ho^.i,dde^`u do ba`n tay CS dda.o die^~n, la`m ha.i cho
Pha^.t gia'o va` quo^'c gia VN kho^ng nho?. Vi` va^.y, Pha^.t gia'o
kho^ng pha?i la` kho^ng co' tra'ch nhie^.m, lie^n ddo+'i dde^'n su+.
dde^? ma^'t VNCH cho CS. Va^'n dde^` na`y, chi'nh hoa` thu+o+.ng
Thi'ch Huye^`n Quang cu~ng thu +o+`ng nha('c ddi nha('c la.i : CS
tu+`ng tuye^n bo^' :"Pha^.t gia'o A^'n Quang hai la^`n co' co^ng vo+'i
Ca'ch Ma.ng".

Va^'n dde^` Ho`a ho+.p Ho`a gia?i va` ca'c ta.p su+. sau ddo':

DDa^`u tha^.p ky? 1970, ho`a dda`m Paris ddang tie^'n dde^'n ho^`i
ma(.c ca? co' lo+.i cho CS, thi` ta.i VN phe tranh dda^'u A^'n Quang,
do thu+o+.ng to.a Tri' Quang la~nh dda.o, dda~ cho tha`nh la^.p phong
tra`o Ho`a ho+.p Ho`a gia?i da^n to^.c, do o^ng Vu~ Va(n Ma^~u
ddu+o+.c coi nhu+ la` thu? la~nh. Phong tra`o na`y kho^ng ddu+o+.c
su+. ta'n tha`nh cu?a hai thu+o+.ng to.a Thie^.n Minh va` Huye^`n
Quang. Vi` hai thu+o+.ng to.a na`y kho^ng ta'n tha`nh phong tra`o Ho`a
ho+.p Ho`a gia?i Da^n to^.c, ne^n thu+o+.ng to.a Tri' Quang va` phe
nho'm cu?a thu+o+.ng to.a dda~ tung ra mo^.t chie^'n di.ch bo^i ba^?n
thu+o+.ng to.a Thie^.n Minh va` thu+o+.ng to.a Huye^`n Quang mo^.t
ca'ch ta`n nha^~n. Cu~ng vi` chie^'n di.ch na`y, trong suo^'t mo^.t
na(m, Gia'o ho^.i Tho^'ng nha^'t A^'n Quang kho^ng the^? trie^.u ta^.p
ddu+o+.c DDa.i ho^.i dde^? ba^`u cu+? chu+'c vu. Vie^.n tru+o+?ng
Vie^.n Ho'a DDa.o vi` thu+o+.ng to.a Thie^.n Hoa dda~ vie^n ti.ch,
khie^'n cho thu+o+.ng to.a Thi'ch Tri' Thu? la` mo^.t vi. To^? ng vu.
Tru+o+?ng pha?i ddu+'ng le^n xu+? ly' thu+o+`ng vu..

Ti`nh hi`nh bie^'n chuye^?n hoa`n toa`n ba^'t lo+.i cho VNCH. Nga`y
30-4-1975 la` nga`y ca'o chung cu?a che^' ddo^. VNCH. Nhu+ng bo^.
ma(.t tha^n CS dda~ lo^. ro~ nguye^n hi`nh, kho^ng ai ma` kho^ng ro~.

- Khi qua^n CS tu+` ru+`ng ve^` Saigon, dda~ co' ga^`n 500 Ta(ng, Ni
cu?a phe tranh dda^'u A^'n Quang ra ddo'n cha`o.

- Nga`y 19-5-1975, phe tranh dda^'u A^'n Quang dda~ to^? chu+'c sinh
nha^.t HCM ta.i chu`a A^'n Quang.

- Hie^.p thu+o+ng Chi'nh tri. tho^'ng nha^'t hai mie^`n Nam-Ba('c cu?a
CS, mo^.t thu+o+.ng to.a cu?a phe A^'n Quang dda~ la`m mo^.t ba`i tham
lua^.n ni.nh CS, ke^? co^ng cu?a A^'n Quang va` dda? ki'ch Nha Tuye^n
U'y Pha^.t gia'o cu`ng Gia'o ho^.i Thi'ch Ta^m Cha^u.

-Va`o khoa?ng na(m 1980, 1981 chi'nh thu+o+.ng to.a Thi'ch Tri' Thu?
Vie^.n Tru+o+?ng Vie^.n Ho'a DDa.o A^'n Quang cu`ng ca'c vi. cao ca^'p
nha^'t phe tranh dda^'u A^'n Quang dda~ ti'ch cu+.c va^.n ddo^.ng
tha`nh la^.p va` tham gia va`o Gia'o ho^.i Pha^.t gia'o VN ta.i chu`a
Qua'n Su+' (Ha` No^.i), ma` ngu+o+`i ta thu+o+`ng go.i la` "Gia'o
ho^.i quo^'c doanh" hay "Gia'o ho^.i Nha` nu+o+'c". Chi? co' ca'c
thu+o+.ng to.a: Thie^.n Minh, Huye^`n Quang, DDu+'c Nhua^.n, Qua? ng
DDo^. va` mo^.t so^' nho? ca'c vi. kha'c kho^ng ta'n tha`nh, ne^n bi.
ba('t hay bi. gie^'t.

Va`o khoa?ng na(m 1986, 1987 o^ng Gorbachev, to^?ng bi' thu+ dda?ng CS
Lie^n xo^ chu? tru+o+ng co+?i mo+?, thi` ta.i VN, o^ng Nguye^~n Va(n
Linh, to^?ng bi' thu+ dda?ng CSVN cu~ng theo chu? tru+o+ng a^'y. Sau
ddo', chu? nghi~a CS bi. tan ra~ ta.i Nga, ta.i DDo^ng A^u, thi` ta.i
VN, hi`nh thu+'c chuye^?n hu+o+'ng la` su+. ca^`n thie^'t dde^? so^'ng
co`n cu?a ho.. Ho. dda~ cho ca'c chu`a ddu+o.c sinh hoa.t ti'n
ngu+o+~ng mo^.t pha^`n na`o, tra? mo^.t so^' co+ so+? cho ca'c chu`a,
cho mo^.t so^' thanh nie^n ta(ng, ni ddu+o+.c ho.c ho?i Pha^.t pha'p.
Va` co' the^? bu+o+'c dda^`u thi' nghie^.m cu?a ho., ho. cho mo^.t
so^' ngu+o+`i na`o ddo', ddo`i ho?i quye^`n tu+. do da^n chu?, dde^?
tie^.n di.p nha^.n die^.n nhu+~ng ngu+o+`i quye^'t ta^m tranh dda^'u,
dde^? co' the^? trie^.t ha. sau na`y.

Ho`a thu+o+.ng Thi'ch DDo^n Ha^.u dda~ kho+i mo+? ra phong tra`o
Pha^.t gia'o Tho^'ng nha^'t ta.i ha?i ngoa.i va` ho`a thu+o+.ng Thi'ch
Huye^`n Quang tie^'p no^'i su+. nghie^.p a^'y.

Ta.i Hoa Ky` cu~ng to^? chu+'c ra^`m ro^.. Ke^'t cuo^.c co' ra hai, ba
Gia'o ho^.i Tho^'ng nha^'t. Ta.i A^u cha^u, co' nhie^`u gia'o pha'i
hoa.t ddo^.ng rie^ng bie^.t.

Nhu+ng co' mo^.t so^' chu`a, co' ca'c vi. ta(ng trung nie^n va` thanh
nie^n,ke^'t ho+.p tha`nh Gia'o ho^.i Tho^'ng nha^'t A^u cha^u. Ta.i
U'c, da^n so^' VN ty. na.n va`o khoa?ng 150 nga`n ngu+o+`i, Gia'o
ho^.i Tho^'ng nha^'t U'c va` Ta^n Ta^y Lan dda~ tha`nh hi`nh,vo +'i
so^' ta(ng, ni i't o?i, so^' chu`a ddo^. tre^n mu+o+`i ngo^i va` trong
nhu+~ng nga`y dda.i le^~, so^' Pha^.t tu+? to+'i ca'c chu`a, ti'nh
chung la.i va`o khoa?ng 7, 8 nga`n ngu+o+`i. No^.i bo^. gia'o ho^.i
thi` kho^ng o^?n ddi.nh va` co' ve? phu+'c ta.p.

Ho`a thu+o+.ng Thi'ch Huye^`n Quang ta.i VN ddang la` ngu+o+`i tro^?i
le^n, ddo`i la.i danh xu+ng va` su+. phu.c hoa.t cu?a Gia'o ho^.i
Pha^.t gia'o VN Tho^'ng nha^'t. Ho`a thu+o+.ng la` ngu+o +`i dda^`y
dda?m lu+o+.c, dda^`y kinh nghie^.m vo+'i chu? nghi~a CS. To^i ra^'t
ki'nh me^'n ho`a thu+o+.ng. To^i dda~ vie^'t thu+ khi'ch le^. ho`a
thu+o+.ng. To^i luo^n luo^n ca^`u nguye^.n cho vie^.c la`m cu?a ho`a
thu+o+.ng ddu+o+.c tha`nh co^ng vie^n ma~n.

Cuo^.c tranh dda^'u hie^.n nay ta.i VN do ho`a thu+o+.ng Huye^`n Quang
la~nh dda.o thu+.c su+. vo^ cu`ng kho' kha(n. Kho' kha(n bo+?i bao
mu+u co+, xa?o thua^.t cu?a Thi'ch Tri' Quang cu~, na(`m trong Gia'o
ho^.i Nha` nu+o+'c, nga(n tro+?. Kho' kha(n bo+?i hie^.n CS bao va^y.
Kho' kha(n ngay trong no^.i bo^. Gia'o ho^.i Tho^'ng nha^'t A^'n Quang
"Ta^.p quye^`n ky` thi." thie^'u thie^.n ca? m vo+'i ca'c Gia'o pha'i
Pha^.t gia'o kha'c. Va` co' the^? co' kho' kha(n vo+'i ca'c to^n gia'o
kha'c, qua nhu+~ng nha^.n xe't sa^u xa.

Tuy nhie^n, CS la` ke? thu` chung cu?a nha^n loa.i. Nha^n loa.i xo'a
bo? nhu+~ng ma(.c ca?m rie^ng tu+ va` ti'ch cu+.c phu.c vu. chung cho
chi'nh nghi~a. Chi'nh nghi~a quye^'t tha('ng. Chu? nghi~a CS kho^ng
sao tra'nh kho?i lua^.t dda`o tha?i,va` cha('c cha('n pha?i nhu+o+`ng
cho^? cho the^? che^' tu+. do, da^n chu? cu?a toa`n da^n VN.

Ke^'t lua^.n

Gia'o pha'p cu?a DDu+'c Pha^.t Thi'ch Ca Ma^u Ni tha^'m nhua^`n va`o
lo`ng da^n VN dda~ ga^`n hai nga`n na(m. Pha^.t gia'o dda~ ho`a
ddo^`ng cu`ng va^.n me^.nh thi.nh suy cu?a da^n to^.c. Pha^.t gia'o
dda~ sa?n sinh nhu+~ng nha^n va^.t ddu+'c ta`i ho`a trong su+.
nghie^.p cu+'u nu+o+'c va` du+.ng nu+o+'c. Nhu+ng ddo^i khi, Pha^.t
gia'o cu~ng bi. nhu+~ng nha^n va^.t ca^.y ta`i, y? the^', ky` thi.,
thie^'u sa'ng suo^'t, thie^'u hy? xa?, ga^y tan na't cho dda.o gia'o
va` quo^'c gia kho^ng i't.

Pha^.t gia'o to^n tro.ng tu+. do nha^n chu? tuye^.t ddo^'i,kho^ng chu?
tru+o+ng "ta^.p quye^`n" cho mo^.t ca' nha^n hay mo^.t nho'm ngu+o+`i
. Vi` he^~ co' ta^.p quye^`n la` co' ddo^.c ta`i, co' be` pha'i, co'
nhu+~ng thu? ddo.an dde^? cu?ng co^' quye^`n lu+.c.

Ga^`n mo^.t the^' ky? nay,nha^n loa.i bi. ddau kho^? dde^'n cu`ng cu
+.c bo+?i na.n "ta^.p quye^`n" cu?a CS. Ba muo+i na(m nay Gia'o ho^.i
Pha^.t gia'o VN Tho^'ng nha^'t co' chu? tru+o+ng "ta^.p quye^`n",
chu+a tha^'y ddem la.i tia hy vo.ng ho`a ho+.p va` an la.c cho dda.i
chu'ng. Pha^.t gia'o VN ta.i Hoa Ky` trie^`n mie^n trong su+. chia
re~, dda~ co' hai, ba to^? chu+'c tho^'ng nha^'t. Pha^.t gia'o VN ta.i
U'c ,"ta^.p quye^`n" tho^'ng nha^'t trong tay mo^.t nha^n va^.t tham
ddo^.c,thie^'u ta`i ddu+'c, ga^y be` pha'i, ky` thi. Trung,Ba('c, ha~m
ha.i huynh dde^. ddo^`ng dda.o, ma(.c cho ga^`n tra(m nga`n Pha^.t
tu+? VN bi. to^?n thu +o+ng na(.ng ne^`!

O^i, Pha^.t gia'o VN ! O^i, Pha^.t gia'o VN !
Ai ga^y chi la('m nie^`m ddau kho^?,
Vu~ tru. na`i van dde^'n nghe.n lo+`i !
(Lu+?a thie^ng dda.o ma^`u)

Ki'nh ba.ch qu'y Nga`i,
Ki'nh thu+a qu'y vi.,

Ba.ch thu+ na`y vie^'t ra trong hoa`n ca?nh ba^'t dda('c di~. Ba.ch
thu + na`y ddu+o+.c vie^'t ra ba(`ng nhu+~ng gio`ng le^. no'ng
thu+o+ng ddo +`i, thu+o+ng dda.o. Ba.ch thu+ na`y ra ddo+`i, co'
ngu+o+`i u+a, co' ngu+o+`i kho^ng u+a, vi` su+. tha^.t...

0 new messages